Potrzeba reaktywacji Biura Międzynarodowej Współpracy Policji KGP na początku 2008 r. wynikała z kilku przesłanek, a główną było wejście Polski do Strefy Schengen. Brak kontroli granicznych na wewnętrznych granicach UE z obecnej perspektywy wydaje się czymś naturalnym i oczywistym, jednak jeszcze w 2007 r. taki nie był. Aby tak się stało, oprócz wprowadzenia rozwiązań legislacyjnych, konieczne było spełnienie przez Polskę kluczowego warunku, tj. przystąpienia do Sytemu Informacyjnego Schengen (SIS). Wraz z jego realizacją skokowo wzrosła (i wciąż rośnie) ilość informacji wymienianych z partnerami zagranicznymi. Utworzenie komórki odpowiedzialnej za koordynowanie tej wymiany stało się więc koniecznością.
W strukturze nowo powstałego biura znalazło się pięć wydziałów oraz cztery samodzielne sekcje. Były to:
– Wydział Współpracy Pozaoperacyjnej,
– Wydział do spraw Kontyngentów Policyjnych i Oficerów Łącznikowych,
– Wydział Koordynacji Poszukiwań Międzynarodowych,
– Wydział Koordynacji Międzynarodowej Wymiany Informacji,
– Wydział Ogólny,
– Sekcja Całodobowej Obsługi Międzynarodowego Przepływu Informacji,
– Sekcja do spraw Biura SIRENE
– Sekcja do spraw Interpolu,
– Sekcja do spraw Europolu.
FORMY WSPÓŁPRACY
Współpraca międzynarodowa Policji ma dwa wymiary – pozaoperacyjny i operacyjny. W pierwszym przypadku jest to udział w tworzeniu prawa unijnego, współpraca szkoleniowa zarówno z państwami Unii Europejskiej, jak i spoza tego kręgu (np. w ramach Partnerstwa Wschodniego czy ze Stanami Zjednoczonymi). Polega ona również na pozyskiwaniu środków finansowych (z funduszy unijnych, Norweskiego Mechanizmu Finansowego) na potrzeby różnego rodzaju projektów realizowanych przez Policję. Współpraca pozaoperacyjna obejmuje również udział polskiej Policji w misjach międzynarodowych prowadzonych pod egidą UE i ONZ (obecnie są to Kosowo, Gruzja, Ukraina, Armenia oraz Sudan Południowy, w przeszłości również Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Albania, Macedonia, Liberia, Afganistan, Irak oraz Tadżykistan). Dzięki temu jest tworzona płaszczyzna do współpracy operacyjnej i są nawiązywane bezpośrednie kontakty w partnerami zagranicznymi.
Aktualnie polska Policja ma oficerów łącznikowych w dziesięciu krajach: Francji, Hiszpanii, Niemczech, Węgrzech, Włoszech, Gruzji, Norwegii (z akredytacją na Szwecję), Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, Turcji oraz Wielkiej Brytanii. Obecnie trwa procedura przygotowania kandydata do objęcia stanowiska oficera łącznikowego Policji na Ukrainie, gotowa jest też koncepcja rozszerzenia sieci o: Chorwację (z akredytacją na Albanię, Czarnogórę i Serbię), Niderlandy (z akredytacją na Belgię i Luksemburg), Litwę (z akredytacją na Łotwę i Estonię) oraz Czechy (z akredytacją na Słowację).
Biuro odgrywa także główną rolę w koordynacji współpracy w ramach for regionalnych, takich jak: Grupa Wyszehradzka (V4), Forum Salzburg (FS) i Grupa Zadaniowa Państw Morza Bałtyckiego ds. Zwalczania Przestępczości Zorganizowanej (BSTF) – aktualnie współpraca w ramach grupy zawieszona ze względu na konflikt zbrojny na terenie Ukrainy wywołany przez Federację Rosyjską.
Współpraca operacyjna polega na wymianie informacji kryminalnych z innymi państwami. Jest realizowana za pomocą czterech głównych kanałów wymiany informacji: Interpol, Europol, SIS/SIRENE oraz sieć oficerów łącznikowych polskiej Policji działających w ramach placówek dyplomatycznych Rzeczypospolitej Polskiej, a także zagranicznych oficerów łącznikowych akredytowanych w Polsce.
