Obecnie w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego trwają prace nad projektem rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu i warunków wykonywania lotów przez bezzałogowe statki powietrzne w polskiej przestrzeni powietrznej.
KTO MOŻE BYĆ OPERATOREM?
Latać dronem rekreacyjnie i sportowo może każdy, ale w innych celach tylko osoba, która ma badania lotniczo-lekarskie, ubezpieczenie OC, a przede wszystkim świadectwo kwalifikacji wydane przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Jest ono potrzebne do lotów w celu świadczenia takich usług, jak robienie zdjęć lub nagrywanie filmów. Dokument ten potwierdza, że operator potrafi w sposób bezpieczny sterować bezzałogowcem.
– Żeby uzyskać uprawnienia, trzeba zdać egzamin w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego, a wcześniej należy ukończyć szkolenie teoretyczne i praktyczne – mówi sierż. sztab. Paweł Sobczak z Biura Służby Kryminalnej KGP, który jest operatorem drona.
Do tej pory w Polsce wydano ponad 1800 świadectw kwalifikacji operatora bezzałogowego statku powietrznego.
– Zasady wykonywania lotów są jednakowe dla wszystkich. Jedyną różnicą między operatorami cywilnymi a operatorami tzw. lotnictwa państwowego, do którego zalicza się m.in. Policja, jest zwolnienie tych drugich z obowiązku posiadania cywilnych świadectw kwalifikacji – stwierdza Marta Chylińska z Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
– W Policji wystarczy ukończyć wewnętrzny kurs z wykonywania lotów i obsługi urządzenia, które prowadzą cywilne ośrodki szkolenia – mówi sierż. sztab. Paweł Sobczak z BSK KGP.
Praktyka pokazuje, że policjanci, którzy są operatorami bezzałogowców, zdobywają jednak cywilne świadectwa kwalifikacji, żeby w razie jakiegoś wypadku nie było wątpliwości, czy mieli prawo sterować dronem.
GDZIE MOŻNA LATAĆ?
W Polsce bezzałogowym statkiem powietrznym można latać co do zasady w zasięgu wzroku operatora, ale należy pamiętać, że w niektórych strefach przestrzeni powietrznej są ograniczenia.
– Nie można latać np. w strefie kontrolowanej lotniska, chyba że uzyska się zgodę Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej na wlot w tę strefę – mówi Marta Chylińska z ULC.
Operator musi bezpiecznie wykonywać lot, aby dron nie stwarzał zagrożenia dla osób, mienia lub innych użytkowników przestrzeni powietrznej. Dla lotów w strefach ruchu lotniskowego lub w odległości mniejszej niż 5 km od granicy lotniska lub lądowiska wymagana jest zgoda zarządzającego danym lotniskiem.
– Operator drona o maksymalnej masie startowej nie większej niż 25 kg, używanego wyłącznie w operacjach VLOS, czyli w lotach w zasięgu wzroku operatora, planujący loty w strefach kontrolowanych lotnisk (CTR), ma obowiązek na minimum 7 dni przed nimi zgłosić to Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej – wyjaśnia Marta Chylińska.
Loty w centrum Warszawy wymagają zgody Biura Ochrony Rządu. Loty w strefie „R”, czyli Restricted Area, o ograniczonym ruchu lotniczym, zgody Prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego. Więcej informacji na temat stref i uzyskiwania odpowiedniej zgody można znaleźć na stronie internetowej ULC.
Szczegółowe zasady wykonywania lotów bezzałogowych w Polsce opisano w trzech rozporządzeniach Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej:
• z 26 marca 2013 r. w sprawie wyłączenia zastosowania niektórych przepisów ustawy – Prawo lotnicze do niektórych rodzajów statków powietrznych oraz określenia warunków i wymagań dotyczących używania tych statków (Dz.U. 2013 nr 0, poz. 440)
• z 3 czerwca 2013 r. w sprawie świadectw kwalifikacji (Dz.U. 2013 nr 0, poz. 664)
• z 26 kwietnia 2013 r. w sprawie przepisów technicznych i eksploatacyjnych dotyczących statków powietrznych kategorii specjalnej, nieobjętych nadzorem Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego (Dz.U. 2013 nr 0, poz. 524).
Sierż. sztab. Paweł Sobczak z Biura Służby Kryminalnej KGP, operator drona:
– Policjant ma prawo skontrolować operatora bezzałogowca, od którego powinien dowiedzieć się, czy lot wykonywany jest w celach komercyjnych, czy rekreacyjno-sportowych. Jeśli wykonuje on zlecenie zarobkowe, powinien mieć przy sobie świadectwo kwalifikacji, badania lekarskie wydane przez lekarza medycyny lotniczej, ważne ubezpieczenie OC. Osoby, które nie przestrzegają obowiązujących przepisów podczas wykonywania lotów, muszą liczyć się z grzywną, karą ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku, w zależności od sytuacji, do jakiej doprowadziły. Co do zasady loty powinny być wykonywane w strefie niekontrolowanej, tzw. G. Jeżeli jest to CTR – strefa kontrolowana lotniska, TMA – rejon kontrolowany lotniska lub węzeł lotnisk, MATZ – strefa kontrolowana lotniska wojskowego, ATZ – strefa ruchu lotniskowego, P – strefa zakazana, R – strefa ograniczona, D – strefa niebezpieczna, operator powinien posiadać pisemną zgodę Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej na wykonywanie lotów w wyznaczonej strefie EA (inaczej ROL – rejon ograniczeń lotów, strefa wydzielona) w dniu rezerwacji lotów. Jeżeli operator nie posiada świadectwa kwalifikacji, a loty są wykonywane hobbystycznie, mogą się one odbywać wyłącznie w strefie G i tylko dronem, którego masa nie przekracza 25 kg. Strefy lotów są wyszczególnione na stronie internetowej Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej.