W terytorialnym zasięgu działania KWP zs. w Radomiu znajduje się 28 powiatów, w tym cztery miasta na prawach powiatu obejmujące łącznie 244 gminy, ale bez Warszawy i najbliższych okolic podległych Komendzie Stołecznej Policji. Stanowi to obszarowo 29 454 km2 zamieszkiwanych przez ponad 2,3 mln mieszkańców. Biorąc pod uwagę warunki hydrologiczne, trzeba zauważyć, że obszar województwa mazowieckiego znajduje się w środkowym dorzeczu Wisły, zasilanej licznymi dopływami. Są duże zbiorniki wodne i liczne kompleksy leśne. W przypadku prowadzenia poszukiwań osób jest to więc teren naprawdę trudny.

SPECYFIKA GARNIZONU

W ubiegłym roku KWP zs. w Radomiu przyjęła 710 zgłoszeń zaginięć. W 112 przypadkach wszczęto poszukiwania z poziomu I, co oznacza, że zaginięcie tych osób związane było z realnym, bezpośrednim wystąpieniem zagrożenia ich zdrowia i życia.

– Większość komend w województwie ma między 63 a 109 etatami. Te jednostki w przypadku długotrwałych poszukiwań będą potrzebować wsparcia. Jak wynika z dokonanej w ubiegłym roku analizy, posiadany potencjał podczas poszukiwań do tej pory nie był z punktu widzenia województwa optymalnie wykorzystywany – mówi zastępca komendanta wojewódzkiego Policji zs. w Radomiu insp. Jakub Gorczyński. – Może na innym terenie, nie tak rozległym lub bardziej zurbanizowanym, usprawnienia nie są potrzebne, ale my doszliśmy do wniosku, że trzeba podnieść ich poziom organizacyjny. Decyzją nr 10 z 19 stycznia 2021 r. komendanta wojewódzkiego Policji zs. w Radomiu nadinsp. Michała Ledziona utworzono Nieetatowy Zespół Wsparcia Poszukiwań Osób Zaginionych. Wykorzystanie jego stanu osobowego oraz technicznego zakłada usprawnienie i bardziej efektywne prowadzenie poszukiwań, które bardzo często wydłużają się w czasie, a także absorbują dużą ilość sił i środków policyjnych.

MODUŁY

Do modułów składowych NZWPOZ należą:

1) moduł I – działania operacyjno-rozpoznawcze:

a) zbieranie podstawowych informacji o osobie, stanie zdrowia, wyglądzie i ubiorze, ustalenie kontaktów osoby zaginionej,

b) prowadzenie rozpoznania operacyjnego,

c) ustalenia lokalizacyjne, w tym na bazie informacji uzyskanych z innych merytorycznych komórek pionu kryminalnego,

d) dokonanie analizy i oceny uzyskanych faktów i okoliczności zaginięcia;

2) moduł II – działania osobowe SPPP: policjanci SPPP, w tym ratownicy medyczni, wykorzystani będą do penetracji terenu ostatniego miejsca pobytu osoby zaginionej i innych ustalonych miejsc; wyposażenie skierowanych funkcjonariuszy będzie obejmować urządzenia GPS, noktowizory, kamery termowizyjne i lornetki;

3) moduł III – pojazdy specjalistyczne – quady: na stanie SPPP w Radomiu znajdują się dwa oznakowane quady marki Polaris Sportsman 800 o pojemności 760 cm³ i mocy 20 KM;

4) moduł IV – ruchome stanowisko dowodzenia:

a) na potrzeby wsparcia dowodzenia do służby wykorzystane zostaną Ruchome Stanowiska Dowodzenia ze stanu SPPP w Radomiu i Płocku,

b) w zależności od potrzeb alternatywę do działań stanowią namiot sztabowy ze stanu Sztabu Policji KWP zs. w Radomiu oraz pojazd terenowy;

5) moduł V – wsparcie dowodzenia: użycie tego modułu oznacza wsparcie procesu dowodzenia poprzez skierowanie w rejon działań wyznaczonych funkcjonariuszy KWP zs. w Radomiu; w zależności od okoliczności skład funkcjonariuszy modułu V będzie ustalany indywidualnie;

6) moduł VI – przewodnicy z psami tropiącymi: stosownie do potrzeb i możliwości do działań zostaną skierowani przewodnicy z psami tropiącymi; na stanie znajduje się 17 psów patrolowo-tropiących;

7) moduł VII – działania nawodne: w SPKP służbę pełni jeden funkcjonariusz z uprawnieniami stermotorzysty żeglugi śródlądowej; na stanie pododdziału znajduje się łódź płaskodenna ,,Concept LPA” napędzana silnikiem strugowodnym o mocy 50 KM; dodatkowo na stanie jednostek organizacyjnych Policji podległych KWP zs. w Radomiu znajduje się 18 jednostek pływających, w tym 17 łodzi oraz skuter wodny;

8) moduł VIII – działania podwodne: w SPKP służbę pełni trzech funkcjonariuszy z uprawnieniami młodszego nurka, co umożliwia prowadzenie prac podwodnych pod nadzorem kierownika prac podwodnych;

9) moduł IX – Bezzałogowe Statki Powietrzne Policji, zwane dalej „BSPP”: do zadań z użyciem specjalistycznego sprzętu będą wykorzystani policjanci ze stanu SPKP wraz z urządzeniem DJI Matrice 200 V2, które jest wyposażone w kamerę Zenmuse XT2 640x512 30Hz 19 mm oraz kamerę termowizyjną Zenmuse Z30, co umożliwia prowadzenie poszukiwań osób w miejscach trudno dostępnych, a pomocniczo – funkcjonariusze jednostek organizacyjnych posiadający również na swoim stanie BSPP.

