Projekt pn.: „Przetwarzanie i analiza danych masowych w odniesieniu do przestępstw gospodarczych” jest realizowany od 2018 r. w ramach programu na rzecz obronności i bezpieczeństwa państwa, a Policję reprezentuje Biuro Wywiadu i Informacji Kryminalnych, które uczestniczy w projekcie w charakterze tzw. gestora (zamawiającego). Projekt jest realizowany przez konsorcjum naukowe FinLink, w którym liderem jest Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie.
Główny cel projektu stanowi rozwiązanie problemu polegającego na konieczności przetwarzania przez analityka kryminalnego dużej ilości danych pochodzących z różnych źródeł, co wiąże się z obsługą różnych typów plików źródłowych o bardzo zróżnicowanej strukturze semantycznej i syntaktycznej.
Efektem projektu jest ekosystem rozwiązań informatycznych, który wspiera proces analizy w sposób kompleksowy: począwszy od ekstrakcji i konwersji danych z zewnętrznych źródeł, przez ładowanie i czyszczenie danych, ich integrację i unifikację, a następnie efektywne przeszukiwanie, analizę, kojarzenie, wizualizację i eksport do zewnętrznych formatów dla potrzeb archiwizacji lub dalszej analizy czy też realizacji procesu szkoleniowego.
W skład ekosystemu wchodzi sześć rozwiązań, które można podzielić na grupy obejmujące narzędzia:
• ekstrakcji i przetwarzania danych: IMEX3, FinLink Konwerter;
• integracji, analizy i wizualizacji danych: LINK3;
• do przechowywania danych: dbLINK;
• pomocnicze: generator map, Anonimizer.
Celem pierwszej grupy narzędzi są ekstrakcja i transformacja danych z zewnętrznych formatów do postaci tabelarycznej, łatwej w dalszej obróbce i analizie. Narzędzia obsługują konkretne typy danych, takie jak księgi wieczyste, wypisy z Krajowego Rejestru Sądowego czy też pliki z systemu PNR. Dzięki wprowadzonym rozwiązaniom funkcjonariusze Policji mogą szybko uzyskać dane o czytelnej strukturze, które będą mogli samodzielnie analizować lub wgrywać do innych rozwiązań analitycznych.
LINK3 jest kolejną odsłoną znanego analitykom kryminalnym rozwiązania. Narzędzie pozwala na wygodne i szybkie przeszukanie danych i odnalezienie między nimi zależności. Dzięki aplikacji użytkownik może szybko zobaczyć analizowane dane w formie punktów na mapie lub w postaci powiązanej sieci osób lub innych obiektów.
Celem analitycznej bazy danych (dbLINK) jest umożliwienie użytkownikom pracy zespołowej i dzielenie się informacjami z innymi użytkownikami systemu. Dane są gromadzone w teczkach. System oferuje zaawansowane funkcje przeszukiwania danych oraz podstawowe widoki do wizualizacji danych na grafie bądź mapie geograficznej. Jest wyposażony w konfigurowalny system uprawnień, audytu oraz możliwość przeglądania historii zmian.
Ostatnia grupa narzędzi stanowi zestaw pomocniczy pozwalający z jednej strony na przygotowanie map geograficznych do pracy w trybie offline, a z drugiej na anonimizację danych (czyli nieodwracalne uniemożliwienie zidentyfikowania określonej osoby na podstawie zebranych danych), co ma znaczenie np. w ramach procesu szkoleniowego. Anonimizator został również wyposażony w funkcję deanonimizacji, dzięki czemu może wspierać również inne scenariusze wymagające np. zaangażowania zewnętrznych ekspertów w ramach prowadzonego postępowania bez konieczności ujawniania rzeczywistych danych sprawy.
Projekt obejmował przeprowadzenie licznych szkoleń dotyczących przedstawienia nowych elementów wprowadzonych w aplikacjach, warsztatów tematycznych, takich jak wyrażenia regularne, a także szkoleń instruktorów – które w sposób merytoryczny oraz przedmiotowy przygotowały uczestników do kaskadowego przekazywania zdobytej wiedzy w ramach macierzystych jednostek. Zostało przeszkolonych 635 osób z Policji, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwa Finansów, Prokuratury Krajowej, Żandarmerii Wojskowej, Straży Granicznej oraz innych służb bezpieczeństwa państwa. Uczestnicy wysoko oceniali zarówno prezentowane narzędzia, jak i sam proces szkoleniowy.
dr inż. Jacek Dajda
Instytut Informatyki, Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie
podkom. Łukasz Zakrzewski
Wydział Analizy Kryminalnej Biura Wywiadu i Informacji Kryminalnych KGP
