Był człowiekiem oddanym sprawom państwa. W swoim życiu kierował się dobrem człowieka i kraju – tak mówiła o tragicznie zmarłym mężu Barbara Stasiak. Podkreślała, że dążył do zmniejszenia przestępczości i zwiększenia poczucia bezpieczeństwa obywateli.
Jako sekretarz stanu w MSWiA Władysław Stasiak opracował program „Razem bezpieczniej”, który został przyjęty przez Radę Ministrów 18 listopada 2006 r. Jan Pastwa, dyrektor KSAP, powiedział, że program ten był wielkim dokonaniem ministra.
Genezę powstania „Razem bezpieczniej”, jego efekty i perspektywy przedstawiła Elżbieta Rusiniak, naczelnik Wydziału Profilaktyki Departamentu Porządku Publicznego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Podkreśliła, że przez dziewięć lat zrealizowano prawie 400 projektów profilaktyczno-prewencyjnych. Wśród nich znajduje się program Komendy Głównej Policji „Profilaktyka a Ty”, który promuje wśród młodzieży modę na życie bez uzależnień. Ideę i działalność PaT omówił insp. Grzegorz Jach, pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. promocji bezpieczeństwa publicznego, który jest autorem sztandarowego projektu PaT.
Mł. insp. Anna Kuźnia, zastępca dyrektora Biura Prewencji i Ruchu Drogowego KGP, opowiedziała o doświadczeniach i wyzwaniach prewencji Policji. Ewa Gawor, dyrektor Biura Bezpieczeństwa i Zarządzania Kryzysowego Urzędu m.st. Warszawy, mówiła o programach prewencyjnych realizowanych przez samorząd terytorialny.
W konferencji uczestniczyli także Jarosław Brysiewicz, zastępca szefa BBN, nadinsp. Władysław Padło, pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. kontaktów z samorządem terytorialnym i organizacjami społecznymi, gen. bryg w st. spocz. Marek Bieńkowski, były szef Policji w latach 2005–2007, a także słuchacze Krajowej Szkoły Administracji Publicznej.
ARTUR KOWALCZYK
zdj. Andrzej Mitura
Władysław Stasiak urodził się 15 marca 1966 r. we Wrocławiu. Ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Krajową Szkołę Administracji Publicznej. W latach 1993–2002 pracował w Najwyższej Izbie Kontroli. W listopadzie 2002 r. został zastępcą prezydenta m.st. Warszawy Lecha Kaczyńskiego. Odpowiadał za sprawy ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego, działalność straży miejskiej oraz ewidencję ludności, ochronę zdrowia, sport i kulturę fizyczną. Od 2 listopada 2005 r. do 31 maja 2006 r. był podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, gdzie nadzorował Policję, Straż Graniczną, Państwową Straż Pożarną i Biuro Ochrony Rządu. Następnie był sekretarzem stanu w tym resorcie. 24 sierpnia 2006 r. objął urząd szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Od 8 sierpnia 2007 r. do 16 listopada 2007 r. był ministrem spraw wewnętrznych i administracji w gabinecie Jarosława Kaczyńskiego. 19 listopada 2007 roku ponownie wrócił na stanowisko szefa BBN. 15 stycznia 2009 r. został odwołany i otrzymał nominację na zastępcę szefa Kancelarii Prezydenta RP, a 27 lipca 2009 roku został jej szefem. Zginął 10 kwietnia 2010 r. pod Smoleńskiem w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej. 20 kwietnia 2010 r. został pochowany w Kwaterze Smoleńskiej na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Minister Władysław Stasiak o programie „Razem bezpieczniej” – wypowiedź z 8 marca 2007 r.:
– Program „Razem bezpieczniej” to program obywatelskiej przestrzeni, bezpieczeństwa, podnoszenia jakości życia i stabilizacji. (…) To jeden z programów budowy społeczeństwa obywatelskiego, jeden z programów budowy jakości życia w Polsce, zaufania społecznego i zaufania do instytucji publicznych. (…) Nie jest rzeczą potrzebną, aby zastępować jedne kompetencje drugimi lub aby jedna instytucja udawała inną – nie, każdy ma swoje kompetencje, właściwości i uprawnienia. Ważne jest to, aby umiejętnie je połączyć i wykorzystać tak, aby uzyskać efekt synergii, aby te kompetencje, które są rozproszone, były we właściwy sposób ukierunkowane i wykorzystane, aby można było na tej podstawie budować wartość dodaną, coś wypadkowego. I taki jest cel „Razem bezpieczniej” – aby mógł doprowadzić do realnej poprawy bezpieczeństwa w Polsce i realnej poprawy poczucia bezpieczeństwa.
źródło: MSW
O programie, który zmienił prewencję
Dzięki programowi „Razem bezpieczniej” przez 9 lat jego trwania zrealizowano prawie 400 projektów profilaktyczno-prewencyjnych za blisko 27 mln zł.
Rządowy program ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań „Razem bezpieczniej” został przyjęty przez Radę Ministrów 18 listopada 2006 r. Obejmował przede wszystkim bezpieczeństwo w: miejscach publicznych i miejscu zamieszkania, szkole, środkach komunikacji publicznej, ruchu drogowym oraz działalności gospodarczej. Zajmował się też przemocą w rodzinie i ochroną dziedzictwa narodowego.
