Prezydent Francji jako pierwszy w swym wystąpieniu powiedział wprost – jego kraj jest w stanie wojny. Wojny z koronawirusem. Prowadzone także w Polsce działania rzeczywiście mogą nasuwać takie porównanie.

STAN POGOTOWIA

Jako pierwsze na zagrożenie zareagowało lotnisko w Warszawie, które 25 stycznia wprowadziło specjalne procedury dla pasażerów przylatujących z Chin. Od końca stycznia polskie służby sanitarne rozpoczęły prowadzenie badań laboratoryjnych wśród pacjentów podejrzanych o bycie zakażonymi wirusem SARS-CoV-2. 8 marca 2020 roku weszła w życie ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwana też specustawą koronawirusową.

11 marca Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła stan pandemii. Minister zdrowia prof. Łukasz Szumowski podał, że w drodze rozporządzenia w Polsce wprowadzony zostaje stan zagrożenia epidemicznego. Dwa dni później premier Mateusz Morawiecki ogłosił zamknięcie granic Polski dla ruchu lotniczego oraz kolejowego, wprowadzono kontrole paszportowe na wszystkich granicach lądowych, a do kraju pozwolono wjeżdżać tylko obywatelom Polski. Po przekroczeniu granicy obowiązuje czternastodniowa kwarantanna, za której złamanie grozi grzywna 5000 złotych. Wprowadzono zakaz zgromadzeń publicznych powyżej 50 osób, w tym państwowych i religijnych. 20 marca zastąpiono stan zagrożenia epidemicznego stanem epidemii, a także zapowiedziano wzrost kar za złamanie kwarantanny do 30 tys. zł.

WYSOKIE RYZYKO

Co zrozumiałe, w tej sytuacji najbardziej obciążone są służby medyczne i sanitarne. Nadzór nad przestrzeganiem kwarantanny powierzono Policji. W chwili pisania tego artykułu liczba osób kontrolowanych przez funkcjonariuszy każdej doby przekroczyła 140 tys. Do akcji skierowano policjantów z pierwszej linii, a także z komendy głównej, komend wojewódzkich i stołecznej. Decyzją MON do służb wraz z policjantami włączeni zostali żołnierze, przede wszystkim z Wojsk Obrony Terytorialnej. Ulice miast i wsi w widoczny sposób opustoszały. Akcja informacyjna w mediach i apele władz o pozostanie w domach, wygłaszane także z systemów nagłaśniających radiowozów, zaczęły przynosić skutek.

Mózgiem policyjnej operacji ogólnopolskiej został Główny Sztab Policji KGP. Przeszło połowa jego funkcjonariuszy pełni służbę w Legionowie, na permanentnych dyżurach w obiektach Policyjnego Centrum Dowodzenia, skąd zarządza działaniami. Fizyczne odizolowanie ma zapobiec przedostaniu się wirusa i dezorganizacji pracy tej komórki.

Wraz z zamknięciem 15 marca granic Rzeczypospolitej dla cudzoziemców Policja otrzymała kolejne zadania – wsparcie funkcjonariuszy Straży Granicznej na zamkniętych przejściach oraz pilotaż konwojów drogowych przez nasz kraj z obywatelami innych państw UE, którzy tą drogą chcą dostać się do domu. Eskorta policyjna liczy – w zależności od wielkości konwoju – od kilkunastu do kilkudziesięciu funkcjonariuszy. To wyczerpująca służba – przykładowo trasa z przejścia granicznego w Świecku do przejścia w Budzisku (granica z Litwą) liczy 800 km. Nawet jazda z sygnałami uprzywilejowania trwa wiele godzin. A potem trzeba jeszcze wrócić.

NA POMOC

Podczas epidemii w znaczący sposób wyróżnia się pomocowa funkcja policyjnej służby. Podczas kontroli osób poddanych kwarantannie funkcjonariusze mają obowiązek nie tylko ustalić ich stan zdrowia i samopoczucie, lecz także udzielić pomocy w załatwieniu pilnych spraw – chociażby wyniesieniu śmieci czy wykonaniu najpilniejszych zakupów, przede wszystkim żywności.

Służba między ludźmi niesie za sobą zwiększone ryzyko zachorowania. W połowie marca kwarantanną w miejscu zamieszkania zostało objętych przeszło 400 funkcjonariuszy, którzy w ten czy inny sposób mieli kontakt z osobami zakażonymi, u ponad 20 stwierdzono SARS-CoV-2.

AKCJA INFORMACYJNA

Prócz zadań związanych z fizyczną kontrolą osób objętych kwarantanną ogromną rolę ma akcja informacyjna prowadzona przez pion komunikacji społecznej Policji, przede wszystkim rzeczników prasowych. W dobie wszechobecnych fake-newsów rzetelna informacja jest na wagę złota, pozwala też zapobiec panice.

Istotnym udogodnieniem jest wprowadzenie przez Ministerstwo Cyfryzacji aplikacji na smartfony Kwarantanna Domowa, którą zaleca się dla osób poddanych domowej izolacji. Dzięki mechanizmom weryfikacji położenia na podstawie sygnału GPS do takich osób nie muszą już być kierowane patrole Policji. Stanowi to duże ułatwienie.

O zagrożeniach i konieczności stosowania się do poleceń władz przypominają także patrole na ulicach miast i wsi. Zdaniem Ministerstwa Zdrowia szczyt zachorowań w Polsce dopiero nadejdzie, dlatego do 11 kwietnia 2020 roku wprowadzono ograniczenia w przemieszczaniu się, liczbie osób mogących podróżować komunikacją miejską czy też całkowity zakaz spotkań i zgromadzeń (prócz osób najbliższych). 

PIOTR MACIEJCZAK
zdj. Marcin Maludy, KWP Gorzów Wlkp.