BMWP KGP pełni funkcję Krajowego Biura Interpolu, Jednostki Krajowej Europolu i biura SIRENE, w ramach których zapewnia całodobową wymianę informacji. Ponadto biuro koordynuje czynności dotyczące działań transgranicznych, takich jak obserwacja transgraniczna czy pościg transgraniczny, jak również podejmuje czynności w przypadkach zagrożenia życia i zdrowia zawsze wtedy, gdy wymagane jest szybkie działanie na poziomie międzynarodowym. Dodatkowo koordynuje poszukiwania międzynarodowe wobec osób i przedmiotów z wykorzystaniem SIS oraz bazy Interpolu. W strukturze BMWP KGP znajduje się Centrum Komunikacji Międzynarodowej – całodobowy punkt kontaktowy dla Policji i innych podmiotów krajowych oraz partnerów zagranicznych.
PREZYDENCJA W RADZIE UNII EUROPEJSKIEJ W 2011 ROKU
Do przejęcia przewodnictwa w Radzie UE Polska, a wraz z nią Policja przygotowywały się trzy lata. Korpus prezydencji w Komedzie Głównej Policji liczył ponad sto osób z różnych komórek organizacyjnych, a przygotowania były koordynowane przez BMWP KGP i nadzorowane bezpośrednio przez Komendanta Głównego Policji. Przedstawiciele polskiej Policji przewodniczyli pięćdziesięciu czterem posiedzeniom w Brukseli, w tym spotkaniom grup roboczych Rady UE, tj. Horyzontalnej Grupy ds. Narkotyków (HDG), Grupy Roboczej ds. Egzekwowania Prawa (LEWP), Grupy Roboczej ds. Ogólnych, w tym Oceny (GENVAL), Grupy Roboczej ds. Schengen – (SIS/SIRENE), Grupy Roboczej ds. Wymiany Informacji i Ochrony Danych (DAPIX). W każdej z tych grup polska Policja prezentowała własne inicjatywy, w toku prac przyjęto ponad sto różnych dokumentów, w tym 16 zostało przekazanych wyższym gremiom politycznym i zostało przyjęte przez Radę UE.
Podczas prezydencji polska Policja była również gospodarzem konferencji i spotkań eksperckich. Ogółem zorganizowano ich 16, a uczestniczyło w nich ponad 700 delegatów z innych państw UE. Okres polskiej prezydencji został bardzo pozytywnie oceniony przez partnerów zagranicznych. Aktualnie jako państwo przygotowujemy się do powtórnego przejęcia prezydencji w Radzie UE, co nastąpi w pierwszej połowie 2025 r.
EURO 2012
Zabezpieczenie Mistrzostw Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2012 było jedną z największych, jeśli nie największą operacją przeprowadzoną dotychczas przez polską Policję. Główną rolę odgrywał Główny Sztab Policji KGP, ale w Polsce wielokrotnie gościły delegacje ukraińskiego ministerstwa spraw wewnętrznych i ukraińskiej policji, a za przygotowanie tych wizyt odpowiadało najczęściej BMWP KGP. Był to również czas wytężonej pracy dla oficerów łącznikowych – polskiego na Ukrainie oraz ukraińskiego w Polsce.
Podczas turnieju po raz pierwszy uruchomiono Policyjne Centrum Dowodzenia, zlokalizowane na terenie Centrum Szkolenia Policji w Legionowie. Służbę tam pełnili zarówno przedstawiciele krajowych podmiotów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, jak i przedstawiciele policji państw, których drużyny brały udział w rozgrywkach, a także Interpolu i Europolu. Aby partnerzy zagraniczni mogli poznać specyfikę polskich stadionów i zapoznać się z warunkami bezpieczeństwa, BMWP KGP zorganizowało dwie tury rekonesansów w poszczególnych obiektach. Delegacje wizytowały stadiony w Warszawie i Gdańsku, a także, w zależności od tego, w którym mieście dana drużyna grała w fazie grupowej, również w Poznaniu i we Wrocławiu. Funkcjonariusze BMWP KGP wraz kolegami z innych komórek i jednostek organizacyjnych Policji pełnili służbę w PCD. Niektórzy pracowali również jako oficerowie oddelegowani do poszczególnych drużyn.