Na konferencji w połowie października br. w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych podsumowano realizację tego programu w latach 2007–2015.
Z PREZENTACJAMI W TLE
Warto najpierw wspomnieć o samej formie konferencji. Zamiast stołu prezydialnego i siedzących za nim prelegentów na sali ustawiono krzesła w dwóch grupach naprzeciwko siebie. Moderujący spotkanie insp. Grzegorz Jach, pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. promocji bezpieczeństwa publicznego, podchodził do kolejnych rozmówców i pytał o realizację programu w ich instytucjach. Zamiast prezentacji z liczbami wyświetlono krótki film o niektórych przedsięwzięciach sfinansowanych przez program, takich jak m.in. wybudowanie 19 miasteczek ruchu drogowego czy zorganizowanie dla dzieci z domów dziecka mistrzostw Polski, Europy i świata w piłce nożnej (wzięło w nich udział 2,7 tys. dzieci z 39 krajów). Pokazano też dwa spektakle edukacyjno-profilaktyczne w wykonaniu młodzieżowej grupy PaT z Tarnowa: „Sekret” i „Poczekalnia”, a grupa taneczna dzieci zaprezentowała happening „Moda na odblaski”.
Taki sposób prowadzenia konferencji wyjaśniła Elżbieta Rusiniak, naczelnik Wydziału Profilaktyki Departamentu Porządku Publicznego MSW:
– Statystyka pokaże kierunek, ale nikogo do domu nie zaprowadzi. Wprawdzie program „Razem bezpieczniej” kończy się w tym roku, ale jest perspektywa na lata 2016–2017, dotycząca trzech obszarów: bezpieczeństwa w miejscach publicznych, ze szczególnym uwzględnieniem tworzenia lokalnych systemów bezpieczeństwa, przeciwdziałania zjawiskom patologii, ochrony dzieci i młodzieży oraz edukacji dla bezpieczeństwa.
Nadinsp. Cezary Popławski, zastępca Komendanta Głównego Policji, powiedział, że debaty z samorządami pokazały ich gotowość do współpracy z Policją. Ponadto w latach 2007–2015 odnotowano 270 tys. przestępstw mniej, a według ostatnich badań 88 proc. osób czuje się bezpiecznie w miejscu zamieszkania.
DZIECI MAJĄ GŁOS
Pierwszą część konferencji poświęcono przeciwdziałaniu zjawiskom patologii oraz ochronie dzieci i młodzieży. Monika Sajkowska, prezes zarządu Fundacji Dzieci Niczyje, mówiła, co zrobić, aby nie doszło do przemocy i skrzywdzenia dziecka: przede wszystkim podejmować działania profilaktyczne i wspierać rodziców, ponieważ często sami nie znają zagrożeń i nie potrafią przekazywać swoim dzieciom informacji, które dla nich samych są trudne. Organizacje pozarządowe potrafią natomiast określać potrzeby społeczeństwa i korzystać z rozwiązań systemowych, ale ich też nie można zostawiać samych podczas realizacji programów.
Potwierdziła to sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Urszula Augustyn, pełnomocnik rządu ds. bezpieczeństwa w szkołach – podkreśliła, że nie można profilaktyki dzielić na szkolną i pozaszkolną.
– Nie rozmawiamy dziś publicznie o wychowaniu, a warto do tego wrócić, bo to też profilaktyka. Pogubiliśmy się w pędzącym świecie i zapomnieliśmy, jak istotne jest stawianie dzieciom granic i dawanie im drogowskazów. Ważne, by organizacje pozarządowe, będące blisko szkoły i rodziców, współpracowały z MEN. Tęsknię do czasów, gdy we wszystkich szkołach były drużyny harcerskie, które miały konkretne propozycje dla dzieci i młodzieży.
Rzecznik praw dziecka Marek Michalak powiedział, że zawsze warto przypominać o rzeczach oczywistych, jak czas na rozmowę z dziećmi i wysłuchanie ich. Postulaty dzieci, z jakimi spotyka się jako ich rzecznik, to prawo do zabawy (młodsze dzieci) i prawo do własnego zdania oraz prywatności (nastolatki). Rzecznik dodał, że profilaktyka ma wtedy sens, gdy jest robiona razem z dziećmi i młodzieżą, a nie na ich rzecz.
POLICJA WSTAŁA Z KOLAN
W drugiej części konferencji mówiono o bezpieczeństwie w miejscach publicznych i edukacji dla bezpieczeństwa. Naczelnik Wydziału Prewencji KWP w Gorzowie Wielkopolskim mł. insp. Zbigniew Pytka opowiadał m.in. o dwóch ważnych przedsięwzięciach Policji w tym województwie: znakowaniu zabytków (z ponad 5 tys. oznakowanych ani jeden nie został skradziony) i o corocznej wiosce policyjnej na Przystanku Woodstock.
