Ceremonie upamiętniające powstanie Policji Państwowej odbyły się we wszystkich garnizonach. Przygotowano uroczyste apele, były nominacje na wyższe stopnie, odznaczenia dla wyróżniających się funkcjonariuszy i pracowników Policji, zadbano też, by pamięć o przedwojennych stróżach prawa i kolegach, którzy odeszli na wieczną wartę, była wciąż żywa. Nie było w tym roku koncertów policyjnych orkiestr, niebieskich pikników i festynów dla mieszkańców. Uroczystości odbywały się z zachowaniem reżimów sanitarnych. Uczestnicy, których liczba była limitowana, nosili ochronne maseczki i rękawiczki.
W DZIEŃ ŚWIĘTA
101 lat temu, 24 lipca 1919 r. Sejm uchwalił Ustawę o Policji Państwowej, która powołała nową służbę na terenie odradzającego się państwa polskiego. Pod koniec XX wieku tę właśnie datę wybrano na Święto Policji.
Każdego roku obchody centralne rozpoczynają się od uczczenia pamięci przedwojennych funkcjonariuszy, zwłaszcza tych, którzy oddali na służbie życie bądź zostali zamordowani podczas II wojny światowej. Około 30 proc. policjantów II RP stało się ofiarami zbrodni katyńskiej i do dziś spoczywa za naszą wschodnią granicą. Największą policyjną nekropolią na świecie jest Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje, gdzie leży około 6 tysięcy przedwojennych polskich stróżów prawa. Po napaści ZSRR na Polskę 17 września 1939 r. dostali się do sowieckiej niewoli. Wszyscy byli więzieni w obozie NKWD w Ostaszkowie, a wiosną 1940 r. zamordowano ich strzałem w tył głowy. Nie wszystkie miejsca ukrycia ofiar zbrodni katyńskiej znamy. W Polsce ich pamięć czcimy przy pomnikach, dębach katyńskich, tablicach inskrypcyjnych, symbolicznych mogiłach na cmentarzach…
Przed gmachem Komendy Głównej Policji przy ul. Puławskiej w Warszawie znajduje się, ufundowany przez NSZZ Policjantów, obelisk „Poległym Policjantom – Rzeczpospolita Polska”, gdzie złożono ziemię z Miednoje. To właśnie w tym miejscu, od zadumy i oddania czci poprzednikom, rozpoczynają się coroczne obchody Święta Policji. Nie inaczej było w tym roku. Rankiem 24 lipca minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński oraz Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk wraz ze swoimi zastępcami złożyli przed obeliskiem wieniec. Podobna ceremonia odbyła się w gmachu KGP przed Tablicą Pamięci, gdzie znajdują się inskrypcje epitafijne współczesnych stróżów prawa, którzy zginęli na służbie. W obu miejscach funkcjonariusze zaciągnęli wartę.
Półtorej godziny później przed obeliskiem „Poległym Policjantom – Rzeczpospolita Polska” odbyła się uroczystość przygotowana przez Komendę Główną Policji, podczas której gen. insp. Jarosław Szymczyk odznaczył medalami wyróżniające się osoby oraz wręczył akty mianowania na wyższe stopnie policyjne. Srebrnym Medalem za Zasługi dla Policji został uhonorowany płk George Gamsakhurdia, attaché ds. policji przy Ambasadzie Gruzji w Polsce. Dzięki szybkiej wymianie informacji i szczególnemu zaangażowaniu gruzińskiego oficera łącznikowego Policji udało się kilka dni wcześniej zatrzymać na terenie Trójmiasta lidera organizacji przestępczej, poszukiwanego na terenie Rosji.
– Nie mogliśmy się w tym miejscu spotkać jak co roku w kwietniu, aby oddać hołd tysiącom pomordowanych polskich policjantów – zaczął swoje wystąpienie Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk. – Pomordowanych tylko i wyłącznie dlatego, że nie chcieli poddać się bolszewickiej indoktrynacji i do końca pozostali patriotami. Ale to nie znaczy, że o nich zapomnieliśmy. Dzisiaj ten hołd oddajemy w sposób szczególny. Oddajemy hołd wszystkim, którzy zostali bestialsko zamordowani na nieludzkiej ziemi, ale ten hołd oddajemy również ich najbliższym, którzy przez dziesiątki lat walczyli o prawdę o losie swoich bliskich, walczyli o prawdę o zbrodni katyńskiej. Nisko im się kłaniam w imieniu wszystkich polskich policjantów.