EUROPEJSKA KONFERENCJA REGIONALNA INTERPOLU
W maju 2019 r. polska Policja gościła w Katowicach przedstawicieli ponad 50 krajów członkowskich Interpolu podczas 47. Europejskiej Konferencji Regionalnej. Koordynowaniem organizacji wydarzenia zajmowało się BMWP KGP, zaś wsparcia udzieliła KWP w Katowicach, funkcjonariusze i pracownicy innych biur KGP oraz oficerowie kontaktowi ds. międzynarodowej wymiany informacji w WWK/KKWP/KSP. W trzydniowej konferencji wzięło udział ponad 170 osób, w tym delegacje krajów członkowskich Interpolu (gł. Europy), przedstawiciele organizacji międzynarodowych oraz przedstawiciele polskich służb. Doskonała organizacja przedsięwzięcia została doceniona przez sekretarza generalnego Interpolu Jürgena Stocka, który przekazał oficjalne podziękowania Komendantowi Głównemu Policji gen. insp. Jarosławowi Szymczykowi.
POMOC RODZINOM POLICJANTÓW Z UKRAINY
Wraz z wybuchem konfliktu na Ukrainie 24 lutego 2022 r. do Polski zaczęła napływać rzesza uchodźców. W akcję pomocy im angażowali się zarówno zwykli obywatele, jak i instytucje, wśród nich również Policja. Komendant Główny Policji gen. insp. Jarosław Szymczyk, w porozumieniu z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, podjął decyzję o udostępnieniu rodzinom ukraińskich policjantów części obiektów Centrum Usług Logistycznych. Informacja ta została przekazana stronie ukraińskiej kanałem Interpolu, a za koordynację tego zadania odpowiadało BMWP KGP. Skuteczna pomoc wymagała szybkiego opracowania algorytmów działania w kilku wymiarach. Konieczne było upewnienie się, że pomoc trafia do właściwych osób – przez pierwszych kilka dni realizowano to z pomocą ukraińskich policjantów delegowanych do Europolu, następnie za pomocą utworzonych w tym celu punktów kontaktowych ukraińskiej policji w Kijowie i Lwowie.
To stamtąd napływały wnioski do służby dyżurnej BMWP KGP, która z kolei kierowała je do pracowników i funkcjonariuszy bezpośrednio kontaktujących się z przyjeżdżającymi do Polski rodzinami. Ich zadaniem były nawiązanie kontaktu z zainteresowanymi, odbiór z granicy i transport do miejsca docelowego. To ostatnie zadanie początkowo również próbowało realizować własnymi siłami BMWP KGP. Dzięki zaangażowaniu Biura Logistyki Policji KGP, komend wojewódzkich, a także władz samorządowych województwa lubelskiego wypracowano optymalny wariant działania. Po nawiązaniu kontaktu z przybywającymi rodzinami informowano kierowców, skąd i kiedy mają odebrać potrzebujących pomocy. Następnie byli oni przewożeni do miejsca tymczasowego zakwaterowania w powiecie tomaszowskim, skąd po zebraniu większej grupy udawali się do miejsca docelowego. Ogółem udzielono w ten sposób pomocy ok. 450 osobom, najczęściej matkom i babciom z małoletnimi dziećmi. Realizacja tego zadania wymagała od wszystkich zaangażowanych pełnej dyspozycyjności, niemal 24 godziny na dobę, a także głębokiej empatii. Dla części przybyłych rodzin wyjazd do Polski był pierwszym wyjazdem poza granice Ukrainy, co wiązało się z dodatkowymi obawami. Rodziny mogły pozostawać w ośrodkach przez dwa miesiące. Ten okres pozwalał na aklimatyzację w Polsce, po jego zakończeniu zaś mogły liczyć na pomoc władz samorządowych.
BMWP DZISIAJ
Dziś w strukturze BMWP KGP funkcjonuje sześć wydziałów:
– Wydział Współpracy Pozaoperacyjnej,
– Wydział Misji Zagranicznych i Oficerów Łącznikowych,
– Wydział Wsparcia Poszukiwań,
– Wydział Wsparcia Wymiany Informacji,
– Wydział Współpracy Strategicznej,
– Wydział Ogólny.
Nowa struktura bardziej odpowiada obecnym zadaniom, w których nie da się arbitralnie oddzielić kwestii związanych ze współpracą z Europolem od współpracy w ramach systemu SIS/SIRENE czy z Interpolem. Można śmiało stwierdzić, że BMWP KGP jest dziś dobrze przygotowane na kolejne lata pracy. Warto w tym miejscu nadmienić, że już niebawem, bo 7 września br., po raz pierwszy będzie obchodzony Międzynarodowy Dzień Współpracy Policji. To święto zbiegnie się z obchodami stulecia Interpolu, co wyraźnie świadczy o tym, że w dzisiejszym zglobalizowanym świecie współpraca międzynarodowa służb policyjnych odgrywa coraz większą rolę.
BMWP KGP
