Kończąc swoje urzędowanie na stanowisku ministra, mogę z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że w ostatnich latach podjęto wiele inicjatyw, które poprawiły jakość pracy Policji. Ich konsekwencją jest nie tylko odpowiednie przygotowanie całej formacji do funkcjonowania w ramach europejskich struktur policyjnych, ale również skuteczniejsze zwalczanie zagrożeń przestępczych związanych z terroryzmem oraz nowymi rodzajami przestępczości gospodarczej.

Nie byłoby to możliwe bez osiągnięcia, po raz pierwszy od wielu lat, stanu etatowego przekraczającego 100 tysięcy zatrudnionych oraz bez wprowadzenia zmian prawnych, organizacyjnych i systemowych, które zwiększają skuteczność Policji. Sankcjonują też dalsze oczyszczanie służby, wzmacniają kontrolę wewnętrzną, a także upubliczniają dobór do Policji oraz zwiększają wymagania wobec osób ubiegających się o stanowiska kierownicze.

PROGRAMY I STRATEGIE

Policja konsekwentnie realizuje zadania postawione w rządowych programach walki z przestępczością i poprawy bezpieczeństwa obywateli, takich jak "Bezpieczna Polska" czy "Strategia antykorupcyjna". Planowe i kompleksowe rozwiązania usprawniające pracę Policji, wzmacniające jej potencjał wykonawczy i umożliwiające znaczącą poprawę efektywności policyjnych działań zawiera natomiast "Strategia rozwoju Policji na lata 2005-2010". Mam nadzieję, że wyznaczone w niej cele nie zostaną zapomniane.

Po tegorocznych zamachach terrorystycznych, między innymi w Londynie, oraz w wyniku wzrostu zagrożenia terrorystycznego w Europie powstała konieczność wprowadzenia przystających do obecnej sytuacji rozwiązań. Do ustawy o Policji zostały wpisane nowe zasady użycia Sił Zbrojnych w stanie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego. Weszły też w życie cztery rozporządzenia wykonawcze Rady Ministrów. Określono w nich sposób użycia oddziałów Policji i Sił Zbrojnych, współdziałanie między nimi, użycie przez nie broni palnej, a także użycie przez policjantów środków przymusu bezpośredniego po wprowadzeniu do uzbrojenia Policji paralizatorów elektrycznych.

DYSCYPLINA

W Policji nie ma miejsca dla tych, którzy łamią prawo i wykorzystują swoją pozycję zawodową do osiągnięcia korzyści osobistych. Dlatego też uproszczono procedury zwalniania ze służby policjantów naruszających prawo i dyscyplinę służbową. Obecnie, zgodnie ze zmienioną ustawą o Policji, policjanta można zwolnić, jeśli popełnione przez niego przestępstwo jest oczywiste. Funkcjonariusze mają też obowiązek składania oświadczeń majątkowych na polecenie przełożonego.

ZASADY DOBORU

Wprowadzono przejrzysty, konkursowy system przyjęć do Policji, w którym jedynym kryterium doboru są kwalifikacje kandydata. Potrzeba zmian wynika z procesu doskonalenia organizacji oraz dążenia do zapobiegania zjawiskom korupcjogennym.

PŁACE

Należy podkreślić, że trudna służba policjantów musi być doceniona. Dlatego dołożyłem wszelkich starań, aby wzrosły ich uposażenia, w tym podstawowy mnożnik pensji do wysokości 2,0. 1 lipca 2005 r. nastąpiła dodatkowa, w stosunku do powszechnej regulacji wynikającej z ustawy budżetowej, podwyżka wynagrodzeń pracowników Policji, Średnio o 70 zł.

WYPOSAŻENIE

Skuteczność Policji zależy nie tylko od kwalifikacji funkcjonariuszy, ale również od dobrego wyposażenia. Policjanci nie mogą być w gorszej sytuacji niż przestępcy. Zwiększono więc w ostatnich latach znacznie nakłady na finansowanie powiatowych i miejskich komend Policji. W ustawie budżetowej na 2005 rok dla jednostek szczebla powiatowego (miejskiego) przeznaczono dodatkowo 103 mln zł, z czego 85 mln zł na zakup samochodów oraz 18 mln zł na remonty obiektów. W roku bieżącym w zakresie uzbrojenia zabezpieczono ok. 1,9 mln zł na sprzęt dla CBŚ.

ORGANIZACJA PRACY

W jednostkach Policji sukcesywnie wdrażane są nowe systemy zarządzania jakością. Pozwala to na lepszą obsługę osób szukających wsparcia Policji, sprawniejszą organizację pracy, stosowanie uproszczonych procedur postępowania, większą możliwość nadzoru nad prowadzonymi sprawami oraz lepszą komunikację zewnętrzną i wewnętrzną. Tym samym wzrasta skuteczność Policji.