Komendant Główny Policji w swoim wystąpieniu przypomniał przypadające w tym roku rocznice, które dotyczą naszej formacji.
– Dzisiaj chciałbym w sposób szczególny pokłonić się funkcjonariuszom i pracownikom Komendy Głównej Policji, jak zawsze powtarzam, mojej drugiej rodzinie, bo to tutaj spędzam najwięcej czasu – zwrócił się do zebranych szef polskiej Policji. – Okres pandemii, który zmienił świat, zmienił Polskę, wymusił na nas cały szereg dodatkowych zadań. Nikt nie zwolnił nas z tych codziennych, które musieliśmy realizować, ale doszły nowe. Wszyscy mieliśmy świadomość tego, jak ważne są to zadania. Jestem dumny z tego, jak każdego dnia realizowaliście swoje obowiązki w tym najbardziej gorącym okre-sie pandemii. I pomimo to, że nie zawsze znajdowało to uznanie w oczach niektórych mieszkańców, niektórych środków maso-wego przekazu, nie ulegliśmy tej presji i konsekwentnie realizowaliśmy nasze zadania po to, aby ta pandemia przeszła przez nasz kraj najłagodniej, jak jest to możliwe. I to, że tak się dzieje, jest ogromną waszą zasługą.
Na zakończenie ambasador Gruzji w Polsce Ilja Darchiashvili oraz płk George Gamsakhurdia złożyli przed policyjnym obeliskiem wiązankę kwiatów. W tym miejscu po południu kwiaty złożyła także marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek, która dokładnie rok temu brała udział w rocznicowych obchodach jako minister spraw wewnętrznych i administracji.
W holu komendy policjanci mogli zobaczyć laurki wykonane z okazji święta przez dzieci z Przedszkola im. bł. Edmunda Bojanowskiego w Drezdenku. Biuro Edukacji Historycznej – Muzeum Policji przygotowało wystawę „Policja Kobieca w Polsce”, której plansze można było obejrzeć także w Łazienkach Królewskich w Warszawie oraz przed gmachem KGP. Ponadto, w związku z 80. rocznicą zbrodni katyńskiej oraz 20. rocznicą otwarcia cmentarza w Miednoje, w siedzibie biura powstała ekspozycja przypominająca martyrologię przedwojennych policjantów.
24 lipca w gmachu KGP odbyło się także spotkanie kierownictwa polskiej Policji z laureatami 13. edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Policjant, który mi pomógł” (szerzej o wyróżnionych piszemy w osobnym materiale na s. 12).
Po południu w Cerkwi Katedralnej pw. św. Jerzego Zwycięzcy na terenie Prawos-ławnego Ordynariatu Wojska Polskiego w Warszawie odprawiono nabożeństwo w intencji funkcjonariuszy i pracowników formacji, w którym uczestniczyli przedstawiciele Policji, w tym dyrektorzy biur KGP oraz komendanci wojewódzcy. Obecny był pierwszy zastępca Komendanta Głównego Policji nadinsp. Dariusz Augustyniak, komendant wojewódzki Policji w Opolu nadinsp. Jarosław Kaleta oraz przewodniczący Rady Fundacji Pomocy Wdowom i Sierotom po Poległych Policjantach nadinsp. w st. spocz. Władysław Padło. Gościem uroczystości był dziekan Rodzajów Sił Zbrojnych – Sił Powietrznych ks. ppłk Wiesław Żydel, reprezentujący ewangelickiego biskupa wojskowego ks. płk. Mirosława Wolę.
Nabożeństwo, odprawiane pod przewodnictwem ks. płk. Aleksego Andrejuka, odbyło się z błogosławieństwem prawosławnego ordynariusza wojskowego ks. arcybiskupa Jerzego (Pańkowskiego), delegata Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego ds. Służb Mundurowych. Spotkanie w cerkwi, jak co roku, zorganizował ks. Andrzej Bołbot, naczelny prawosławny kapelan Policji we współpracy z KGP. Modlitewną oprawę muzyczną nabożeństwa zapewnili członkowie chóru katedry prawosławnej Wojska Polskiego pod dyrekcją ks. mjr. Łukasza Goduna, proboszcza cerkwi katedralnej.
Prawdziwym prezentem na Święto Policji było przyjęcie tego dnia przez Sejm RP ustawy przewidującej wprowadzenie świadczenia motywacyjnego dla funkcjonariuszy, którzy zdecydują się na dłuższe pozostanie w służbie i zwiększenie ochrony prawnej policjantów.
