Głównym założeniem łódzkiego Forum jest nawiązanie i planowanie współdziałania służb na rzecz bezpieczeństwa publicznego, zgodnie z oczekiwaniami społecznymi oraz standardami krajowymi i międzynarodowymi. Zdaniem twórców jest to pierwsze takie narzędzie kooperacji w Polsce. O początkach powstawania forum mówi nadinsp. Andrzej Łapiński, komendant wojewódzki Policji w Łodzi:
– Wiele instytucji od lat prowadzi działa-nia w zakresie poprawy bezpieczeństwa, ale wiele cennych inicjatyw nie ujrzało światła dziennego, ponieważ w pojedynkę nie zawsze można uzyskać oczekiwane rezultaty. Pomysł na powstanie forum spowodował, że instytucje znalazły wspólną platformę wymiany informacji oraz zyskały szansę na znalezienie partnera do wspólnych działań. Ważnym elementem było wpisanie się forum w funkcjonowanie Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa i aplikacji Mój Dzielnicowy. Informacje uzyskane od społeczeństwa mogły być szeroko dyskutowane przez pracowników różnych instytucji działających w obszarach bezpieczeństwa, edukacji i porządku publicznego, dzięki czemu mogli oni wypracować międzyinstytucjonalne i skuteczne działania. Forum jest odpowiedzią właśnie na takie zapotrzebowanie społeczne – twierdzi komendant Łapiński.
Uczestnictwo w forum ma charakter otwarty. Partnerami są samorządy terytorialne, lokalne, uczelnie wyższe, szkoły średnie, Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego, Inspekcja Transportu Drogowego, Ochotnicze Hufce Pracy, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Centralne Biuro Antykorupcyjne, organizacje pozarządowe, wszystkie służby mundurowe, mieszkańcy oraz każdy kto ma pomysł i dysponuje wiedzą na temat bezpieczeństwa i profilaktyki.
CELE I OBSZARY
Główne obszary forum obejmują niemal wszystkie zadania podejmowane przez Policję. Od bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przez działania profilaktyczne i kształtowanie właściwych postaw wśród uczniów, bezpieczeństwo seniorów, bieżącą diagnozę zagrożeń społecznych, podnoszenie kultury motoryzacyjnej, po monitorowanie nowych zagrożeń społecznych i działania zachęcające młodych ludzi do podjęcia służby w Policji. Oprócz celu głównego, jakim jest poprawa kanałów wymiany informacji, forum daje możliwość zaprezentowania instytucjom swoich kierunków działania z jednoczesnym elementem znajdowania wspólnych platform współpracy. Pozwala to na wyszukiwanie partnerów zewnętrznych do współpracy.
W jego ramach organizowane są cykliczne konferencje, seminaria, publikacje i spotkania eksperckie z wybranymi podmiotami. Wszystko na rzecz poprawy bezpieczeństwa regionu.
Zamysł zbudowania mechanizmu przeciwdziałania nowym zagrożeniom przy udziale służb i instytucji, które mają wspólne cele, ale inne zakresy kompetencyjne, był pierwotnie lokalny – wojewódzki, lecz przez ostatnie lata rozrósł się do poziomu ogólnopolskiego. Współpracuje bowiem z instytucjami o zasięgu krajowym, ale też europejskim, jak Centrum Europejskie Natolin.
PLATFORMA DIALOGU I EDUKACJI
Przykłady już podjętych działań można mnożyć. Na rzecz poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz podnoszenia kultury motoryzacyjnej wśród młodych uczestników ruchu drogowego w 2018 roku porozumienie w tej sprawie podpisało osiem instytucji: KWP w Łodzi jako inicjator, Kuratorium Oświaty, Uniwersytet Łódzki, Politechnika Łódzka oraz WORD w Łodzi, Sieradzu, Piotrkowie Trybunalskim i Skierniewicach. Wszyscy zobowiązali się do zorganizowania teoretycznych i praktycznych zajęć z młodzieżą w szkołach średnich w ramach działań „Stop pijanym kierowcom”. Rozpisanych zostało kilka konkursów, m.in. na najlepszą grę edukacyjną. Zajęciami teoretycznymi i praktycznymi objęci są również seniorzy województwa łódzkiego. Na Uniwersytetach III Wieku, domach opieki społecznej, klubach seniora, w parafiach oraz podczas pikników przedstawiciele instytucji działających na rzecz poprawy bezpieczeństwa podejmują inicjatywy kształtujące właściwe postawy i zachowania, uczą również zasad pierwszej pomocy. Seniorzy cyklicznie mogą uczestniczyć w warsztatach tematycznych, np.: bezpieczne przestrzenie dla seniorów, edukacja finansowa, m.in. zabezpieczenie i autentyczność banknotów, zagrożenia związane ze sprzedażą bezpośrednią i pokazami czy oszustwami na wnuczka.