– Robienie dobrej profilaktyki i prewencji bez finansów to fikcja. Program „Razem bezpieczniej” pozwolił Policji wstać z kolan: nie przychodzimy już do różnych instytucji tylko po pieniądze, ale przede wszystkim po wsparcie – albo by wspólnie zrealizować jakiś projekt. W naszym garnizonie żyjemy od jednego Woodstocku do drugiego, to największa impreza masowa w Polsce: jest świetnie zorganizowana, zatem i nasza wioska musi być profesjonalna.
Jednym z liderów programu jest Krajowe Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego – jego dyrektor Jacek Zalewski był pomysłodawcą budowania miasteczek rd. Podkreślił, że perspektywa czasowa MSW i Policji jest nieco inna: ministerstwo w ramach programu „Razem bezpieczniej” ma perspektywę wieloletnią i wielu partnerów, natomiast działania Policji na drogach są od razu widoczne. Kiedy w 2008 r. na drogach w Polsce zginęło około 5 tys. osób, rok później ruszyła pierwsza kampania „Użyj wyobraźni” z dość kontrowersyjnym hasłem i plakatem: „Idzie wiosna, będą warzywa”. W 2014 r. na drogach zginęło 3,2 tys. osób, a dyrektor Zalewski podkreślił, że trzeba docierać nie tylko do dzieci i młodzieży, ale i do dorosłych. Do nich skierowana jest kampania „Bezpiecznie – chce się żyć!”.
SIŁA MEDIÓW
O zachowaniach na drodze mówił też mł. insp. Marek Konkolewski z Biura Prewencji i Ruchu Drogowego KGP. Zdarza się, że rodzice dają dzieciom zły przykład – przechodzą przez ulicę na czerwonym świetle, a dzieci próbują ich przed tym powstrzymać. Wspominał też o wielkiej sile mediów: kiedy program „Razem bezpieczniej” startował, nie było problemu, by je zainteresować – na drogach ginęło mnóstwo ludzi i media potrzebowały komentarzy. Natomiast teraz jest czas na prewencję – liczba ofiar spada, więc trzeba mówić o dobrych postawach i pokazywać je. Obecnie prym wiodą media społecznościowe, gdzie nadawcą informacji może być każdy, a sam przekaz jest poza kontrolą. Policja więc musi być sprzymierzeńcem tych mediów.
Językiem młodzieży starają się też mówić specjaliści od terapii uzależnień. Radosław Nowak z Gdańskiego Centrum Profilaktyki Uzależnień mówił, że dzięki programowi środki na profilaktykę są dostępne przez cały rok i GCPU może realizować wieloletnie programy. Zauważył, że rodzice wiedzą, gdzie szukać pomocy, oraz że w woj. pomorskim jest już około 30 tys. młodych ludzi, którzy są kierowcami i ze swoich szkół mają materiały profilaktyczne przygotowane przez GCPU.
PODZIĘKOWANIA I NAGRODY
Na koniec konferencji wręczono wyróżnienia dla wojewódzkich koordynatorów programu „Razem bezpieczniej” – policjantów i policjantek oraz z administracji samorządowej. Podziękowania z rąk minister spraw wewnętrznych Teresy Piotrowskiej otrzymał także zespół wspierający realizację programu, w skład którego wchodzili pracownicy ministerstw i służb mundurowych, oraz inne osoby bardzo ważne dla realizacji programu. Brązowy Medal za Zasługi dla Policji otrzymała Danuta Łazur, polonistka z II LO w Inowrocławiu, a tytuł ambasadora PaT wręczono Elżbiecie Rusiniak.
Nasz miesięcznik od początku powstania programu „Razem bezpieczniej” relacjonował jego działania – byliśmy na konferencji otwierającej program 8 marca 2007 r. i na zamykającej go 15 października br. Natomiast konkurs na logo programu wygrała Krystyna Zaczkiewicz, grafik „Policji 997”.
ALEKSANDRA WICIK
zdj. Andrzej Mitura
Program „Razem bezpieczniej” łączył działania Policji, administracji rządowej i samorządowej oraz partnerów społecznych. Dzięki programowi powstał m.in. Bank Dobrych Praktyk, gromadzący doświadczenia akcji profilaktycznych w całym kraju. W akcjach związanych z programem „Razem bezpieczniej” wzięło udział około 15 mln osób, w tym sam program „Profilaktyka a Ty” (PaT) zgromadził 350 tys. młodych ludzi. W latach 2007–2015 powstało aż 95 młodzieżowych grup PaT w całym kraju, a w program zaangażowało się ponad 200 samorządów.
Program „Razem bezpieczniej” to też konkursy tematyczne i wydawnictwa. Podczas 9 lat realizacji projektu odbyło się 15 konkursów, w tym 5 z Polskim Radiem PR1. Wydano łącznie około 50 tys. sztuk poradników, plakatów i innych wydawnictw. Zorganizowano także 15 turniejów bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w którym udział wzięło 500 tys. uczestników. W ramach konferencji odbyły się panele dyskusyjne dotyczące przeciwdziałania zjawiskom patologii, ochrony dzieci i młodzieży oraz bezpieczeństwa w miejscach publicznych.
(na podst. materiałów programu „Razem bezpieczniej”)
