Rok 2016 był bezpieczny, bo popełniono mniej przestępstw, bo zwiększyła się wykrywalność, bo reaktywowano 37 posterunków, bo uruchomiono Krajową Mapę Zagrożeń Bezpieczeństwa, a także z wielu innych jeszcze powodów, o których rozmawiano w czasie odprawy rocznej kierownictwa polskiej Policji.
PODZIĘKOWANIA I OCENA PRACY
Pracę Policji najlepiej oceniają ci, którym ona służy. W 2016 r. na pytanie zadane przez ankieterów CBOS, czy Polska jest krajem, w którym żyje się bezpiecznie, 80 proc. ankietowanych odpowiedziało tak. Pracę Policji pozytywnie oceniło 72 proc. badanych, a lepszą ocenę uzyskały tylko władze samorządowe.
– Na takie oceny ciężko zapracowali wszyscy policjanci i pracownicy. To najwartościowsze podziękowanie, jakie możemy otrzymać – podsumował wyniki badań komendant główny Policji nadinsp. dr Jarosław Szymczyk.
Dodał, że policjanci są czasami krytykowani za pojedyncze interwencje, ale – jak podkreślił – ocena profesjonalizmu policjantów na ich podstawie bez zestawienia z ogólną liczbą zrealizowanych interwencji po prostu nie jest rzetelna.
Za wysiłek i zaangażowanie, nie tylko przy realizacji operacji „Przymierze”, dziękował policjantom i pracownikom minister spraw wewnętrznych i administracji Mariusz Błaszczak. Jego zdaniem to, że rok 2016 był bezpieczny, to w dużej mierze zasługa Policji.
– Zadaniem ministerstwa było stworzenie wam jak najlepszych warunków do pracy i dostarczenie skutecznych narzędzi. Mam wrażenie, że się z tego zadania wywiązaliśmy – zwrócił się minister do uczestniczących w naradzie.
Jako przykład wymienił ustawę antyterrorystyczną, dzięki której uniknięto zagrożeń, jakich doświadcza Europa Zachodnia.
Odnosząc się do szczytu NATO i ŚDM minister ocenił, że doświadczenie, uznanie i zaufanie, jakie zdobyła Policja, zabezpieczając obie imprezy, to ogromy kapitał, który należy przechowywać i z którego należy korzystać.
– To on buduje poczucie obowiązku i etos służby – podkreślił.
Do podziękowań i dobrych ocen przyłączył się sekretarz stanu w MSWiA Jarosław Zieliński. Podkreślił, że są one efektem nie tylko sukcesu, jakim zakończyło się zabezpieczenie wielkich ubiegłorocznych imprez, ale także takich ważnych wskaźników, jak poczucie bezpieczeństwa obywateli czy wykrywalność.
PRZESTĘPCZOŚĆ KRYMINALNA
Efekty pracy pionu kryminalnego podsumował I zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Andrzej Szymczyk.
– Jest bezpiecznie. Popełniono mniej przestępstw. Żaden z garnizonów nie odnotował spadku wykrycia, a wskaźnik wykrywalności jest najwyższy od wielu lat. I to zarówno w zakresie przestępczości ogólnej, kryminalnej, jak i w siedmiu kategoriach przestępstw najbardziej dokuczliwych społecznie – poinformował.
O zwalczaniu przestępczości pospolitej mówił I zastępca prokuratora generalnego, prokurator krajowy Bogdan Święczkowski.
– W jej zwalczaniu i Policja, i prokuratura odnoszą sukcesy, ale zacieśniając współpracę, wymieniając doświadczenia i poprawiając koordynację, możemy osiągnąć jeszcze więcej – ocenił.
Zanotowano także duży wzrost aktywności w zwalczaniu przestępczości narkotykowej. Widać to głównie w ilości zabezpieczonych środków odurzających. W 2016 r. zabezpieczono ponad 900 kg amfetaminy, 2,5 t marihuany i 450 kg kokainy. To więcej niż w 2015 roku odpowiednio o 250, 900 i 250 kg.
– Efekty ogólnokrajowe cieszą, jednak ilość zabezpieczonych narkotyków w kilku województwach pokazuje, że można osiągnąć jeszcze więcej – ocenił nadinsp. Andrzej Szymczyk.
– Cieszy wzrost efektywności w dużych miastach, tam gdzie koncentruje się tego rodzaju przestępczość. Także fakt, że dobre wyniki zostały osiągnięte nie tylko przez zatrzymywanie pojedynczych dilerów, ale głównie dzięki realizacji poważnych wieloczynowych spraw – podkreślił.
Kolejny poruszany temat to zabezpieczanie i odzyskiwanie mienia. W 2016 r. w prowadzonych sprawach odzyskano mienie o łącznej wartości ponad 483 mln zł, dokonano zabezpieczenia mienia u podejrzanych w wysokości ponad 730 mln zł, czym znacznie przekroczono zakładane w Planie Działalności Komendanta Głównego Policji na 2016 rok cele.
Kreśląc plany pionu kryminalnego na 2017 rok, komendant Andrzej Szymczyk wymienił m.in. prace na rzecz podwyższenia dodatku specjalnego w Centralnym Biurze Śledczym Policji, bo, jak powiedział, mają tam trafiać najbardziej doświadczeni; nowelizację przepisów dotyczących metod i form wykonywania przez Policję czynności operacyjno-rozpoznawczych; nowelizację przepisów dotyczących postępowania Policji w przypadku uprowadzeń; zmianę organizacji pracy i zasad działania Policji w przypadku aktu terroru z użyciem materiałów wybuchowych oraz innych zdarzeń o charakterze terrorystycznym i ekstremistycznym, a także rozbudowę sieci oficerów łącznikowych Policji.
PRZESTĘPCZOŚĆ GOSPODARCZA
Jej zwalczanie jest priorytetem w 2017 r. Szczególnie tej zmniejszającej wpływy do budżetu państwa, a więc akcyzowej, związanej z podatkiem VAT, popełnianej na szkodę UE i dotyczącej przetargów publicznych.
O konieczności zwiększenia efektywności zwalczania tej sfery przestępczości mówił również komendant główny.
– Pracujemy nad nowym kształtem struktur odpowiedzialnych wprost za te kwestie. Rozważamy kilka wariantów. Gotowy projekt już wkrótce przekażemy do dyskusji i oceny ministerstwa – poinformował nadinsp. dr Jarosław Szymczyk.
Zwalczanie przestępczości gospodarczej będzie też priorytetem współpracy Policji z prokuraturą, co zapowiedział Bogdan Święczkowski.
– Efekty tej współpracy będą znakomite. Wiem, bo dotychczasową współpracę prokuratury z Policją oceniamy jako wzorową – poinformował.
Prokurator mówił także o wspólnych szkoleniach. Do tej pory przynosiły one ogromne korzyści i przekładały się wprost na poprawę efektywności. Nowe wyzwania, jakie pojawiają się w sferze przestępczości gospodarczej, wymagają ich kontynuacji.
Prokurator Święczkowski poinformował też, że prokuratury chcą korzystać z doświadczenia policjantów specjalizujących się w zwalczaniu przestępczości gospodarczej.
– Chcemy zatrudniać tych, który przeszli w stan spoczynku – ogłosił.
RUCH DROGOWY
To jedyny element, który budzi zaniepokojenie. Liczba wypadków, ofiar śmiertelnych i rannych po kilku latach spadków zwiększyła się w ubiegłym roku i to mimo skierowania na drogi większej liczby funkcjonariuszy. Wzrosty nie są duże, wynoszą odpowiednio 1,3, 1,7 i 1,4 proc. Co ważne, pogorszenie stanu bezpieczeństwa nie dotyczy pieszych – liczba wypadków z ich udziałem zmalała.
– Poprawa bezpieczeństwa w ruchu drogowym to jedno z najważniejszych wyzwań tego roku. Trwa analiza, która wskaże przyczyny pogorszenia, a te, na które wpływ ma Policja, zostaną wyeliminowane – zapowiedział Jarosław Zieliński.
O intensyfikacji działań policjantów rd mówił również zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Jan Lach. Podkreślił, że odnotowane spadki to nie jest jeszcze tendencja i przypomniał, że nastąpiły one po kilku latach poprawy sytuacji, w tym znacznej poprawy w 2015 r. związanej m.in. z odbieraniem praw jazdy za przekraczanie prędkości, o co Policja zabiegała.
