Miłośnicy snowboardingu czy narciarstwa dobrze wiedzą, gdzie szukać ośnieżonych stoków i ciekawych tras zjazdowych. Mają swoje ulubione i dobrze znane miejsca. Jednak nawet wtedy bezwzględnie powinni pamiętać o zasadach obowiązujących na stoku, a przede wszystkim – o bezpieczeństwie.
DEKALOG FIS I NIE TYLKO
Międzynarodowa Federacja Narciarska FIS (Fédération Internationale de Ski) opracowała zasady będące narciarskim dekalogiem, czyli zbiorem reguł właściwego postępowania. Nieważne, czy wybieramy się w polskie góry, czy na zagraniczne stoki – dotyczą one wszystkich i wszędzie (patrz ramka).
Oprócz przestrzegania dekalogu podstawowy wpływ na bezpieczeństwo na stoku ma również właściwe przygotowanie się do sezonu narciarskiego. Ważne jest dobranie trudności trasy do stopnia naszych umiejętności narciarskich oraz zadbanie o to, aby kask był dobrze dopasowany i starannie zapięty.
W Polsce obowiązek jazdy w kasku dotyczy dzieci do ukończenia 16. roku życia. Odpowiedzialność za brak kasku ponoszą rodzice lub opiekunowie. Należy pamiętać także o wcześniejszej zaprawie fizycznej, by przygotować organizm do wzmożonego wysiłku – zmniejszymy w ten sposób ryzyko groźnych kontuzji. Oprócz kondycji trzeba też zadbać o sprawny sprzęt i kierować się zdrowym rozsądkiem, co oznacza również absolutną trzeźwość podczas szusowania.
Jeżeli rozpoczynamy przygodę z nartami lub deską czy długo nie uprawialiśmy sportów zimowych, powinniśmy pierwsze kroki stawiać pod okiem instruktora. Pamiętajmy o zabieraniu ze sobą ważnych dokumentów (szczególnie za granicą) oraz oznaczeń wskazujących na grupę krwi lub przewlekłe choroby.
POSTERUNEK „STOK”
Zgodnie z art. 19 ustawy z 18 sierpnia 2011 roku o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich, za zapewnienie bezpieczeństwa osób wypoczywających na zorganizowanych terenach narciarskich odpowiada zarządzający tymi terenami. Jednak Policja jest również aktywna na tym polu, współpracując z odpowiednimi podmiotami działającymi na rzecz ratownictwa górskiego i narciarskiego.
W sezonie zimowym 2018/2019 policjanci pełnią służbę na zorganizowanych terenach narciarskich w województwach: małopolskim, podkarpackim, śląskim, świętokrzyskim, łódzkim, dolnośląskim, podlaskim oraz warmińsko-mazurskim. Na stoki kierowani są policjanci doskonale umiejący jeździć na nartach i odpowiednio przeszkoleni w ratownictwie górskim i narciarskim. Wśród nich są także instruktorzy lub pomocnicy instruktorów narciarstwa, przeegzaminowani przez członków Stowarzyszenia Instruktorów i Trenerów Narciarstwa Polskiego Związku Narciarskiego.
Do zadań policjantów pełniących służbę na zorganizowanych terenach narciarskich należy w szczególności zwracanie uwagi na wszelkie nieprawidłowości i uniemożliwienie dalszej jazdy osobom zjeżdżającym w stanie nietrzeźwości bądź pod wpływem środka odurzającego. Zwracają też uwagę na osoby poniżej 16. roku życia, które nie używają kasków ochronnych.
PROFILAKTYKA Z KGP
Prócz działań stricte prewencyjnych ważna jest także profilaktyka i edukacja. Dlatego w Biurze Prewencji Komendy Głównej Policji opracowano – wspomnianą na wstępie – akcję informacyjno-edukacyjną na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa na zorganizowanych terenach narciarskich, pod nazwą „Kręci mnie bezpieczeństwo na stoku”. Partnerami projektu są: Polski Związek Narciarski, Stowarzyszenie Instruktorów i Trenerów Narciarstwa PZN, Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Stołeczna Grupa Wojewódzka IPA oraz Fundacja PZU.
Inauguracja trzeciej edycji tej akcji, adresowanej zarówno do dzieci i młodzieży, jak i osób dorosłych, odbyła się 12 stycznia 2019 roku na terenie stacji narciarskiej „Kasina Ski” w gminie Mszana Dolna, w województwie małopolskim. Podczas imprezy zorganizowano konkursy i zabawy dla najmłodszych, quizy i testy wiedzy dla młodzieży.
Dla akcji „Kręci mnie bezpieczeństwo na stoku” utworzona została strona internetowa policja.pl/bezpieczenstwo-na-stoku, do której łatwo można uzyskać dostęp na smart-fonie, skanując kod QR z materiałów informacyjnych. Na stronie dostępne są m.in.: harmonogramy działań realizowanych w ramach akcji, relacje z przebiegu projektu na terenie kraju oraz pliki do pobrania. Jest tam także regulamin oraz karta zgłoszenia do konkursu fotograficzno-plastycznego dla dzieci i młodzieży pn. „Stok nie jest dla bałwanów”, którego tematem jest zilustrowanie Dekalogu Reguł Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS).
MINISTERIALNY WKŁAD
Do akcji włączyło się również Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji. W ramach środków z „Programu ograniczania przestępczości i aspołecznych zachowań Razem bezpieczniej im. Władysława Stasiaka na lata 2018–2020” zakupiło i przekazało na potrzeby akcji 330 kasków narciarskich, które policjanci rozdali potrzebującym podczas konkursów i spotkań profilaktycznych. Fundacja PZU również kupiła kaski dla narciarzy oraz elementy odblaskowe, rzepy do nart, ogrzewacze do rąk i latarki czołowe. Zostaną one wykorzystane podczas akcji.
MONIKA GROCHOCKA i podinsp. WANDA MENDE
Wydział Profilaktyki Społecznej Biura Prewencji KGP
zdj. Jacek Herok
