Ustawa zmienia zasady obsadzania, zatrudniania i wynagradzania osób zajmujących wyższe stanowiska w służbie cywilnej, a więc osób piastujących stanowiska wymienione w art. 52 ustawy o służbie cywilnej. To m.in. dyrektorzy generalni urzędów, szefowie departamentów (biur) w ministerstwach czy urzędach centralnych organów administracji rządowej, a także ich zastępcy.
BEZ KONKURSU
Przy powoływaniu na wyższe stanowiska zrezygnowano z konkursów na rzecz obsadzania stanowisk w drodze powołania przez uprawnione organy. Osoba mianowana na to stanowisko, zgodnie z zapisami nowelizacji, zostanie automatycznie włączona do korpusu służby cywilnej, wyłączona z obowiązku kierowania na służbę przygotowawczą, wyłączona z systemu ocen okresowych, a jej wynagrodzenie będzie się składać z wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego oraz dodatku za wieloletnią pracę w służbie cywilnej.
BEZ STAŻU
Nowelizacja ogranicza kryteria, które musi spełniać osoba zajmująca wyższe stanowisko w służbie cywilnej. I tak z dotychczasowych kryteriów określonych w art. 53 ustawy wykreślono pkt 4 i 5. Pierwszy z nich, w przypadku ubiegania się o stanowisko dyrektora generalnego urzędu warunkował objęcie tego stanowiska posiadaniem co najmniej sześcioletniego stażu pracy, w tym co najmniej trzyletniego na stanowisku kierowniczym w jednostkach sektora finansów publicznych. Punkt 5, w przypadku ubiegania się o pozostałe wyższe stanowiska warunkował jego objęcie posiadaniem co najmniej trzyletniego stażu pracy, w tym co najmniej rocznego na stanowisku kierowniczym lub dwuletniego na stanowisku samodzielnym, w jednostkach sektora finansów publicznych.
SZEF i RSC
Zmieniła się także procedura powoływania i odwoływania szefa służby cywilnej. Od 23 stycznia br. Prezes Rady Ministrów będzie powoływał szefa służby cywilnej bez konieczności zasięgania opinii Rady Służby Cywilnej. Odwołać go będzie mógł w każdym czasie. Sama Rada Służby Cywilnej została zastąpiona przez Radę Służby Publicznej, będącą organem opiniodawczo-doradczym przy Prezesie Rady Ministrów.
Rada liczyć będzie od siedmiu do dziewięciu członków, którzy powoływani będą przez Prezesa Rady Ministrów na 4-letnie kadencje. Członkowie Rady będą wybierani spośród osób, których wiedza, doświadczenie i autorytet dają rękojmię prawidłowej realizacji zadań. Do kompetencji Rady należeć będzie m.in. ocena przebiegu postępowań kwalifikacyjnych w służbie cywilnej, na inne niż wyższe stanowiska.
WYGASZANIE KIEROWNIKÓW
Uchwalona nowelizacja wygasza wszystkie stosunki pracy zawarte z osobami zajmującymi w dniu jej wejścia w życie wyższe stanowiska w służbie cywilnej. Zostają one automatycznie rozwiązane po upływie 30 dni od dnia wejścia w życie nowelizacji, a więc 23 lutego br., jeżeli przed upływem tego terminu osobom tym nie zostaną zaproponowane nowe warunki pracy lub płacy albo w razie nieprzyjęcia nowych warunków. Wcześniejsze rozwiązanie stosunku pracy, a więc przed upływem 30 dni, będzie mogło nastąpić za wypowiedzeniem.
W razie wygaśnięcia stosunku pracy lub jego wypowiedzenia ustawa przewiduje wypłatę odprawy w wysokości przewidzianej dla pracowników, z którymi stosunki pracy rozwiązuje się z powodu likwidacji urzędu. Wysokość odpraw określona jest w art. 8 ustawy z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2015 r., poz. 192) i wynosi jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata, dwumiesięczne, jeśli był zatrudniony od 2 do 8 lat, i trzymiesięczne, jeśli pracował ponad 8 lat. Górną granicą jest kwota 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy, którego odprawa nie może przekroczyć.
(DYS)KONTYNUACJA
Nowelizacja rozstrzyga także kwestię kontynuacji konkursów na wyższe stanowiska rozpoczętych na podstawie dotychczasowych przepisów i niezakończonych do dnia wejścia w życie ustawy. Art. 6 ustawy rozstrzyga, że zostają one automatycznie przerwane i zakończone z dniem wejścia w życie ustawy.
Inaczej będzie w procedurze przeprowadzania ocen okresowych. Ponieważ w przypadku urzędników służby cywilnej uzyskanie pozytywnej oceny okresowej umożliwia przyznanie im kolejnego stopnia służbowego, a co za tym idzie wyższego dodatku służby cywilnej z tytułu posiadanego stopnia służbowego, będzie ona mogła być dokończona na dotychczasowych zasadach.