Komendant Lach zaprezentował strategiczne działania rd na 2017 r. Wśród nich znalazły się: realizacja działań na rzecz poprawy bezpieczeństwa pieszych w oparciu o Krajowy program działań Policji (pisaliśmy o nim w numerze lutowym); kontynuacja prac związanych z systemem CEPIK 2.0., w tym przeniesienie ewidencji kierowców naruszających przepisy ruchu drogowego do Centralnej Ewidencji Kierowców; wprowadzenie Elektronicznej Karty Zdarzenia Drogowego; kontynuacja prac umożliwiających uiszczanie grzywien nałożonych w formie mandatu karnego za pomocą karty płatniczej oraz działania na rzecz doposażenia policjantów w sprzęt transportowy i specjalistyczny.
STAN KADROWY
Zmniejszenie liczby wakatów w Policji na koniec 2016 r. do niespotykanego od wielu lat poziomu 2,31 proc. jest satysfakcjonujące. W szeregi Policji w ubiegłym roku wstąpiło ponad 5 tys. nowych funkcjonariuszy. Ale, jak podkreślił komendant główny, plany na ten rok są jeszcze bardziej ambitne.
– W 2017 r. planujemy przyjąć 4300 chętnych do służby. Celem jest 2 procent wakatów, ale zrobimy wszystko, by zejść jeszcze niżej tego poziomu – zadeklarował.
Ogłosił też, że dzięki staraniom MSWiA w tegorocznej ustawie budżetowej stan etatowy Policji zwiększył się o tysiąc.
Do kwestii związanych z naborem do Policji odniósł się także przewodniczący NSZZP Rafał Jankowski. Jego zdaniem zbyt wolno rosnące płace, a także zmiany dokonane w kwestiach emerytalnych sprawiają, że zawód policjanta przestaje być atrakcyjny, co może znacząco utrudnić realizację tych planów.
BLISKO LUDZI
Policja była blisko obywateli w 2016 r. i będzie w obecnym. Oprócz codziennych kontaktów, jakich każdego dnia są dziesiątki tysięcy, do najważniejszych elementów zbliżających Policję i społeczeństwo zaliczono Krajową Mapę Zagrożeń Bezpieczeństwa, dzielnicowych i przywracanie posterunków.
Mapa okazała się sukcesem, bo tak należy potraktować ponad 160 tys. zgłoszeń przekazanych za jej pomocą przez obywateli do końca 2016 roku. Około 50 tys. z nich zostało potwierdzonych.
– To dowód na to, że obywatele chcą za jej pomocą komunikować się z Policją, musimy o ten kontakt dbać swoim zaangażowaniem, ale musimy też popularyzować i promować to narzędzie w lokalnych społecznościach – zaapelował komendant główny nadinsp. dr Jarosław Szymczyk.
Jego zastępca nadinsp. Jan Lach zwrócił uwagę, że analiza liczby zgłoszeń w stosunku do liczby mieszkańców sugeruje, że w niektórych garnizonach powinno się w kwestii upowszechniania mapy zrobić więcej. Z kolei sekretarz stanu w MSWiA Jarosław Zieliński wskazał ważną rolę, jaką mapa odgrywa w zdobywaniu informacji.
– Policja, mimo że wie bardzo dużo, nigdy nie wie wszystkiego. A, czego nie wie, musi dowiadywać się od społeczeństwa. I temu służy mapa – podkreślił.
Wskazano również kwestie, które w 2017 roku będą szczególnie istotne. To m.in. nadzór nad procesem weryfikacji zgłoszeń, analiza zagrożeń nanoszonych na mapę, sposób wykorzystywania informacji dostarczonych za pośrednictwem mapy do dyslokacji służb, uruchamianie nowych funkcjonalności oraz upowszechnianie mapy w lokalnych społecznościach. Analiza zgłoszeń dokonywanych za pomocą KMZB zostanie także wykorzystana w identyfikacji miejsc, w których powinny zostać przywrócone posterunki.
Mówił o tym sekretarz stanu Jarosław Zieliński. Przypomniał, że w ubiegłym roku przywrócono ich 37, a na ten rok zaplanowano kolejnych 33. Zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Jan Lach podkreślił z kolei, że równie ważna jak siatka samych posterunków jest także ich struktura.
– Została wypracowana modelowa koncepcja struktury posterunku, do której należy dążyć. Oczywiście nie bezkrytycznie. Czasami uwarunkowania i specyfika środowiska, w którym posterunek działa, wymusi korekty – zapowiedział.
Dzielnicowi, których nowy model służby zaczął być wdrażany w 2016 r., to kolejny ważny filar uspołeczniania działań Policji. Na dużą i wciąż rosnącą potrzebę kontaktu obywatela z dzielnicowym zwrócił uwagę wiceminister Zieliński.
– To ważny wskaźnik zaufania do Policji i tego zaufania nie wolno zawieść. Potrzeba kontaktu z dzielnicowym zobowiązuje nas do podejmowania kolejnych działań zwiększających ich efektywność – zapowiedział.
Jednym z nich jest utworzenie stanowiska starszego dzielnicowego, dzięki czemu najlepsi dzielnicowi będą mieć możliwość awansu.
BUDŻET I MODERNIZACJA
Ubiegły rok, głównie ze względu na zakupy związane z operacją „Przymierze”, stał pod znakiem dużej poprawy warunków pracy i służby. I to w zasadzie na każdym polu. Lokalowym, głównie dzięki licznie modernizowanym i przywracanym posterunkom, transportowym – kupiono ponad 1650 nowych pojazdów oraz pod względem wyposażenia. Ale dzięki rozpoczynającemu się Programowi modernizacji Policji ten rok może okazać się jeszcze lepszy. O modernizacji mówiono dużo, bo trudno znaleźć sferę, na którą program nie wpłynie.
– Nie byłoby Programu modernizacji, gdyby nie starania kierownictwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Bardzo za to dziękujemy. Dołożymy wszelkich starań, by pieniądze pochodzące z programu zostały wykorzystane jak najlepiej – zadeklarował komendant główny Policji.
Zdaniem ministra SWiA Mariusza Błaszczaka wdrożenie Programu w 2017 r. będzie najważniejszym zadaniem Policji.
– Środki finansowe zapisane w Programie muszą być dobrze wykorzystane, a to znaczy, że nie mogą służyć do łatania dziur. One mają umożliwić Policji wykonanie dużego jakościowo kroku w nowoczesność – uprzedził minister.
Budżet na 2017 r. oraz strukturę wydatków w ramach Programu modernizacji Policji zaprezentowała zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Helena Michalak. W pierwszym roku funkcjonowania Programu najwięcej środków przeznaczonych zostało na wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy (335,8 mln zł), na inwestycje budowlane (216,3 mln zł) oraz na zakup sprzętu i systemów informatycznych i łącznościowych.
O tym, że każdy zakup musi być poprzedzony rzetelną analizą wykorzystania posiadanych środków, przypomniał komendant główny. Także o tym, że wybór sprzętu powinien być poprzedzany szerokimi konsultacjami z tymi, do których ten sprzęt ostatecznie trafi.
ZWIĄZKI ZAWODOWE
Związki reprezentujące pracowników cywilnych podziękowały komendantowi głównemu za przeznaczenie 220 tys. zł na nagrody dla pracowników Policji z okazji Święta Służby Cywilnej w 2016 r. Za nagrody i uroczyste obchody, które zorganizowali komendanci w poszczególnych garnizonach, za docenienie i nagrodzenie pracowników Policji podziękowała Danuta Hus, przewodnicząca ZZ Pracowników Policji Komisji Krajowej w Katowicach.
Ale przedstawicielki związków, także NSZZ Pracowników Policji i ZZ pracowników MSWiAP przypomniały, że pracownicy Policji, zwłaszcza ci z komend powiatowych i miejskich, są wciąż najmniej zarabiającymi wśród cywilów ze wszystkich służb podległych MSWiA i jednymi z najmniej zarabiających w administracji państwowej.
– Mam świadomość trudnej sytuacji pracowników. Deklaruję wszelką pomoc w działaniach poprawiających warunki ich pracy. Ja i mój pełnomocnik do kontaktów ze związkami zawodowymi jesteśmy do waszej dyspozycji – zadeklarował komendant główny, a zwracając się do komendantów wojewódzkich, zaapelował o pomaganie związkom, bo, jak podkreślił, działania na rzecz pracowników przekładają się wprost na poprawę funkcjonowania całej instytucji.
