W połowie stycznia tego roku wiceminister Jarosław Zieliński zwrócił się do szefa Policji o przygotowanie „Koncepcji map zagrożeń bezpieczeństwa w Polsce” (KZMB), które mają być istotnym elementem procesu zarządzania bezpieczeństwem publicznym, służącym aktywizacji społeczności lokalnych. Prace ruszyły natychmiast, a jednym z elementów było przygotowanie odpowiedniego narzędzia informatycznego, które umożliwi dodawanie zgłoszeń zarówno Policji, jak i internautom.
ZAŁOŻENIA
Tworzona aplikacja nie będzie służyć zgłaszaniu konkretnych przestępstw, wykroczeń czy potrzeby interwencji. Umożliwiać będzie obywatelom wskazanie obszarów zagrożeń i miejsc ich występowania, które w ich ocenie są nieakceptowane społecznie i wymagają w najbliższej przyszłości reakcji właściwych służb. Ustalono, że mapy powinny być prezentowane zarówno w formie graficznej, jak i tekstowej, zawierać charakterystykę przestrzeni publicznej przedstawioną obok danych statystycznych pochodzących z dostępnych baz wyników badań opinii społecznej oraz istotnych wniosków płynących z debat społecznych, pracy środowiskowej dzielnicowych czy przedstawicieli innych służb i inspekcji. Uzyskane w ten sposób informacje – po ich potwierdzeniu – będą służyć do dyslokacji służby patrolowej i obchodowej.
Założono, że KMZB opierać się będzie na informacjach skatalogowanych w trzech płaszczyznach:
1. Informacje gromadzone w policyjnych systemach informatycznych.
2. Informacje pozyskiwane od społeczeństwa w trakcie:
• bezpośrednich kontaktów z obywatelami, z przedstawicielami samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych itp.,
• w trakcie realizowanych debat społecznych poświęconych bezpieczeństwu publicznemu.
3. Informacje pozyskiwane od obywateli (internautów) z wykorzystaniem platformy wymiany informacji.
Jako warunek konieczny przyjęto, że zakres i sposób prezentowania danych na mapie zagrożeń nie może umożliwiać identyfikacji osób pokrzywdzonych lub związanych z przestępstwem, wykroczeniem czy jakimkolwiek innym zjawiskiem patologii społecznej.
SYSTEMY POLICYJNE
Dane policyjne do aplikacji „Krajowa mapa zagrożeń bezpieczeństwa w Polsce” będą przekazywane z Krajowego Systemu Informacji Policji, Systemu Ewidencji Wypadków i Kolizji oraz Systemu Wspomagania Dowodzenia i podzielone na następujące kategorie:
1. Przestępstwa
• przestępstwa pospolite, obejmujące: kradzież z włamaniem, kradzież cudzej rzeczy, rozboje, kradzież i wymuszenie, uszkodzenie rzeczy, bójka i pobicie oraz uszczerbek na zdrowiu,
• przestępstwa narkotykowe, związane z posiadaniem środków odurzających lub substancji psychotropowych i udzielaniem innej osobie środków odurzających lub substancji psychotropowych,
• przestępstwa seksualne (wszystkie z art. 197–204 k.k.),
• oszustwa pod legendą: „na wnuczka”,
• oszustwa pod legendą: „na policjanta”,
• kierowanie pojazdami mechanicznymi w stanie nietrzeźwości.
2. Wypadki drogowe
• liczba wypadków drogowych (ogółem oraz w przeliczeniu na 100 tys. lub 10 tys. mieszkańców – zależnie od poziomu mapy),
• liczba ofiar śmiertelnych (ogółem oraz w przeliczeniu na 100 tys. lub 10 tys. mieszkańców – zależnie od poziomu mapy),
• liczba ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w przeliczeniu na 100 wypadków drogowych (wyłącznie poziom krajowy i wojewódzki),
• liczba wypadków w przeliczeniu na 100 km dróg publicznych,
• wykaz najbardziej zagrożonych powiatów na terenie poszczególnych garnizonów wskazywanych na podstawie dwóch łącznie występujących kryteriów: ogólnej liczby wypadków drogowych oraz liczby ofiar śmiertelnych, w których wartość (w zestawieniu łącznym) jest wyższa od średniej dla danego garnizonu,
• wykaz 5-km odcinków niebezpiecznych dróg krajowych i wojewódzkich, na których odnotowano co najmniej 20 zdarzeń drogowych, z których więcej niż 5 stanowiły wypadki drogowe.
3. Wykroczenia szczególnie uciążliwe społecznie
• zakłócenie porządku publicznego – alkohol, czyn chuligański,
• zakłócenie porządku publicznego,
• uszkodzenie mienia – wykroczenie,
• spożywanie alkoholu w miejscu publicznym,
• kradzież mienia – wykroczenie.
Dane z tych kategorii prezentowane będą centralnie, jako wskaźnik w przeliczeniu na 100 bądź 10 tysięcy mieszkańców, w zależności od poziomu mapy, co nie spowoduje dodatkowego obciążenia dla policjantów jednostek organizacyjnych Policji na szczeblu wykonawczym. Odpowiednie dane statystyczne dla całego kraju będą wprowadzane w Komendzie Głównej Policji.
