Na sali wielokrotnie padały słowa o poważnym kryzysie kadrowym, w którym znalazła się Policja. Porównano go do sytuacji z 1990 r. Kadrowe dane statystyczne przedstawiał zarówno wiceszef MSWiA Czesław Mroczek, jak i p.o. komendant główny Policji insp. Marek Boroń. Wiceminister upatrywał przyczyn kryzysu kadrowego w spadku wiarygodności i zaufania społecznego do formacji.
O kryzysie kadrowym
– Naszym głównym zadaniem jest przezwyciężenie tego kryzysu i problemów, które składają się na tę sytuację, i zwiększenie liczebności formacji. Przyczyny są krótko- i długookresowe – mówił Czesław Mroczek. Wśród nich wymienił: upolitycznienie formacji, pogwałcenie zasad doboru i systemu szkolenia oraz niejasne ścieżki awansu. – Będziemy podejmowali inicjatywę legislacyjną w związku z uproszczeniem procedur dotyczących powrotów do służby byłych policjantów. Będziemy dokonywać przeglądu systemu szkolenia, by go uprościć i usprawnić – wyliczał wiceszef MSWiA. Przypominał również o tegorocznej 20-proc. podwyżce dla funkcjonariuszy.
Komendant główny Policji insp. Marek Boroń, na prośbę posłów i posłanek na Sejm RP, uszczegółowił dane statystyczne oraz przypomniał o stosowaniu odmiennych kryteriów naboru do jednostek specjalnych i zwiększeniu liczby etatów do np. CBZC, czy też możliwości rekrutacji dla osób z zewnątrz do CPKP „BOA”. Według podanych przez insp. Marka Boronia danych najwięcej odejść ze służby jest w grupie policjantów ze stażem między 4 a 15 lat. Na drugim miejscu odchodzą policjanci ze stażem powyżej 30 lat.
Liczba osób planowanych do przyjęcia do służby wynosi 10 557. Komendant przedstawił też czekające Policję wyzwania i plan działania, który – w uzgodnieniu z ministerstwem spraw wewnętrznych i administracji – zawiera się w kilku głównych punktach:
1) zmiana obowiązujących przepisów w procedurze kwalifikacyjnej do służby w Policji, które mają umożliwić powrót do służby byłym funkcjonariuszom;
2) zapewnienie efektywnego i właściwego funkcjonowania czterostopniowego modelu szkolenia;
3) utworzenie Biura Doboru i Szkolenia w KGP, które zapewni właściwe monitorowanie i koordynowanie naboru do Policji;
4) położenie większego nacisku na współpracę z klasami mundurowymi, w których uczy się ponad 36 tys. uczniów;
Głos związkowców
Młodszy inspektor Andrzej Szary z NSZZ Policjantów przekazał podczas tego posiedzenia, że stan wakatów w Policji na koniec stycznia 2024 r. wyniósł już 12 241. Wyliczył również, że w formacji służy 58 tys. osób z wyższym wykształceniem, które mają większe oczekiwania. Zwrócił również uwagę na to, że obecnie w Policji funkcjonują cztery systemy emerytalne. – Apelowaliśmy, aby to ujednolicić. Mam nadzieję, że państwo podejmiecie ten temat, ponieważ według dawnych badań do wstąpienia do Policji zachęcały stabilna sytuacja i dobry system emerytalny – mówił przewodniczący wielkopolskich związkowców. Porównał również sytuację i warunki żołnierzy WP ze świadczeniami dostępnymi dla policjantów – począwszy od spraw mieszkaniowych, przez dopłaty do turnusów rehabilitacyjnych i resortową służbę zdrowia.
O sytuacji pracowników Policji
Podczas posiedzenia ze strony poselskiej kilkakrotnie padały uwagi o zajęcie się również sytuacją pracowników Policji, którzy odciążają policjantów w pracy. Do głosu została na koniec dopuszczona strona społeczna reprezentowana przez związki zawodowe. Przewodnicząca NSZZ Pracowników Policji Anna Kwasiborska zwróciła uwagę, że do dodatkowej liczby etatów policyjnych nie przewidziano etatów cywilnych: – Czyimi rękami mają być przeprowadzane dobory kadrowe, mundurowanie policjantów, kto ma rusznikować broń, obsługiwać decyzje administracyjne? Został również poruszony powtarzający się wątek niskich wynagrodzeń pracowników Policji.
Z kolei Joanna Trzpil-Stec z Komisji Krajowej ZZPP wskazała, że o ile we wszystkich rodzajach służb policyjnych kadrowa sytuacja wskazywała wynik ujemny, o tyle wyjątkiem jest służba wspomagająca. W 2023 r. wsparciem logistycznym, organizacyjnym i technicznym zajmowało się więcej policjantów niż w roku 2022.
Ważnym głosem był również apel przewodniczącej ZZP MSWiAP Beaty Kalickiej o zaplanowanie osobnej komisji poświęconej resortowej służbie zdrowia.
Najbliższe prace legislacyjne
8 lutego br. odbyło się kolejne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, podczas którego omówiono najpilniejsze prace legislacyjne dotyczące zmian umożliwiających powrót do służby byłych funkcjonariuszy, specustawy w związku z zapewnieniem bezpieczeństwa w trakcie prezydencji Polski w Radzie UE w 2025 r., projektu ustawy w zakresie przeciwdziałania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym oraz ustawy w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich UE.
Ogólne wnioski z lutowych posiedzeń to podjęcie działań służących poprawie stabilności służby, atrakcyjności uposażenia i dalsze poszukiwanie rozwiązań problemów kadrowych.
Izabela Pajdała