W 2015 roku liczba przestępstw metodą „na wnuczka” osiągnęła apogeum. W Łodzi doszło do 340 takich zdarzeń. Policjanci z Wydziału Prewencji KMP w Łodzi przeanalizowali te wszystkie sprawy, szukając czynników wiktymologicznych. Jak się okazało, najpowszechniejszym czynnikiem była powszechna u seniorów potrzeba bycia pomocnym i przydatnym rodzinie. Na tym właśnie bazują przestępcy udający wnuczka w potrzebie i wyłudzają pieniądze. Ta wiedza była policjantom bardzo potrzebna w spotkaniach i rozmowach z seniorami. Efektem spotkań był znaczący spadek oszustw „na wnuczka” i „na policjanta”. I nie tylko tych.
– Do rozmów o bezpieczeństwie dobra jest każda okazja i każda forma spotkania – mówi naczelnik Wydziału Prewencji KMP w Łodzi podinsp. Violetta Gawron. – Od 2015 roku do dzisiaj nasi funkcjonariusze zainicjowali, zorganizowali bądź współorganizowali 84 spotkania z grupami najstarszych łodzian. W ciągu ostatnich trzech lat wypracowaliśmy różne formy i metody pracy z seniorami. Dobieramy je w zależności od zapotrzebowania
W PLENERZE, W SKLEPIE I NIE TYLKO
Spotkania z najstarszymi łodzianami odbywają się zarówno w komendzie miejskiej Policji i w komisariatach, jak i podczas imprez plenerowych. Funkcjonariusze przypominają o zasadach bezpieczeństwa w kontaktach z obcymi, w trakcie zakupów, podróżowania komunikacją publiczną, dokonywania transakcji kartami płatniczymi i wypłacania pieniędzy z bankomatów, przestrzegają przed oszustami, przybliżają metody działania przestępców, w tym złodziei kieszonkowych, i instruują, jak najskuteczniej ustrzec się przed tymi zagrożeniami.
W okresie poprzedzającym święto zmarłych funkcjonariusze patrolują łódzkie nekropolie, rozmawiają z porządkującymi nagrobki, rozdają ulotki, przypominając o tym, by nawet na moment, zwłaszcza podczas porządkowania grobów, nie spuszczać z oka torebki, telefonu, a portfele nosić dobrze schowane. Apelują, aby w zaparkowanych przy cmentarzu samochodach nie zostawiać w miejscach widocznych wartościowych przedmiotów, gdyż może to sprowokować do włamania, a do kierowców o zachowanie trzeźwości, ścisłe przestrzeganie obowiązujących przepisów i stosowanie się do znaków i poleceń kierujących ruchem.
Przed świętami Bożego Narodzenia przeprowadzają akcję „Nie daj się okraść”. W grudniu ub.r. na 30 największych łódzkich targowiskach przez radiowęzły emitowane były profilaktyczne spoty dźwiękowe, ostrzegające przed kradzieżami, oszustwami i włamaniami do mieszkań. Funkcjonariusze kolportowali także plakaty i ulotki przestrzegające przed kradzieżami kieszonkowymi oraz oszustwami dokonywanymi metodą „na wnuczka” i „na policjanta”.
W akcji „Bądź czujny – chroń swoje mienie” policjanci Wydziału Prewencji KMP w Łodzi we współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym w Łodzi oraz aktorami Teatru Muzycznego, Teatru Powszechnego i Teatru Wielkiego, podróżując autobusami i tramwajami, inscenizowali scenki kradzieży kieszonkowej, przybliżając typowe techniki przestępczego działania. Po inscenizacji pasażerom wręczano ulotki z poradami, jak uniknąć zagrożeń.
SENIOR NA DRODZE
Senior spieszy się do tramwaju, więc przebiega przez jezdnię w miejscu niedozwolonym. Uważa, że da radę, jest przecież sprawny fizycznie. Nie bierze pod uwagę, że jego słuch nie jest już taki jak dawniej, nie słyszy nadjeżdżającego samochodu. Z takimi sytuacjami policjanci stykają się codziennie, dlatego bezpieczeństwu seniorów w ruchu drogowym poświęcają wiele spotkań z osobami w podeszłym wieku. Podczas akcji z cyklu „Bezpieczny pieszy widoczny na drodze” seniorzy oprócz wysłuchania prelekcji otrzymywali elementy odblaskowe, kamizelki i opaski, ufundowane przez Wojewódzki Ośrodek Ruchu Drogowego w Łodzi, oraz przywieszki ufundowane przez Urząd Miasta Łodzi. W akcji uczestniczyli uczniowie klas o profilu policyjnym z XVIII Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi.
Aby dotrzeć do jak największej liczby osób, policjanci opracowali list dotyczący bezpiecznych zachowań w ruchu drogowym, który był odczytany wiernym we wszystkich łódzkich kościołach, a plakaty i ulotki zawierające porady i przestrogi kolportowane były przez spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe. Działania profilaktyczne dotyczące bezpieczeństwa w ruchu drogowym z udziałem pieszych przeprowadzone zostały na skrzyżowaniu ulic Rzgowskiej i Broniewskiego oraz na placu Niepodległości w Łodzi.