OBCHODY CENTRALNE
W tym roku główne uroczystości Święta Policji zorganizowano na placu przed siedzibą Centralnego Biura Śledczego Policji w Warszawie. Policyjną ceremonię zaszczycił obecnością Prezydent RP Andrzej Duda. Obecni byli także: wicemarszałek Senatu RP Marek Pęk, minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński, sekretarz stanu w MSWiA Maciej Wąsik, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Paweł Soloch, zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Paweł Szrot, ordynariusz polowy Wojska Polskiego, a jednocześnie delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Policji gen. bryg. ks. bp Józef Guzdek, naczelny kapelan Policji, a równocześnie kapelan Ośrodka Duszpasterskiego Komendy Głównej Policji ks. Jan Kot, naczelny prawosławny kapelan Policji ks. Andrzej Bołbot, a także kadra kierownicza Policji, przedstawiciele związków zawodowych działających w Policji oraz Fundacji Pomocy Wdowom i Sierotom po Poległych Policjantach. Marszałek Sejmu RP Elżbieta Witek, która nie mogła przybyć na uroczystości, złożyła na ręce Komendanta Głównego Policji gen. insp. Jarosława Szymczyka wyrazy podziękowania za zaproszenie oraz życzenia i pozdrowienia dla wszystkich funkcjonariuszy i pracowników Policji.
Mazurka Dąbrowskiego zagrała Orkiestra Reprezentacyjna Policji, a Pieśń Legionów Polskich we Włoszech zaśpiewała Kompania Reprezentacyjna Policji. Po hymnie i podniesieniu flagi państwowej na maszt głos zabrał gospodarz uroczystości gen. insp. Jarosław Szymczyk. – Dokładnie rok temu obchodziliśmy niezwykły jubileusz naszej formacji, setną rocznicę utworzenia Policji Państwowej – zwrócił się do zebranych. – Odbyły się wtedy piękne uroczystości na placu Marszałka Józefa Piłsudskiego w Warszawie i myślę, że wtedy też liczyliśmy na to, że za rok w tak szerokim gronie będziemy mogli znów się spotkać. Niestety pandemia koronawirusa zmieniła bardzo wiele w życiu nas wszystkich i nasze obchody nie mogły odbyć się na pl. Piłsudskiego.
Komendant przypomniał przypadające w tym roku rocznice, obchodzone w naszej formacji, w tym m.in.: 95. jubileusz powołania policji kobiecej, 30. rocznicę uchwalenia ustawy o Policji, dwudziestolecie istnienia Centralnego Biura Śledczego Policji, setną rocznicę powstania Komisariatu Rzecznego w Warszawie, który był pierwszą tego typu jednostką w Policji Państwowej, jubileusze szkół policyjnych oraz związków zawodowych.
– Po przemianach ustrojowych polska Policja zastąpiła Milicję Obywatelską – powiedział gen. insp. Jarosław Szymczyk, nawiązując do trzydziestolecia funkcjonowania obecnej formacji. – Zmieniło się wszystko: struktury, stan etatowy, nasze wyposażenie, obiekty. Największa jest jednak zmiana mentalności i podejścia polskich policjantów do służby. Zmiana mentalności na zasadzie przejścia od sformułowania „panie władzo” do „policjant, który mi pomógł”, przejścia od sformułowania „panie władzo” do „pomagamy i chronimy”.
Podczas uroczystości sześciu wyższych oficerów Policji otrzymało szlify generalskie. Nominacje na stopień nadinspektora wręczył Prezydent RP Andrzej Duda, a szable generalskie – minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński. Sześciu nowych generałów Policji to: zastępca Komendanta Głównego Policji nadinsp. Tomasz Szymański, komendant Centralnego Biura Śledczego Policji nadinsp. Paweł Półtorzycki, komendant wojewódzki Policji w Białymstoku nadinsp. Robert Szewc, komendant wojewódzki Policji w Łodzi nadinsp. Sławomir Litwin, komendant wojewódzki Policji w Poznaniu nadinsp. Piotr Mąka oraz komendant wojewódzki Policji zs. w Radomiu nadinsp. Michał Ledzion (ich sylwetki przedstawiamy w materiale na s. 10).
Przedstawiciele wyróżnionych policjantów i pracowników Policji zostali uhonorowani medalami i odznaczeniami państwowymi oraz odznakami resortowymi.
Z kolei przed trybunę honorową wystąpili laureaci 13. edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Policjant, który mi pomógł” organizowanego pod patronatem Komendanta Głównego Policji przez Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”. Wśród tegorocznych zwycięzców znaleźli się dzielnicowi: st. sierż. Anna Baran z KP II, podległego pod KMP w Zielonej Górze (garnizon lubuski), asp. Marcin Kowalcze z KPP w Oświęcimiu (garnizon małopolski),mł. asp. Włodzimierz Starynowicz z KPP w Pile (garnizon wielkopolski), mł. asp. Tomasz Staszewski z KP w Aleksandrowie Łódzkim (garnizon łódzki) i mł. asp. Dawid Superczyński z KPP w Żninie (garnizon kujawsko-pomorski). Statuetki laureatom wręczyła Maja Kuźmicz z Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia”, a listy gratulacyjne Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk. Życzenia wyróżnionym złożyli Prezydent RP Andrzej Duda i minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński.
Na zakończenie głos zabrali goście uroczystości.
– Bardzo dziękuję za zaproszenie na tę ważną dla mnie doroczną uroczystość – powiedział Prezydent RP Andrzej Duda, przypominając przypadające w tym roku rocznice. – Najważniejsze są jednak efekty Państwa służby. Tym efektem jest zadowolenie obywateli, tym efektem jest zaufanie, jakim Policja jest darzona, tym efektem jest ocena pracy Policji; co bardzo mocno chcę podkreślić – najwyższa w historii. Ponad 80 proc. obywateli uważa, że Policja dobrze realizuje swoje zadania. Z całego serca gratuluję. To jest wspaniały wynik. A gratuluję, bo jest on efektem tego, w jaki sposób Panie i Panowie wykonujecie swoją służbę dla obywateli, dla ojczyzny. Jestem za to ogromnie wdzięczny.
Prezydent Andrzej Duda podziękował za zaangażowanie Policji w czasie walki z pandemią koronawirusa. Nawiązując do poprawy warunków służby w nowych i modernizowanych jednostkach, przypomniał uchwaloną dzień wcześniej ustawę zapewniającą nowe rozwiązania prawne dla funkcjonariuszy.
Do wysokich ocen Policji nawiązał w swoim wystąpieniu także minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Kamiński. – To zwykli obywatele w tych badaniach, w tych sondażach okazują tak daleko idące zaufanie, doceniają Wasze zaangażowanie w służbę, Wasz niezwykły profesjonalizm i Waszą niezawodność – powiedział szef MSWiA. – I właśnie opinie zwykłego obywatela są dla nas najważniejszym punktem odniesienia do oceny pracy Policji. Wspaniale, szanowni funkcjonariusze, że obywatele tak bardzo cenią Waszą pracę. Za ten ogromny wysiłek, jaki wkładacie na co dzień, za tę ciężką służbę, ryzykowną służbę składam Wam ogromne podziękowanie. Chcę Was zapewnić jako minister spraw wewnętrznych, że konsekwentnie będę działał na rzecz poprawy sytuacji prawnej funkcjonariuszy, na rzecz nowych instrumentów prawnych, które będę dawały jeszcze większą skuteczność w Waszym działaniu.
Minister Mariusz Kamiński podkreślił wagę przyjętej dzień wcześniej przez Sejm RP ustawy zapewniającej świadczenia motywacyjne dla najbardziej doświadczonych funkcjonariuszy, którzy mimo wypracowanej emerytury mundurowej zdecydują się na dalszą służbę. – Wasza wiedza, Wasza kompetencja jest niezbędna polskiej Policji – powiedział szef MSWiA Mariusz Kamiński. – Jesteście potrzebni nie tylko Policji, jesteście potrzebni obywatelom.
Uroczystość zakończyła defilada Kompanii Reprezentacyjnej Policji i Orkiestry Reprezentacyjnej Policji. Po ceremonii komendant rektor Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie insp. dr hab. Iwona Klonowska przekazała na ręce przewodniczącego Rady Fundacji Pomocy Wdowom i Sierotom po Poległych Policjantach nadinsp. w st. spocz. Władysława Padło oraz wiceprezes Zarządu Fundacji mł. insp. Barbary Żebrowskiej czek na kwotę blisko 9 tys. zł zebrany podczas II Biegu Charytatywnego na rzecz Fundacji, który w tym roku z racji pandemii odbywał się korespondencyjnie.
