90 lat temu
lipiec 1933
Z dużą pompą Święto Morza przygotowano w Warszawie. Nabożeństwa w kościołach wszystkich wyznań, minuta ciszy i zadumy, oznajmiona przez syreny fabryczne i gwizd lokomotyw, wstrzymała na ulicach ruch, oddział Marynarki Wojennej zaciągnął wartę główną przed Komendą Miasta. Złożono kwiaty przy Grobie Nieznanego Żołnierza. Już w przeddzień święta z placu Marszałka Piłsudskiego ruszył pochód nad Wisłę, gdzie Prezydent RP Ignacy Mościcki „w otoczeniu Domu Wojskowego i Cywilnego wsiadł na statek «Francja», z którego następnie przyjął defiladę przeciągającego wybrzeżem pochodu oraz defiladę taboru rzecznego”.
1 VII – Komendant Główny Policji Państwowej polecił, aby sporządzić raporty, czyli – jak donosiła 90 lat temu policyjna prasa – „polecił przedłożenie specjalnych wykazów statystycznych, któreby zobrazowały rezultaty akcji policji, przeprowadzonej w tej mierze w czasie od 1 marca r. ub. do 1 lipca r.b.”. Chodziło o zakrojone na dużą skalę działania zwalczające nielegalny obrót sacharyną, zarządzone rozkazem nr 526/V. „Poza tem p.p. komendanci mają przedłożyć sprawozdanie, dotyczące wypłacanych nagród za wykrycie nielegalnego handlu sacharyną, względnie za sporządzenie w tej sprawie protokołów karnych oraz podać, czy nagrody wypłacane są w terminie i czy były w tej materji skargi szeregowych P.P.”. W II RP gangi, kierowane często przez Żydów z terenów pogranicza, zbijały fortuny na przemycie sacharyny do Polski, gdzie była nielegalna, a dużo tańsza od cukru objętego monopolem państwowym i obłożonym wysoką akcyzą. Tak jak w USA walczono z przemytem alkoholu w czasach prohibicji, tak w II RP ścigano szajki szmuglujące zabroniony słodzik.
8 VII – Prasa donosiła, że z dniem 1 lipca 1933 r. wprowadzono zarządzeniem komendanta głównego gospodarkę ryczałtową w niektórych rodzajach wydatków. Stosownie do zarządzenia Ministerstwa Skarbu gospodarką ryczałtową objęto m.in. wydatki osobowe na przejazdy samochodowe, na utrzymanie i eksploatację pojazdów mechanicznych oraz zaprzęgów konnych, a także na przybory kancelaryjne i „drobny remont i konserwację nieruchomości”. Wprowadzenie nowych przepisów miało na celu uproszczenie rachunkowości pieniężnej i materiałowej oraz usamodzielnienie urzędów pod względem dokonywania wydatków.
28 VII – Przedwojenna policja szła zawsze z duchem czasu, wyprzedzając transparentność XXI wieku. Na łamach periodyku „Na Posterunku” informowała nawet o urlopie komendanta głównego Janusza Maleszewskiego, który w lipcu 1933 r. wyjechał na kilkutygodniową kurację. Z wyprzedzeniem na łamach swojej prasy donosiła również, że: „W dniu 28 lipca r.b. o godz. 18 m. 15 z rozgłośni Polskiego Radja w Warszawie nadany zostanie odczyt pod tytułem «Policja w Polsce Odrodzonej», który wygłosi podinspektor Józef Szeryński z Komendy Głównej P.P.”.
40 lat temu
lipiec 1983
Na łamach milicyjnej prasy 40 lat temu co i rusz informowano o postępach w pracach nad Pomnikiem „Poległym w walce o utrwalanie władzy ludowej”. W Tygodniku „W Służbie Narodu” z 3 lipca 1983 r. w notce „Pomnik serc” przywoływano konkretne kwoty, jakie w poszczególnych jednostkach zebrano na ten cel. I tak np. w KD MO Warszawa Praga-Północ „tamtejsi funkcjonariusze, emeryci i renciści oraz pracownicy cywilni zebrali i wpłacili na konto budowy pomnika 183 000 zł”. W Komendzie Rejonowej MO w Sandomierzu podczas jednorazowej zbiórki uskładano 3150 zł. Pomnik ostatecznie stanął za dwa lata na placu Żelaznej Bramy w Warszawie i był największym oraz najkrócej stojącym monumentem w historii stolicy. Rozebrano go w 1991 r. Dziś stoi w tym miejscu pomnik Tadeusza Kościuszki.
22 VII – w całym kraju odbywały się uroczystości z okazji Święta Odrodzenia Polski, czyli rocznicy ogłoszenia Manifestu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego, który w rzeczywistości został podpisany przez Stalina i ogłoszony w Moskwie dwa dni wcześniej. W okresie PRL był to dzień wolny od pracy. W czasie festynów i masówek można było nabyć towary na co dzień trudno osiągalne w sklepach. Tego dnia otwierano nowe mosty, przecinano wstęgi przy wielkich inwestycjach. W 1949 r. oddano do użytku Trasę W-Z w Warszawie, a 1955 r. Pałac Kultury i Nauki im. Józefa Stalina i Stadion Dziesięciolecia (chodziło o 10 lat istnienia Polski Ludowej oczywiście). 22 lipca 1983 r. zniesiono w Polsce stan wojenny, wprowadzony 13 grudnia 1981 r. Rok wcześniej z okazji święta zniesiono godzinę milicyjną w całym kraju, a od 31 grudnia 1982 r. stan wojenny był zawieszony. Zawieszenie spowodowane było planowaną na czerwiec 1983 r. pielgrzymką papieża Jana Pawła II do ojczyzny.