Za Program modernizacji podziękował przewodniczący NSZZP Rafał Jankowski. Jak podkreślił, jest za co, ale dodał, że sytuacja byłaby znacznie bardziej komfortowa, gdyby finanse Policji były ustabilizowane.
– Dyskutowano jakiś czas temu pomysły, by nakłady na Policję były uzależnione od PKB, jak w wojsku. Takie rozwiązanie dałoby pewność finansową niezależnie od zrozumienia potrzeb Policji przez aktualnie rządzących. Takie rozwiązanie sprawiłoby, że Policja nie musiałaby się ciągle o wszystko prosić – dodał.
Zaapelował też do komendanta głównego o wspólną inicjatywę zmierzającą do uregulowania ochrony prawnej funkcjonariuszy w ustawie o Policji. Dziś, jego zdaniem, takiej instytucjonalnej ochrony de facto nie ma, a obrońców i pełnomocników policjantów opłacają związki.
– Związek może liczyć na kierownictwo polskiej Policji w działaniach na rzecz zapewnienia ochrony prawnej policjantom – odpowiedział przewodniczącemu Jankowskiemu nadinsp. dr Jarosław Szymczyk.
KLAUDIUSZ KRYCZKA
zdj. Andrzej Mitura
Każdego dnia 2016 roku polscy policjanci:
– dokonali średnio 414 zatrzymań na gorącym uczynku,
– wykryli średnio 1452 przestępstwa,
– przeprowadzili średnio 16 801 interwencji,
– wylegitymowali średnio 59 111 osób,
– średnio 49 023 razy zbadali stan trzeźwości,
– skontrolowali średnio 19 778 uczestników rd,
– pełnili średnio 15 370 służb patrolowych,
– zrealizowali średnio 365 konwojów.
Zadania dla pionu kryminalnego w 2017 r. wynikające z priorytetów Komendanta Głównego Policji:
– utrwalenie prawidłowej praktyki w zakresie ujawniania, identyfikacji, zabezpieczania i odzyskiwania mienia pochodzącego z przestępstwa;
– zwiększenie skuteczności zwalczania przestępczości narkotykowej;
– podjęcie działań zwiększających skuteczność ujawniania przestępstw gospodarczych i ścigania ich sprawców w kluczowych obszarach przestępczości gospodarczej;
– rozpoznawanie i zwalczanie przestępstw z nienawiści;
– intensyfikacja prowadzenia form pracy operacyjnej w zakresie zwalczania cyberprzestępczości;
– aktywizacja działań Policji w zwalczaniu tzw. 7 kategorii przestępstw;
– utrzymanie wysokiej skuteczności poszukiwań osób, w szczególności osób zaginionych;
– optymalizacja działań na rzecz zwalczania przestępczości tzw. pseudokibiców;
– zwiększenie możliwości wykorzystania baz danych DNA i AFIS przez utworzenie stanowisk dostępowych do bazy danych DNA w pracowniach genetyki sądowej LK KWP/KSP, poprawa regulacji prawnych dot. wprowadzania danych do baz DNA i AFIS oraz podniesienie świadomości funkcjonariuszy o możliwościach wykorzystania informacji uzyskanych z krajowych i zagranicznych baz danych.
Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa:
– liczba użytkowników: 537 221,
– liczba odsłon: 1 584 552,
– ‑liczba zgłoszonych zagrożeń: 179 427,
– ‑liczba zgłoszeń potwierdzonych: 54 198.
(stan na 20 stycznia 2017 r.)
Wybrane priorytetowe działania służby prewencyjnej na 2017 r.:
– dostosowanie struktur do oczekiwań społecznych – reaktywacja, tworzenie nowych posterunków,
– kontynuacja działań związanych z organizacją debat społecznych,
– rozwój Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa – wprowadzenie nowych funkcjonalności,
– utworzenie policyjnej mapy zagrożeń przestępczością na tle seksualnym,
– ocena wykorzystania sił i środków komórek konwojowych KWP/KSP, w związku z systematycznym spadkiem liczby osób konwojowanych.