REZULTATY
 

Liczba przestępstw stwierdzonych (o charakterze kryminalnym)

Pozytywne skutki wprowadzonych zmian są widoczne. Jednym z nich jest wzrost wykrywalności przestępstw i poczucia bezpieczeństwa obywateli oraz spadek przestępczości. W końcu udało się przełamać trwający od 1993 roku wzrost przestępczości. Spadkowi liczby przestępstw o charakterze kryminalnym towarzyszył jednocześnie wzrost ujawnionych przestępstw o charakterze gospodarczym. Według najnowszych danych statystycznych liczba stwierdzonych przestępstw kryminalnych obniżyła się o prawie 9 proc. w stosunku do roku ubiegłego. Odnotowano wyraźny spadek przestępstw stwierdzonych w najbardziej uciążliwych dla społeczeństwa kategoriach, takich jak: włamania (16,6 proc.), rozboje (16,1 proc.), kradzież pojazdów (o 7,4 proc.), zabójstwa (o 23,5 proc.), bójka i pobicie (o 2,9 proc.) oraz kradzież cudzej rzeczy (o 2,8 proc.). W prawie wszystkich wymienionych kategoriach nastąpił wzrost wykrywalności sprawców.

OCENY SPOŁECZNE

Wyniki badań opinii społecznej są dla Policji jednym z podstawowych elementów oceny jej pracy. W minionym roku opinie te znacznie się poprawiły. Najważniejsze jednak, że we własnym domu i okolicy zwykły obywatel czuje się bezpieczniej. W ostatnim roku coraz więcej osób - według badań CBOS - uważa Polskę za kraj, w którym żyje się bezpieczniej (46 proc. badanych). Za sukces należy również uznać, że 78 proc. respondentów jest przekonanych, że na co dzień mieszka w bezpiecznym i spokojnym miejscu. To najcenniejszy dowód efektywności działań, jakie były podejmowane przez Policję. Mam nadzieję, że taka tendencja się utrzyma.

WE WSPÓLNOCIE MIĘDZYNARODOWEJ

Polska Policja jest ceniona również za granicą - za fachowość, sprawność i poświęcenie. Obecnie nasi policjanci pełnią służbę w: Bośni i Hercegowinie, Gruzji, Kosowie, Liberii oraz w Macedonii. W kwietniu 2005 roku Polacy zakończyli trwające 13 miesięcy szkolenie irackich kolegów w Jordanii. Polscy funkcjonariusze dołączyli też do grona międzynarodowych ekspertów niosących pomoc w identyfikacji osób, które zginęły podczas tsunami w Azji. Zadania stojące przed polską Policją w związku z przystąpieniem naszego kraju do Unii Europejskiej 1 maja 2004 roku zostały wypełnione należycie. Aktywniejsze ujawnianie przestępstw narkotykowych, przemytu kradzionych samochodów oraz prania i fałszerstw pieniędzy umożliwia pełnoprawne - od listopada 2004 roku - członkostwo Polski w Europolu.

PRZESŁANIE

Z satysfakcją mogę stwierdzić, że Policja jest trwałym elementem społeczeństwa obywatelskiego - staje się organizacją sprawniejszą, nowocześniejszą, otwartą na ocenę społeczną i potrzeby ludzi. Racjonalnie wykorzystuje środki budżetowe na własny rozwój. Skuteczniej zapobiega przestępczości i ją zwalcza. Jest świadoma celów i systematycznie je realizuje, opierając się na długofalowych planach. Stawia na uczciwość i kompetencję swoich pracowników. Działa na podstawie wyników badań społecznych i priorytetów określanych przez społeczności lokalne.

Należy uczynić wszystko, aby pozytywne tendencje zostały utrzymane, a planowane zmiany realizowane konsekwentnie - w imię trwałej poprawy bezpieczeństwa obywateli.

Trzeba też pamiętać, że dobrze opłacany i wyposażony funkcjonariusz Policji w jeszcze większym stopniu poświęci się swojej służbie, realizując zadania na rzecz całego społeczeństwa. Dlatego zwiększenie wydatków na uposażenia policjantów i ich wyposażenie musi być kontynuowane.

DO ZROBIENIA

Należy dokończyć prace nad zmianami w projekcie nowej ustawy o Policji, która określi docelowy model całej formacji, zwłaszcza na poziomie lokalnym.

Do tej pory nie rozwiązano kwestii konwojowania osób tymczasowo aresztowanych i skazanych. Brakuje uregulowań normatywnych wykonywania służby konwojowej - porozumienie zawarte z ministrem sprawiedliwości ma na celu jedynie określenie zasad współpracy ze Służbą Więzienną. Prowadzone są prace legislacyjne nad przekazaniem konwojowania osób, na zlecenie sądów i prokuratur, podmiotom gospodarczym.

Cele i zadania Policji zasadniczo się nie zmieniły i nie ulegną zmianie również w przyszłości. Najważniejsze jednak, żeby były one realizowane skutecznie i sprawnie.

RYSZARD KALISZ

minister spraw wewnętrznych i administracji

Czekamy na listy, artykuły, wypowiedzi (gazeta.listy@policja.gov.pl). Najciekawsze z nich zamieścimy na naszych łamach.

Archiwalne wydania POLICJA 997 w postaci plików PDF, można pobrać z archiwum strony.