22 VII – W Domu Przyjaźni Polsko-Radzieckiej w stolicy (dziś w dawnych salach trójwymiarowego radzieckiego kina Oka mieści się m.in. Teatr Capitol, a większość budynku to Dom Przyjaźni) odbyła się „uroczysta akademia, w której udział wzięli przedstawiciele kierownictwa MSW i KG MO, reprezentanci Wojska Polskiego, kierownictwo służbowe i partyjne Komendy Stołecznej MO, licznie przybyli funkcjonariusze garnizonu warszawskiego, zasłużeni emeryci i renciści oraz rodziny”. Okazją była 39. rocznica Święta Odrodzenia Polski. Przemawiał zastępca komendanta głównego MO gen. bryg. Jerzy Ćwiek, który zapowiedział, że kryzys można pokonać, opierając się na prawie czterdziestoletnich doświadczeniach PRL i wytycznych IX Nadzwyczajnego Zjazdu PZPR.
30 VII – odbyło się zakończenie roku akademickiego w Akademii Spraw Wewnętrznych w Warszawie. Na uroczystość przybyli wiceminister spraw wewnętrznych gen. bryg. Władysław Pożoga, przedstawiciele PZPR oraz rektorzy uczelni MSW i MON.
20 lat temu
lipiec 2003
W całej Polsce odbyły się obchody Święta Policji, przypadające 24 lipca, w rocznicę powołania w 1919 r. Policji Państwowej. Z tej okazji Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski wręczył nominacje generalskie wyższym oficerom Policji. Stopień nadinspektora otrzymali: dyrektor Centralnego Biura Śledczego KGP Kazimierz Szwajcowski, komendant KWP w Szczecinie Andrzej Gorgiel, komendant KWP w Rzeszowie Józef Jedynak, komendant KWP w Poznaniu Henryk Tusiński i komendant KWP w Katowicach Eugeniusz Szczerbak.
4 VII – W Lizbonie odbyła się uroczystość przyjęcia WSPol w Szczytnie w poczet członków Stowarzyszenia Europejskich Szkół Policyjnych (AEPC). Razem ze szczycieńską uczelnią do elitarnego grona przyjęto akademie policji z Pragi i Budapesztu.
18 VII – W sali konferencyjnej Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Komendy Głównej Policji przy Alejach Ujazdowskich w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia certyfikatu ISO 9001. „Gazeta Policyjna” donosiła, że „CLK jest pierwszym biurem komendy głównej, które taki certyfikat uzyskało, a w kraju trzecią jednostką Policji, szczycącą się normami zapisanymi w ISO”. W ceremonii wzięli udział m.in.: minister SWiA Krzysztof Janik, komendant główny Policji gen. insp. Antoni Kowalczyk oraz jego zastępca, nadzorujący pion kryminalny, nadinsp. Adam Rapacki. Certyfikat z rąk dyrektora Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji SA Wojciecha Henrykowskiego odebrał dyrektor CLK KGP insp. Andrzej Filewicz. – Jesteśmy czwartym laboratorium w Europie, które posiada taki certyfikat – powiedział w wystąpieniu dla prasy dyrektor CLK. – Jest to potwierdzenie wiedzy, kwalifikacji i umiejętności zatrudnionych tu dwustu osób, a także sposobu zarządzania całą placówką.
20 VII – Centralne Obchody Święta Policji odbyły się w 2003 r. w Olsztynie. Po oficjalnych przemówieniach, wręczeniu aktów nominacyjnych na wyższe stopnie służbowe, udekorowaniu medalami i odznakami wyróżnionych funkcjonariuszy zorganizowano festyn na rynku przy Starym Ratuszu, natomiast w amfiteatrze u stóp Zamku Kapituły Warmińskiej odbył się „Kabaretowy patrol drogowy – śpiewanie na wezwanie”, które prowadził popularny do dziś aktor Andrzej Grabowski. Na scenie wystąpili m.in.: Tadeusz Drozda, Budka Suflera, Blue Cafe, Grupa MoCarta i Leszcze. Relacje ze Święta Policji pojawiały się w kilku wejściach na żywo w Telewizji Polskiej, która wieczorem retransmitowała kabaretowy show. Dzień wcześniej w Warszawie zorganizowano promocję oficerską i ślubowanie policjantów z OPP na pl. Piłsudskiego, a po południu festyn dla mieszkańców na placu Zamkowym. 19 lipca w KGP odbyła się ceremonia odsłonięcia tabliczek epitafijnych na Tablicy Pamięci oraz wpięcia kart memoratywnych do Księgi Pamięci. W ten sposób uczczono poległych na służbie: mł. asp. Marka Cekałę z OPP w Olsztynie oraz nadkom. Mariana Szczuckiego i kom. Dariusza Marciniaka z Wydziału Bojowego CBŚ KGP.
Paweł Ostaszewski
Więcej informacji historycznych znajdziesz na stronie: