90 LAT TEMU

Wrzesień 1932

Komenda Główna PP otrzymała pierwszą partię rewolwerów produkcji krajowej – w liczbie 200 sztuk – przeznaczonych dla jednostek terenowych formacji. Zamówienie opiewające na cztery tysiące egzemplarzy tej broni będzie wykonywane sukcesywnie. Przy Komendzie PP m.st. Warszawy został zorganizowany wzorowy warsztat reperacyjno-rusznikarski, zaopatrzony we wszystkie niezbędne narzędzia, przybory i materiały. Warsztat ten, poza naprawą i serwisem broni funkcjonariuszy stołecznej Policji, ma spełniać funkcje instruktażowe oraz poglądowe jako wzór do naśladowania dla podobnych placówek organizowanych przy wszystkich komendach wojewódzkich Policji.

5 IX – Na lotnisku w Centrum Wyszkolenia Podoficerów Lotnictwa (CWPL) w Bydgoszczy doszło do katastrofy lotniczej, w której śmierć poniósł post. Jan Szczęsnulewicz, jeden z uczestników odbywającego się kursu dla funkcjonariuszy PP, kandydatów do przyszłej eskadry policyjnej. Podczas pierwszego samodzielnego lotu nad lotniskiem jego szkolny samolot typu Hanriot WWS H-19a z niewiadomych przyczyn runął na ziemię, całkowicie się rozbijając.

11 IX – W katastrofie lotniczej nad Czechosłowacją, podczas gwałtownej burzy, zginęli dwaj wybitni polscy lotnicy i konstruktorzy, również światowej sławy mistrzowie lotnictwa sportowego: por. Franciszek  Żwirko, pilot 1. pułku lotniczego oraz inż. Stanisław Wigura, konstruktor samolotów, asystent na Politechnice Warszawskiej, w katedrze budowy płatowców. Lecieli na zlot do Pragi w aureoli mistrzów tegorocznych międzynarodowych zawodów samolotów turystycznych, na zaproszenie tamtejszego aeroklubu. Podczas próby lądowania na łące gwałtowna wichura rzuciła płatowca na ścianę lasu. Tym razem żywioł okazał się silniejszy od człowieka.

15 IX – Weszło w życie zarządzenie ministra spraw wewnętrznych Bronisława Pierackiego w sprawie utworzenia Rezerwy Szeregowych przy Komendzie Głównej PP. Oddział liczący 120–180 policjantów zostanie skoszarowany w Żyrardowie, z przeznaczeniem do zadań specjalnych w zakresie służby bezpieczeństwa, a w szczególności do czasowego wzmacniania stanu liczebnego policji w poszczególnych województwach. Rezerwa stanowić będzie kompanię składającą się z 3 plutonów, z których każdy dzielić się będzie na odpowiednią ilość drużyn. Dysponować nią będzie minister spraw wewnętrznych.

21 IX – W Warszawie odbyło się uroczyste zakończenie III kursu Śledczej Szkoły Fachowej dla szeregowych. Ukończyło go 48 słuchaczy, którzy przez sześć miesięcy poznawali tajniki skutecznych działań w walce z przestępczością. W imieniu komendanta głównego PP świadectwa ukończenia kursu wręczył funkcjonariuszom insp. Józef Horodyski, naczelnik Wydziału Wyszkolenia KG PP, w obecności zastępcy komendanta wojewódzkiego PP woj. warszawskiego podinsp. Władysława Dąbrowskiego, komendanta szkoły podinsp. Bolesława Iżewskiego, zastępcy naczelnika Centrali Służby Śledczej podinsp. Józefa Piątkiewicza oraz kadry dydaktycznej. Program zajęć przewidywał 38 przedmiotów podzielonych na pięć grup tematycznych pokrewnych rzeczowo lub też charakterem. Niezależnie od wykładów specyficznie fachowych, prowadzone były prace laboratoryjne w laboratorium Centrali Służby Śledczej oraz ćwiczenia praktyczne w terenie, mające na celu przygotowanie słuchaczy do przeprowadzania ściślejszych badań materialnych dowodów winy.

40 LAT TEMU

Wrzesień 1982

3 IX – Aresztowano internowanych działaczy byłego KOR-u: Jacka Kuronia, Adama Michnika, Henryka Wujca i Jana Lityńskiego.