Ścisła współpraca łódzkiej policji z kuratorium oświaty na rzecz bezpieczeństwa i profilaktyki dzieci i młodzieży, oparta na mocy wieloletniego porozumienia, jest wsparciem nie tylko dla młodych ludzi, ale również dla nauczycieli. Liczne spotkania pozwalają na bieżącą diagnozę zagrożeń oraz wymianę doświadczeń. Podczas konferencji, warsztatów i seminariów spotykają się funkcjonariusze, naukowcy, nauczyciele i pedagodzy, samorządowcy i młodzież. Ta współpraca zaowocowała m.in. przeprowadzeniem w 2018 r. ankiety potrzeb profilaktycznych w placówkach oświatowych na terenie województwa łódzkiego. W ankiecie wzięło udział 21 288 uczniów i 6733 nauczycieli. Pozwoliło to na uzyskanie informacji o istniejących problemach i oczekiwaniach młodych ludzi co do prowadzonych działań profilaktycznych. Działania te dały możliwość określenia konkretnych płaszczyzn współpracy na linii Policja – oświata i przygotowanie ciekawych zajęć i rozwiązań edukacyjnych.
Kontynuacją współpracy z Kuratorium Oświaty w Łodzi jest powstanie „Poradnika profilaktycznego”, który ma za zadanie ukierunkować zakres tematyczny i wyznaczyć ramy tego, co należy i powinno się przekazać w odpowiedni sposób młodemu człowiekowi. Poradnik jest pomocny również w profilaktycznej pracy dzielnicowego.
Rezultatem funkcjonowania forum jest również współpraca przy organizacji i realizacji konkretnych działań profilaktycznych. Dla przykładu, w 2018 r. funkcjonariusze z Komendy Miejskiej Policji w Łodzi zainicjowali nowatorski program profilaktyczny „Masz jedno życie – nie zmarnuj szansy”. Podjęta współpraca z Łódzką Szkołą Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi oraz Zakładem Karnym w Łowiczu zaowocowała powstaniem filmu profilaktycznego przestrzegającego przed zgubnymi efektami używania środków psychoaktywnych. Warsztaty z młodzieżą przy wykorzystaniu filmu dały pozytywny odzew i refleksje zauważalne w opiniach młodych ludzi, a także w ewaluacji programu. Międzyinstytucjonalne działania zostały zauważone na poziomie krajowym. Przygotowany program profilaktyczny „Masz jedno życie – nie zmarnuj szansy” został wyróżniony na ogólnopolskim szczeblu konkursu o Europejską Nagrodę w Dziedzinie Zapobiegania Przestępczości (ECPA). Komisja konkursowa w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji wyróżniła łódzki program i został on zaprezentowany podczas konferencji Dobrych Praktyk Europejskiej Sieci Zapobiegania Przestępczości (EUCPN) w Finlandii.
DZIELNICOWY BLIŻEJ LUDZI
Pokazywanie pozytywnych inicjatyw dzielnicowych realizowane w ramach forum to również jeden z celów mający za zadania przybliżanie Policji do społeczeństwa, a jednocześnie przekładający się na zwiększenie stopnia zaufania do Policji.
Jednym z efektów działań łódzkich dzielnicowych, którzy we współpracy z instytucjami podejmowali inicjatywy wychodzące naprzeciw oczekiwaniom społeczeństwa, jest projekt z powiatu sieradzkiego „Sami sobie – jak pomagać”, który podczas forum zaprezentował sierż. szt. Sylwester Grzelak, tryumfator ogólnopolskiego konkursu dla dzielnicowych w 2019 r. Projekt wspierany przez instytucje zewnętrzne skierowany był zarówno do dzieci i młodzieży, jak i dorosłych oraz seniorów. Składał się z cyklu warsztatów o bezpieczeństwie oraz z konkursu dla najmłodszych.
MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU
Wartością forum jest również włączanie w działania profilaktyczne młodzieży. W 2017 roku uczniowie z Rogowa stworzyli wideogrę edukacyjną „Historia Magdy K.”, która służy uświadomieniu sobie przez młodych ludzi, do czego może doprowadzić zażywanie dopalaczy. Gra jest filmową opowieścią na temat wyborów dokonywanych przez główną bohaterkę Magdę K. i składa się z następujących po sobie kilkuminutowych filmów, które obrazują jej wybory i skutki podjętych decyzji. Dzięki interaktywnej formie projektu o losach głównej bohaterki decydują uczniowie, którzy biorą udział w prelekcjach organizowanych przez policjantów. To młodzież ma możliwość dokonywania alternatywnych wyborów, w różnych fazach procesu wchodzenia w destruktywne zachowania i w ten sposób przekonuje się, w których momentach możliwe są bardziej konstruktywne wybory. Grę wsparli polscy muzycy, którzy zgodzili się na bezpłatne wykorzystanie ich utworów. Wykorzystano utwory: Marka Grechuty, Edyty Bartosiewicz, Miry Kubasińskiej, After Blues, Całej Góry Barwinków, Grzegorza Skawińskiego, Oddziału Zamkniętego i Korteza. Wideogrę młodzież zrealizowała wspólnie z pedagogami i podkom. Tomaszem Żaczkiem z KPP w Brzezinach i zaprezentowała podczas forumowego sympozjum.
Innym przykładem na to, że włączanie się młodzieży w codzienne działania poprawia bezpieczeństwo i eliminuje przejawy agresji jest wymyślony przez młodzież z Zespołu Szkół w Rogowie wspólnie z policjantami z KPP w Brzezinach projekt „Malujemy – MY”. Uczniowie zaprezentowali na forum swoje działania w walce z wandalizmem i tzw. mową nienawiści. Rogowska młodzież od kilku lat konsekwentnie zamalowuje niewłaściwe napisy na murach i w ich miejsce nanosi treści o tematyce profilaktycznej. Przy wsparciu nauczycieli, Urzędu Gminy, PKP PLK oraz Policji działająca w ten sposób młodzież kształtuje otaczającą ją przestrzeń publiczną, poprawiając bezpieczeństwo w rejonie przejazdów kolejowych i tzw. dzikich przejść przez torowiska, przekazując pozytywne treści.
PLANY
W rozwijającej się debacie na rzecz bezpieczeństwa jako kolejne cele do działania forum pojawiły się kolejne wyzwania. Są to: w dalszym ciągu przełożenie zagrożeń ujawnianych na KMZB na konkretne działania służb i instytucji wspierających Policję oraz przełożenie ustaleń i badań naukowych na rozwiązania tworzące bezpieczeństwo i mechanizmy edukujące społeczeństwo w zakresie bezpiecznych zachowań, np. wprowadzenie w szkołach przedmiotu wychowanie komunikacyjne. W ramach tych wszystkich wspólnych działań planowane jest wzmocnienie wizerunku Policji i innych służb oraz budowanie wiarygodności i zaufania do Policji i służb dbających o bezpieczeństwo.
– Nasze działania będą ukierunkowane na dalsze aktywizowanie instytucji prowadzących swoją działalność w obszarach bezpieczeństwa, czyli rozszerzenie w ten sposób dialogu ze społeczeństwem i wychodzenie naprzeciw jego oczekiwaniom. Włączanie do forum nowych partnerów, a tym samym zwiększenie możliwości reagowania na informacje przekazywane przez specjalistów w zależności od tematyki i obszaru profilaktycznego. Wychodzenie z forum do nowych miejsc i pokazywanie jego pozytywnych efektów w szerszej przestrzeni publicznej – mówi o rozwijającej się idei forum nadinsp. Andrzej Łapiński.
IZABELA PAJDAŁA
zdj. KWP w Łodzi, KPP w Brzezinach
