Program jest kontynuacją Krajowego programu poprawy bezpieczeństwa pieszych w ruchu drogowym na lata 2015–2016, ale podstawowym powodem jego kontynuacji jest fakt, że mimo sukcesywnie malejącej liczby wypadków z udziałem pieszych w dalszym ciągu stanowią oni 33 proc. ogółu zabitych na polskich drogach.

STAN OBECNY

Porównując dane statystyczne za ubiegły rok do tych z lat 2015–2014 widać, że bezpieczeństwo pieszych poprawia się. Maleje liczba wypadków z ich udziałem, mniejsza jest także liczba zabitych i rannych. I są to spadki wyraźne, co jest o tyle znaczące, że ogólna liczba wypadków drogowych, zabitych i rannych w 2016 r. niewiele co prawda, ale jednak wzrosła.

WNIOSKI ANALIZY DZIAŁAŃ

Analiza działań policjantów ruchu drogowego realizujących Krajowy programu poprawy bezpieczeństwa pieszych w ruchu drogowym na lata 2015–2016 w zestawieniu z zebranymi za ten okres danymi pozwala sformułować wniosek, że muszą ulec zmianie proporcje aktywności w stosunku do pieszych i kierujących pojazdami. Opracowując założenia programu na rok 2017, uznano, że poziom reakcji na wykroczenia pieszych w stosunku do poziomu wypadków przez nich powodowanych osiągnął swój maksymalny poziom. Oznacza to, że w tym roku aktywność policjantów będzie się koncentrowała na kierujących pojazdami naruszających prawa niechronionych uczestników ruchu drogowego. W 2015 r. udział ujawnionych wykroczeń polegających na niestosowaniu się kierujących pojazdami do przepisów o zachowaniu wobec pieszych w ogólnej liczbie zastosowanych środków prawnych wyniósł 5,5 proc., w pierwszych dziesięciu miesiącach 2016 roku wzrósł do 7,7 proc., ale, jak wynika z założeń programu, to wciąż za mało.

SPOSOBY REALIZACJI

Osiągnięcie celu, którym jest poprawa bezpieczeństwa pieszych, będzie zależało od właściwej koordynacji działań wykonawczych i nadzorczych realizowanych na trzech poziomach: centralnym, wojewódzkim i powiatowym. 

Pierwszym krokiem będzie przygotowanie przez naczelników WRD KWP i KSP, a także komórek ds. ruchu drogowego w komendach miejskich i powiatowych odpowiednio wojewódzkich i powiatowych bądź miejskich programów działania Policji na rzecz bezpieczeństwa pieszych w 2017 r. Biorąc pod uwagę specyfikę obszaru, na którym dany program będzie realizowany, każdy z nich będzie uwzględniał cztery obszary: „Nadzór”, czyli nadzorowanie ruchu drogowego w zakresie bezpieczeństwa pieszych, „Edukacja”, kształtująca świadomość uczestników ruchu drogowego, „Analiza”, która pozwoli na bieżąco diagnozować poziom bezpieczeństwa, oraz „Inżynieria”, polegająca na wdrażaniu rozwiązań w zakresie inżynierii i infrastruktury drogowej poprawiającej bezpieczeństwo pieszych. 

NADZÓR

Konkretne zadania dotyczące „Nadzoru” związane są z bieżącymi czynnościami wykonywanymi przez policjantów ruchu drogowego w ramach nadzoru nad przestrzeganiem prawa w ruchu drogowym. Ale kilka kwestii zostało podkreślonych. To m.in. egzekwowanie obowiązku zatrzymania się przed sygnalizatorem wyświetlającym sygnał czerwony, który jednocześnie wyświetla zieloną strzałkę kierunkową, reagowanie na nieprawidłowe parkowanie w rejonie przejść dla pieszych, szczególnie jeśli utrudnia to prawidłową widoczność, czy egzekwowanie obowiązku używania przez pieszych elementów odblaskowych.

EDUKACJA

Tu zadania są realizowane na dwa sposoby. Pierwszy – to współpraca z mediami, za pośrednictwem których informacje dotyczące bezpieczeństwa w ruchu drogowym przekazywane są zainteresowanym. Drugi – to działania edukacyjne podejmowane albo bezpośrednio przez policjantów, np. w szkołach i przedszkolach, w czasie debat społecznych czy festynów, albo przez inne podmioty, np. szkoły, organizacje pozarządowe, samorządy, szkoły nauki jazdy czy parafie z inspiracji i przy wsparciu merytorycznym Policji.

ANALIZA I INŻYNIERIA

Analizowane są efekty pracy policjantów, stan zagrożenia w ruchu drogowym oraz oczekiwania społeczne także przy wykorzystaniu Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa, co pozwala na bieżąco reagować na pojawiające się potrzeby. Pomaga to typować najgroźniejsze miejsca dla pieszych i kierować tam odpowiednie siły, a jednocześnie realizować zadania z zakresu „Inżynierii”. Te zaś dotyczą diagnozowania miejsc niebezpiecznych dla pieszych pod kątem istniejących rozwiązań inżynierii drogowej, a także współpracy z samorządami i właściwymi instytucjami, m.in. przy eliminowaniu nieprawidłowości w infrastrukturze i oznakowaniu dróg oraz oceny czy występująca infrastruktura drogowa lub brak urządzeń technicznych, np. świateł, mogła przyczynić się do konkretnego wypadku (potrącenia) ze sutkiem śmiertelnym.

Opisane zadania będą realizowane do końca 2017 roku. Z jakim skutkiem? O tym w największej mierze zdecyduje liczba wypadków drogowych z udziałem pieszych na terenie poszczególnych powiatów i województw.

KLAUDIUSZ KRYCZKA