8 IX – Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego wydał wyrok w sprawie o zabójstwo sierż. Zdzisława Karosa. Zabójca – licealista Robert Chechłacz został skazany  na 25 lat więzienia, a siedem innych osób, tworzących „bojówkę zbuntowanych”, na kary od 2 z zawieszeniem do 13 lat więzienia. Zbrodniczego zamachu na życie 35-letniego sierżanta MO dokonano 18 lutego 1982 r. w tramwaju jadącym ul. Obozową w kierunku Śródmieścia. Celem ataku na funkcjonariusza było odebranie mu służbowej broni, którą mieli zamiar wykorzystać do innych napadów.

31 IX – W rocznicę podpisania porozumień sierpniowych, w godzinach popołudniowych, na ulicach Wrocławia doszło do masowej demonstracji, w której – według różnych źródeł – uczestniczyło od pięćdziesięciu do stu tysięcy osób. Starcia z milicją trwały do późnych godzin nocnych. Wrocławska manifestacja była największym tego typu wydarzeniem w naszym kraju od czasu wprowadzenia stanu wojennego. To, co wyróżniało ją dodatkowo, to determinacja uczestników, którzy sami atakowali oddziały ZOMO, zmuszając je kilkakrotnie do ustępstw, a niekiedy do panicznej ucieczki przed nacierającym tłumem. Funkcjonariusze, którzy byli – według własnych relacji – „atakowani brutalnie i bezwzględnie przez tłum”, użyli broni. Masowe manifestacje z udziałem od kilku do kilkunastu tysięcy osób miały miejsce także w 17 innych miastach Dolnego Śląska. Połowa z nich w zagłębiu miedziowym. W Lubinie kilkanaście osób zostało postrzelonych, a trzy zginęły od kul. Po zakończeniu manifestacji władze odpowiedziały represjami. Zatrzymano 645 uczestników, 48 spośród nich stanęło przed sądami, 425 przed kolegiami ds. wykroczeń, a 165 internowano.

20 LAT TEMU

Wrzesień 2002

30. rocznicę utworzenia obchodził Pluton Konny KSP stacjonujący na praskim Golędzinowie. W ubiegłym roku po raz pierwszy pojawiły się w jego szeregach kobiety. Dziś pluton liczy 29 ludzi i 22 wierzchowce. Od lat funkcjonariusze plutonu, oprócz pełnienia służb patrolowych na terenie stolicy, uświetniają swoją obecnością uroczystości policyjne, od zaprzysiężenia młodych policjantów do parady z okazji centralnych obchodów Święta Policji.

2 IX – W drugą rocznicę otwarcia i poświęcenia Polskiego Cmentarza Wojennego oraz rosyjskiego Państwowego Kompleksu Pamięci w Miednoje hołd pochowanym tam 6288 ofiarom zbrodni stalinowskim – policjantom, pracownikom służb pomocniczych Policji Państwowej, żołnierzom Korpusu Ochrony Pogranicza, Żandarmerii Wojskowej i funkcjonariuszom Straży Więziennej oddali ich bliscy i krewni oraz przedstawiciele władz państwowych i kościelnych obu krajów. W uroczystościach uczestniczyli m.in. minister SWiA Krzysztof Janik, gubernator obwodu twerskiego Walerij Płatow, komendant główny Policji gen. insp. Antoni Kowalczyk, szef Straży Granicznej gen. bryg. Józef Klimowicz, szef Służby Więziennej gen. Jan Pyrcak, przewodniczący NSZZ Policjantów Antoni Duda, przedstawiciele stowarzyszeń „Rodzina Policyjna 1939 r.” i „Rodzina Policyjna” oraz Związku Harcerstwa Polskiego. Na cmentarzu polskim mszę żałobną odprawił krajowy duszpasterz Policji biskup Marian Duś. Następnie przedstawiciele oficjalnych delegacji oraz krewni i bliscy pomordowanych złożyli wieńce i wiązanki kwiatów. Ostatnim punktem programu uroczystości było złożenie wieńca przez ministra Krzysztofa Janika pod tablicą pamiątkową wmurowaną w ścianę dawnej siedziby NKWD w Kalininie (dzisiaj  – Instytut Medyczny w Twerze).

29 IX – W święto patrona Policji – św. Michała Archanioła – w kaplicy cudownego obrazu w bazylice jasnogórskiej odsłonięto tablicę upamiętniającą policjantów II Rzeczypospolitej, zamordowanych w sowieckich łagrach i obozach śmierci. W uroczystości uczestniczyli m.in.: pierwszy zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Władysław Padło, prezes Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 r.” Witold Banaś i przewodniczący Komisji Krajowej NSZZ Policjantów Antoni Duda.

JERZY PACIORKOWSKI

Biuro Edukacji Historycznej – Muzeum Policji KGP

Więcej informacji historycznych znajdziesz na stronie.