Służba w Policji często niesie ze sobą zagrożenie wystąpienia urazów, a w szczególności obrażeń w obrębie stawów. Najczęściej do tego typu zdarzeń dochodzi podczas biegu, kiedy ustawimy stopę na nierównym terenie i nastąpi jej gwałtowne wywinięcie do zewnętrznej krawędzi. W takim mechanizmie urazu najczęściej dochodzi do uszkodzenia struktury stawu od strony bocznej: więzadło piętowo-strzałkowe, skokowo-piętowe oraz skokowo-strzałkowe przednie. Statystycznie rzadziej zdarza się wywinięcie stopy do wewnątrz, jednak jeśli taki uraz by wystąpił, najczęściej wtedy uszkodzeniu ulegają więzadła piszczelowo-piętowe, piszczelowo-skokowe tylne oraz trójgraniaste.
SKRĘCENIE
Skręcenie definiuje się jako uraz polegający na gwałtownym przekroczeniu fizjologicznego zakresu ruchu w stawie, wielokrotne rozciągnięciu elementów wiązadłowo-torebkowych stawu.
W zależności od ciężkości urazu możemy wyróżnić trzy stopnie uszkodzenia struktur stawu:
I stopnia: to naciągnięcie więzadeł i torebki stawowej, niewielki ból, obrzęk i ograniczenie ruchomości, bez niestabilności;
II stopnia: rozerwanie torebki stawowej i częściowe zerwanie więzadeł, znaczna bolesność, wyraźny obrzęk, częściowa niestabilność;
III stopnia: rozerwanie torebki stawowej i całkowite przerwanie więzadeł, niestabilność stawowa z dużym obrzękiem i bolesnością, trudności z chodzeniem.
ZWICHNIĘCIE
Zwichnięcie definiuje się jako przemieszczenie końców stawowych kości z utratą naturalnej czynności stawów. Często dochodzi do uszkodzenia łąkotek, chrząstki oraz więzadeł i rozerwania torebki stawowej, a nawet do przerwania ciągłości tkanki skórnej. Zwichnięciu może ulec każdy staw, w tym stawy kuliste, takie jak ramienne lub biodrowe. W wyniku urazu może dojść do ich zwichnięcia potocznie nazywanego „wybiciem” lub „wypadnięciem”.
POSTĘPOWANIE RATOWNICZE
- Zadbaj o bezpieczeństwo własne, miejsca zdarzenia oraz poszkodowanego.
- Usuń odzież znad miejsca uszkodzenia.
- Jeśli są obecne rany – osłoń je jałowym opatrunkiem.
- Jeśli jest obecne krwawienie – zatamuj.
- Unieruchom kończynę w pozycji zastanej, opatrunek wykonaj z bandaża elastycznego lub za pomocą szyny. Kieruj się zasadą stabilizacji kończyny według prawa Potta: przy uszkodzeniu stawu unieruchom staw i sąsiadujące z nim kości.
- Jeśli położenie kończyny nie jest fizjologiczne, nie nastawiaj jej!
- Wezwij pomoc.
- Jeśli masz możliwość, wykonaj okłady z lodu na wysokości urazu.
- Ogranicz ruch.
- Zabezpiecz poszkodowanego przed wychłodzeniem.
- Reaguj na wszelkie zmiany zachodzące i poszkodowanego.
sierż. szt. Krzysztof Pacud
specjalista Wydziału Doboru i Szkolenia KWP w Krakowie
zdjęcie autor