PLATFORMA WYMIANY INFORMACJI
Informacje przez ogólnodostępną aplikację mogą nanosić na mapę zarówno policjanci, którzy pozyskali informację o zagrożeniach od obywateli, jak również sami internauci. Zakres informacji z poszczególnych obszarów wprowadzany z poziomu lokalnego został zdefiniowany w oparciu o informacje z konsultacji społecznych, które przeprowadzono między 21 stycznia a 22 kwietnia 2016 roku. Łącznie przeprowadzono 11 990 konsultacji, w których wzięło udział 217 775 osób.
Ostatecznie lista zdefiniowanych zagrożeń wygląda następująco:
1. Bezpieczeństwo w ruchu drogowym
• nieprawidłowe oznakowanie na drogach,
• zła organizacja ruchu,
• niewłaściwa infrastruktura,
• nieprawidłowe parkowanie,
• nielegalne rajdy samochodowe,
• niestrzeżone przejazdy kolejowe, „dzikie” przejścia przez tory,
• umieszczenie na mapie zagrożeń zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt leśnych
2. Przestępczość i demoralizacja nieletnich
• informacje dotyczące miejsc grupowania się dzieci i młodzieży w kontekście ich demoralizacji (palenie wyrobów tytoniowych, używanie środków odurzających, akty wandalizmu).
3. Wykroczenia
• spożywanie alkoholu w miejscach niedozwolonych.
4. Bezdomność, patologie społeczne
• bezdomność,
• żebractwo.
5. Bezpieczeństwo na terenach wodnych
• miejsca zagrożone utonięciami,
• miejsca niebezpieczne,
• dzikie kąpieliska.
6. Ochrona środowiska
• kłusownictwo,
• nielegalna wycinka drzew,
• znęcanie się nad zwierzętami,
• niszczenie zieleni,
• dzikie wysypiska śmieci,
• poruszanie się po terenach leśnych pojazdami typu quad,
• wypalanie traw.
7. Inne
• definiowane lokalnie według potrzeb.
Zgłoszenia zagrożeń naniesione na mapę przez internautów będą widoczne w postaci zielonych symboli, które w dalszym etapie będą podlegały weryfikacji przez Policję. O wykorzystaniu informacji (jej potwierdzeniu) będzie świadczył status symbolu na mapie, czyli kolor ikonki. W przypadku niepotwierdzenia zgłoszenie zostanie usunięte.
Prace nad aplikacją trwają. W planach znajduje się również zastosowanie rozwiązań informatycznych uniemożliwiających niewłaściwe lub nieodpowiedzialne korzystanie ze strony. Z pewnością warunkiem korzystania z części interaktywnej będzie akceptacja przez użytkownika warunków regulaminu strony.
oprac. PM
Szanowni Państwo!
Jestem zdania, że społeczeństwo powinno być zarówno adresatem informacji o zagrożeniach, jak również ich źródłem. Zakończone niedawno konsultacje społeczne związane z mapami zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego pokazały, że Polacy są zainteresowani współuczestnictwem w działaniach, które będą miały wpływ na bezpieczeństwo w miejscu ich zamieszkania i w okolicy, w której do szkoły chodzą ich dzieci.
Dlatego wdrażamy koncepcję uspołecznienia działań Policji, w ramach której planujemy uruchomienie „Krajowej mapy bezpieczeństwa w Polsce”, odtworzenie części zlikwidowanych posterunków Policji oraz promocję nowej formuły funkcjonowania dzielnicowych, pod roboczym tytułem „Dzielnicowy bliżej nas”. Każdy z tych elementów stanowi integralną część złożonej koncepcji działań dla wspólnego bezpieczeństwa.
Prace w tych obszarach trwają równolegle, jednak jako pierwsze zakończone zostaną działania związane z powstaniem map bezpieczeństwa. Mapy te będą zawierać dane statystyczne dotyczące poszczególnych kategorii przestępstw, a także wyniki badań opinii społecznej oraz istotne wnioski płynące z konsultacji i pracy dzielnicowych. Będą też punktem wyjścia do decyzji związanych z takim rozlokowaniem struktur Policji, które pozwolą na zapewnienie jednakowego, wysokiego poziomu bezpieczeństwa w całym kraju.
Już pod koniec kwietnia zapoznałem się z rozwiązaniami, które zaproponowała Policja, i dziś – po dokonaniu pewnych korekt i uzupełnień funkcjonalnych – narzędzie to jest gotowe do tego, aby rozpocząć jego testy w wybranych województwach. Pozwoli nam to na dopracowanie w praktyce poszczególnych funkcjonalności aplikacji, przed jej udostępnieniem wszystkim mieszkańcom naszego kraju.
Wszystko zrealizujemy, jeżeli będziemy działać wspólnie. Serdecznie do tego zapraszam.
Jarosław Zieliński
sekretarz stanu w MSWiA