PORANNA MSZA ŚWIĘTA
Eucharystia w Bazylice Świętego Krzyża w Warszawie tradycyjnie już była zwieńczeniem centralnych obchodów Święta Policji. Mszę świętą, transmitowaną przez Program Pierwszy Polskiego Radia, odprawił krajowy duszpasterz Policji gen. bryg. ks. bp Józef Guzdek. W Eucharystii uczestniczył Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk wraz z zastępcami. Obecni byli komendanci wojewódzcy, dyrektorzy biur KGP, przedstawiciele stowarzyszeń i organizacji działających przy Policji oraz funkcjonariusze i pracownicy formacji wraz z rodzinami. Oprawę muzyczną Eucharystii przygotowała Orkiestra Reprezentacyjna Policji pod dyrekcją kapelmistrza mł. insp. Janusza Trzepizura.
Po wejściu celebransów do bazyliki wkroczyła Kompania Reprezentacyjna Policji wraz z pocztem sztandarowym Komendy Głównej Policji, a policyjna orkiestra zagrała Hymn Polski.
Homilię wygłosił Jego Ekscelencja gen. bryg. ks. bp Józef Guzdek. Nawiązując do pierwszego czytania, które mówiło o modlitwie króla Salomona o mądrość, biskup polowy WP podkreślił, że życie każdego jest służbą. – Nie żyjemy wyłącznie dla siebie, ale z bliźnimi i dla bliźnich – zwrócił się do wiernych. – Dlatego przychodząc na niedzielną mszę świętą, często naśladujemy króla Salomona, prosząc o „serce rozumne” i prawe sumienie zdolne do „rozróżniania dobra od zła”.
Przypominając codzienne poświęcenie tysięcy funkcjonariuszy, biskup Józef Guzdek podkreślił także ważną rolę pracowników cywilnych formacji, a mówiąc o 95. rocznicy utworzenia policji kobiecej, przywołał wrażliwość i oddanie, z jakim służą panie w policyjnych mundurach. Dużo miejsca w kazaniu poświęcił także walce z pandemią koronawirusa.
– W tym czasie, gdy większość społeczeństwa pozostała w domach, wykonując pracę i ucząc się zdalnie, tysiące policjantek i policjantów podejmowało codzienne interwencje w terenie – powiedział krajowy duszpasterz Policji. – Wspomnę tylko o dozorowaniu osób poddanych izolacji lub kwarantannie oraz egzekwowaniu wielu przepisów sanitarnych mających na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się pandemii. Wiązało się to z ryzykiem zarażenia koronawirusem, a ponadto funkcjonariusze mogli doświadczyć niezadowolenia, a nawet agresji ze strony łamiących prawo. Ten trudny okres był czasem weryfikacji charakterów, poczucia odpowiedzialności i solidarności z koleżankami i kolegami w realizacji powierzonych Wam zadań. Wielu z Was, wiedząc, jak ważna jest w tym momencie Wasza służba, zrezygnowało z pójścia na urlop lub zwolnienia z racji opieki nad dziećmi. Taka postawa zasługuje na szczególne uznanie i pochwałę.
Na zakończenie Eucharystii Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk podziękował za sprawowaną ofiarę, ale także za modlitwę i codzienne wsparcie kapelanów policyjnych. – Wraz z tymi podziękowaniami proszę przyjąć prośbę o kontynuację, o tę modlitwę i wsparcie naszych działań, a także szczere życzenia nieustająco dobrego zdrowia i sił w pełnieniu tej nieocenionej kapłańskiej posługi – Komendant Główny Policji zwrócił się do krajowego duszpasterza Policji.
Gen. insp. Jarosław Szymczyk za pośrednictwem radia złożył życzenia wszystkim funkcjonariuszom i pracownikom Policji oraz podziękował obywatelom za wsparcie, jakiego udzielają Policji. – Chcę podziękować i za te niezwykłe oceny, które otrzymaliśmy w tym roku – powiedział generał Szymczyk, nawiązując do rekordowo wysokich notowań naszej formacji w sondażach społecznych. – To dla nas najpiękniejsza nagroda za naszą codzienną służbę. Drodzy Rodacy, my jesteśmy Waszą Policją, my Wam pomagamy, Was chronimy i zawsze możecie na nas liczyć!
PAWEŁ OSTASZEWSKI
zdj. autor (12), Marek Krupa i Piotr Maciejczak