PRZEMOC W RODZINIE
– Bardzo trudnym tematem jest przemoc w rodzinie wobec osób w podeszłym wieku – mówi komendant miejski Policji w Łodzi insp. Paweł Karolak. – Nie chodzi tylko o przemoc fizyczną. Bardzo często polega ona na odbieraniu seniorowi jego renty, na ograniczaniu dostępu do łazienki, do telewizora itp. Starsi ludzie niechętnie o tym mówią, bo im wstyd. Policjant musi więc zdobyć zaufanie starego człowieka, aby mu pomóc. Ważną rolę powinni tu odegrać dzielnicowi.
Podczas spotkań policjanci podpowiadają seniorom, jak postępować w przypadku przemocy w rodzinach i pouczają o uprawnieniach przysługujących pokrzywdzone-mu. Komendant miejski insp. Paweł Karolak przeprowadził na ten temat prelekcję dla seniorów w Akademii Zdrowego Starzenia na Uniwersytecie Medycznym w Łodzi.
Funkcjonariusze przeprowadzili też tematyczne spotkania profilaktyczne w Szpitalu WAM na Oddziale Geriatrycznym oraz w Poradni Podstawowej Opieki Medycznej.
Policjanci wiedzą też, że osoby starsze znacznie częściej niż młodzi zwracają uwagę na to, że gdzieś za ścianą krzywdzone jest dziecko. Informują więc seniorów o kampanii profilaktycznej „Uwaga, dziecko cierpi. Nie pozwól na to!”, podpowiadają, w jaki sposób należy reagować w przypadku ujawnienia zachowań agresywnych wobec dzieci.
APLIKACJE I FILMY
– Uczymy seniorów, jak korzystać z aplikacji Moja Komenda, ułatwiającej kontakt z Policją, w tym z dzielnicowym, oraz ze strony Krajowa Mapa Zagrożeń Bezpieczeństwa, która pozwala informować o zagrożeniach zaobserwowanych w miejscach zamieszkania, bez wizyty w jednostce Policji. Nasi prelegenci korzystają z autorskich tematycznych prezentacji i filmów profilaktycznych, m.in. zrealizowanych we współpracy z Miejskim Przedsiębiorstwem Komunikacyjnym, w ramach kampanii „Bądź czujny!”. Cztery filmy ukazujące najczęstsze metody kradzieży dokonywanych przez kieszonkowców przygotowaliśmy przy współudziale seniorów z koła teatralnego oraz licealistów. Wyemitowane zostały przez telewizję regionalną i w wiadomościach ogólnopolskich stacji telewizyjnych, systematycznie wyświetlane są w środkach komunikacji miejskiej i wykorzystywane przez policjantów podczas spotkań profilaktycznych – mówi podinsp. Violetta Gawron.
WSPÓŁPRACA
– Bezpieczeństwo naszych seniorów leży na sercu wszystkim – mówi komendant Karolak. – Do współpracy chętnie włącza się wiele instytucji i organizacji.
Są wśród nich Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne, teatry, spółdzielnie mieszkaniowe, kościoły. Policjanci docierają z profilaktycznymi treściami do studentów uniwersytetów trzeciego wieku, pensjonariuszy domów dziennego pobytu, ośrodków pomocy społecznej, działaczy klubów seniora, rad osiedli i placówek kultury. Szczególnie cenią sobie współpracę z młodzieżą, wychodząc z założenia, że o bezpieczeństwo seniorów powinni zadbać także wnukowie. Młodzież włączała się do wielu akcji prewencyjnych, apele dotyczące bezpieczeństwa seniorów Działacze Młodzieżowej Rady Miejskiej zamieszczali na portalach internetowych, kolportowali w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych.
Wspólnie z Oddziałem Okręgowym Narodowego Banku Polskiego w Łodzi cyklicznie prowadzona jest akcja „Akademia Dostępnych Finansów”. Policjanci spotykają się z przedstawicielami banków komercyjnych i niekomercyjnych, uczulają ich na osoby starsze wypłacające znaczne kwoty pieniężne i podpowiadają, jak się zachować w przypadkach wzbudzających podejrzenia. Wymiernym efektem takich spotkań jest zdarzenie z kwietnia tego roku, kiedy to 77-letnia łodzianka chciała wypłacić 20 000 złotych. Pracownik banku zapytał o przeznaczenie wypłacanych pieniędzy, a gdy nie otrzymał odpowiedzi, poinformował o swoich podejrzeniach policjantów. Dzięki temu udało się zapobiec oszustwu.
W działaniach profilaktycznych na rzecz seniorów uczestniczą lokalne media, wiele akcji realizowanych jest we współpracy z TVP Oddziałem Regionalnym w Łodzi, Telewizją TOYA w Łodzi, Radiem ESKA, Głosem Seniora, Dziennikiem Łódzkim oraz redakcjami licznych portali i administratorami stron internetowych.
ELŻBIETA SITEK
zdj. Wydział Prewencji KMP w Łodzi
