Spotkanie objęte było patronatem ministra spraw wewnętrznych i administracji oraz dyrektora Narodowego Centrum Badań i Rozwoju. Celem dwudniowej konferencji było m.in. wypracowanie optymalnych sposobów współpracy w ramach prac rozwojowo-badawczych między przedstawicielami nauki, przedsiębiorcami oraz służbami odpowiedzialnymi za bezpieczeństwo. Po raz pierwszy w konferencji PPBW uczestniczyli przedstawiciele Komisji Europejskiej i Agencji Wykonawczej ds. Badań Naukowych REA. Zachęcając do nawiązywania kontaktów i budowania europejskich konsorcjów, zaprezentowali możliwości ubiegania się o granty w ramach programu „Horyzont 2020”.
PREZENTACJE
Przedstawiono wyniki wybranych projektów, finansowanych przez NCBR. Jeden z ciekawszych, naukowców Politechniki Śląskiej, dotyczył systemowych rozwiązań, które mają pomagać przy zabezpieczeniu miejsc zdarzenia. Zaprezentowane zostały możliwości skanerów laserowych dalekiego i bliskiego zasięgu, które pozwalają w ciągu paru minut z wielką precyzją utrwalić miejsce zdarzenia do celów procesowych. Na skanach było widać: szczegółowy obraz miejsca zdarzenia, kolorystykę, odległości między obiektami, a nawet różnice temperatur między nimi. Błąd pomiaru skanera dalekiego zasięgu przy odległości 100 m wynosi 8 mm. Skanery bliskiego zasięgu, używane stacjonarnie w laboratoriach, pozwalają uszczegółowić obraz. Przedstawiciele Politechniki Śląskiej ocenili, że do końca 2017 r. urządzenia zostaną przekazane służbom. Ich zastosowanie do oględzin miejsca wypadku drogowego jest nie do przecenienia.
Przedstawiciel Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie zaprezentował wirtualny system doskonalenia treningu strzeleckiego oraz taktyki działań interwencyjnych. System zawiera 50 scenariuszy i wariantów działania, moduł pomiaru parametrów psychofizycznych itp. WSPol. przedstawiła też procedury techniczno-prawne związane z zabezpieczeniem i przechowywaniem tzw. trudnych dowodów procesowych. Instytut Technologii Bezpieczeństwa „Moratex” zaprezentował konstrukcje wielofunkcyjnych kamizelek balistycznych skrytego noszenia, a przedstawiciel Akademii Górniczo-Hutniczej system informacyjno-analityczny wspomagający planowanie działań Biura Ochrony Rządu.
DYSKUSJA
Kilka godzin poświęcono dyskusji nad zachowaniem równowagi między prawem do prywatności a koniecznością działań inwigilacyjnych prowadzonych przez służby mundurowe i specjalne. W dyskusji wzięli udział przedstawiciele służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, środowisk prawniczych, rzecznika praw obywatelskich oraz NIK. Komendant główny Policji nadinsp. dr Jarosław Szymczyk przypominał akty prawne, które definiują prawa obywatela do prywatności, i akty prawne rozszerzające uprawnienia Policji do kontroli operacyjnej.
– Dziś zagrożenia są takie, że powinniśmy dyskutować nie o tym, czy kontrola operacyjna może być stosowana, tylko jak powinna się odbywać – powiedział komendant.
Krzysztof Olkowicz, zastępca RPO stwierdził, że żadna ingerencja w podstawowe prawa i wolności obywatelskie nie może odbywać się bez uzasadnienia i bez kontroli. Profesor Lech Paprzycki, sędzia Sądu Najwyższego, powołując się na wyrok trybunału w Strasburgu, powiedział, że naruszenie wolności osobistych w imię bezpieczeństwa państwa niesie ryzyko naruszenia demokracji. Dlatego każda taka ingerencja musi być objęta rzetelną kontrolą przez cały czas trwania.
Generał Marek Bieńkowski przedstawił wyniki kontroli NIK dotyczące korzystania z operacyjnego pozyskiwania danych przez wszystkie służby. NIK stwierdziła w tym zakresie wiele nieprawidłowości, m.in.: wymiar sprawiedliwości sięgał po dane telekomunikacyjne także w sprawach cywilnych, np. rozwodowych. Wadliwa jest metodyka pozyskiwania danych telekomunikacyjnych, gdzie nie odróżnia się liczby danych dotyczących osób poddanych kontroli od liczby zapytań o dane billingowe. Tych ostatnich było w ubiegłym roku ponad dwa miliony, co może sprawiać wrażenie, że Polska jest państwem policyjnym.
Przedstawicielka GIODO Monika Kamińska zwróciła uwagę, że Polska jest jednym z nielicznych krajów europejskich, który nie ma kompleksowej regulacji dotyczącej pozyskiwania i ochrony danych osobowych. W kwietniu 2016 roku UE wydała rozporządzenie na temat przepływu danych osobowych, które będzie obowiązywało także wszystkie służby. Pod kątem tego rozporządzenia będą one musiały dokonać przeglądu swoich przepisów i dostosować je do dyrektywy unijnej. Prokurator krajowy Bogdan Święczkowski zapowiedział, że zwiększy się realna możliwość kontroli czynności operacyjno-rozpoznawczych, ponieważ w Prokuraturze Krajowej powstaje specjalny wydział, który będzie się tym zajmował.
O zagrożeniach cyberprzestępczością oraz o pracy pionu do walki z nią mówił mł. insp. Marcin Golizda-Bliziński. Cyberprzestępczość dotyka i codziennego życia, i funkcjonowania państwa. Niezbędne jest stworzenie kompleksowego programu do walki z tą przestępczością, zawierającego podział kompetencji między poszczególne podmioty i zasady koordynacji. Bezpieczeństwo państwa w cyberprzestrzeni musi być zbudowane we współpracy z podmiotami prywatnymi. W Policji zwalczaniem cyberprzestępczości zajmuje się 19 komórek, wydziały takie funkcjonują we wszystkich komendach wojewódzkich, a także w KGP i CBŚP. Polska policja jest pod tym względem traktowana jako przykład dobrej praktyki dla innych policji europejskich. W Komendzie Głównej Policji stworzone zostało także stanowisko dyżurnego ds. cyberprzestępczości, pełniącego służbę całodobowo, planowane jest stworzenie technicznego centrum zwalczania tej przestępczości oraz mobilnego laboratorium do szybkiego podejmowania działań w terenie.
ELŻBIETA SITEK
zdj. Andrzej Mitura