PLANOWANIE, POTEM DZIAŁANIE

Zasada wykorzystania NZWPOZ w największym uproszczeniu polega na tym, że do działań wykorzystuje się tylko te moduły, które są niezbędne. Za to ich działanie jest wcześniej zaplanowane.

Jak to wygląda w praktyce? Niewielka komenda powiatowa Policji otrzymuje zgłoszenie zginięcia osoby starszej chorej na cukrzycę. Dyżurny w czasie rozmowy z osobą zgłaszającą decyduje o podjęciu poszukiwań. Niestety jednostka dysponuje w danym momencie tylko sześcioma policjantami. Nie ma psa, nie ma drona, nie ma praktycznie nic… Poszukiwania jednak ruszają. W pierwszym etapie do akcji kieruje się wszystkie dostępne siły i środki oraz prosi o wsparcie z sił alarmowych Samodzielnego Pododdziału Prewencji Policji, a także lokalną jednostkę straży pożarnej. Jeżeli w krótkim czasie działania te nie przyniosą skutku, to jest prawdopodobne, że tego dnia zaginionej osoby raczej nie uda się odnaleźć i trzeba działania rozszerzyć. Na podstawie decyzji nr 10/2021 następuje faza planowania, a potem działania.

Do zadań NZWPOZ należą:

• analiza informacji uzyskanych z jednostek i komórek organizacyjnych, dotyczących zaginięć osób, w celu doboru adekwatnych środków technicznego i osobowego wsparcia działań poszukiwawczych;
• pełnienie roli konsultacyjno-doradczej w zakresie prowadzonych działań pod kątem doboru adekwatnych sił i środków;
• wsparcie działań w zakresie poszukiwania osób zaginionych na terenie KWP zs. w Radomiu, wymagających zaangażowania sił i środków skierowanych spoza potencjału jednostki organizacyjnej Policji;
• koordynowanie przebiegu czynności poszukiwawczych w zakresie realizowanego wsparcia siłami i środkami wchodzącymi w skład NZWPOZ;
• prowadzenie działań profilaktycznych z wykorzystaniem sprzętu w trakcie realizacji działań poszukiwawczych.

TYLKO PRAKTYCY

– Powołaliśmy zespół składający się z doświadczonych praktyków, dowódców i naczelników, którzy dysponują sprzętem i wiedzą. Zbudowaliśmy zespół modułów, m.in. wspomagania dowodzenia, w którym są ludzie na co dzień zajmujący się przygotowywaniem operacji policyjnych. Oni mogą być wykorzystywani przez komendantów powiatowych nieprowadzących na co dzień takich działań. Będą dla nich wsparciem merytorycznym. Moduł nr 2 działań operacyjnych, czyli służba kryminalna, która odpowiada za działania związane z poszukiwaniami, również będzie merytorycznym wsparciem dla policjantów na miejscu. Będziemy działać na lądzie, wodzie i w powietrzu. Bardzo ważną rolę spełniają funkcjonariusze SPKP, a to z uwagi na posiadane umiejętności – wysokościowe, stermotorowodne, operowanie dronem i nurkowanie – mówi insp. Jakub Gorczyński. – Dysponując siłami i środkami, jakie mamy, chcemy możliwie efektywnie radzić sobie sami.

Zespół ma do dyspozycji cały dostępny w garnizonie niezbędny sprzęt, ale także funkcjonariuszy przygotowanych do działania w tzw. szybkich trójkach, które sprawdzają wskazane sektory przeszukiwań, co dzięki wykorzystaniu modułu mapowego przyśpiesza akcję i wyklucza kilkukrotne sprawdzanie tego samego terenu. Działania są udrożniane i zabezpieczane w tym czasie przez funkcjonariuszy ruchu drogowego, sztabowcy koordynujący działania mogą rozstawić stanowisko dowodzenia w każdych warunkach pogodowych i terenowych.

Pomysł utworzenia zespołu zyskał uznanie związków zawodowych, które ze swoich środków wesprą jego działanie. Nad jego funkcjonowaniem czuwa szef garnizonu.

– Podczas tworzenia zespołu zależało nam, aby skoordynować nasze działania podczas poszukiwań – mówi komendant wojewódzki Policji zs. w Radomiu nadinsp. Michał Ledzion. – Do poszukiwania osób, których zdrowie i życie są zagrożone, dajemy komendantom jednostek wszystko, co mamy w garnizonie najlepsze: sprzęt, ludzi i doświadczenie.

ANDRZEJ CHYLIŃSKI