Konferencję zorganizowało Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji. Odbyła się ona w dniach 21–23 września br. w Polańczyku. Wzięli w niej udział biegli z policyjnych laboratoriów kryminalistycznych i Instytutu Ekspertyz Sądowych, wykładowcy szkół Policji, a także specjaliści z dziedziny prawa z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Krajowej Szkoły Sądownictwa i Prokuratury.
WIARYGODNOŚĆ OPINII KRYMINALISTYCZNEJ
Konferencja była okazją do dyskusji na temat pozycji opinii traseologicznej w postępowaniu dowodowym oraz analizy pierwszych doświadczeń praktycznych ze znowelizowanym kodeksem postępowania karnego. Prof. Ewa Gruza (Uniwersytet Warszawski) przedstawiła rolę opinii kryminalistycznych w nowej formule postępowania. Zwróciła szczególną uwagę na kontrowersje związane z nieprawidłowym rozłożeniem ciężaru odpowiedzialności za wynik postępowania karnego, która po nowelizacji k.p.k. została przerzucona z sądu na strony. Szczególnie istotne w tej sytuacji, według prof. Ewy Gruzy, jest kładzenie nacisku na szkolenie techników, ponieważ nawet najmniejsze ich błędy techniczne i formalne będą skrupulatnie wyszukiwane i wystawiane na krytykę na dalszych etapach postępowania. Podobne zdanie w tej sprawie prezentował prokurator w stanie spoczynku Andrzej Leciak. Według niego ryzyko podważenia wiarygodności opinii kryminalistycznej po nowelizacji k.p.k. jest dużo większe niż w przypadku starego systemu, tym bardziej że dopuszcza on dowody prywatne. Zaznaczył jednak, że opinia prywatna nie może zastępować zeznań świadków lub oskarżonego. Opinia prywatna wykonana na zlecenie uczestnika procesu może zostać wykorzystana przez strony do dyskredytowania opinii procesowej. Powołując się jednak na stanowisko ekspertów, w tym prof. Tomasza Grzegorczyka, zaznaczył, że sąd nie może podważyć opinii procesowej i oprzeć się na opinii prywatnej, ponieważ „biegły prywatny” nie został powołany przez organ procesowy, a co za tym idzie – na istnieją formalne podstawy do konfrontacji ww. opinii.
BADANIA TRASEOLOGICZNE
Wystąpienia kolejnych prelegentów były ściśle związane z badaniami traseologicznymi. Ciekawe przypadki opinii kompleksowych wykonanych w Instytucie Ekspertyz Sądowych przedstawił Maciej Świętek. Celem prezentowanych badań było określenie wieku szczątków ludzkich odnalezionych w kopcach na południowym wschodzie Polski. Fragmenty szkieletów ujawniono wraz z pozostałościami historycznych mundurów i obuwia. Wiek szczątków był oszacowany na 60–150 lat. Analiza fragmentów odnalezionych podeszew o charakterystycznym ćwiekowaniu oraz guzików kurtek wykazała, że są to elementy umundurowania pruskiego z okresu I wojny światowej.
Interesujący przykład połączenia osiągnięć kryminalistyki i medycyny przedstawiła kom. Ewa Tuszyńska z LK KWP we Wrocławiu. Zaprezentowała możliwość wykorzystania badań fizjoterapeutycznych w badaniach traseologicznych, udowadniając, że rodzaj uprawianej czynnie dyscypliny sportowej, charakterystyka podłoża, na jakim obuwie jest używane, oraz cechy chodu mają bezpośrednie przełożenie na rodzaj zużycia elementów podeszwy.
MAŁOPOLSKI REJESTR TRASEOLOGICZNY
Przedstawiciele LK KWP w Krakowie podsumowali siedmioletnie funkcjonowanie Małopolskiego Rejestru Traseologicznego. Udowodnili, że system zoptymalizował jakość badań oceniająco-typujących przez uporządkowanie czynności selekcji, sprawdzenia i rejestracji śladów. Od momentu powołania MRT nastąpił znaczny wzrost liczby opinii z wynikiem pozytywnym, dzięki właściwie wytypowanemu obuwiu porównawczemu.
WARSZTATY I POKAZY
Konferencji towarzyszyły warsztaty i pokazy sprzętu kryminalistycznego. Partnerzy konferencji zaprezentowali nowoczesne rozwiązania służące ujawnianiu i zabezpieczaniu śladów. Uwagę uczestników zwróciły możliwości kamery RUVis, służącej do bezpośredniej lokalizacji śladów daktyloskopijnych i traseologicznych na podłożu, bez konieczności wcześniejszego ich ujawniania. Zaletą urządzeń jest możliwość stosowania dużych powiększeń śladu oraz ich bezpośrednie fotografowanie. Przedstawiono również nowoczesną metodę digitalizacji śladów przy użyciu wysokorozdzielczego skanera folii żelatynowych, podłoży i odlewów TrasoScan.
Podsumowania konferencji dokonał insp. dr Krzysztof Borkowski, prezentując najnowsze osiągnięcia technologiczne wykorzystywane w światowej traseologii, w tym automatyczną bazę obuwia wzorcowego i dowodowego, środki służące do ujawniania śladów traseologicznych i zalety metody identyfikacji użytkownika obuwia. Wskazał na dużą potrzebę stworzenia ogólnokrajowego rejestru śladów traseologicznych, który wzmocniłby wartość wykrywczą śladów obuwia i pozwolił na zwiększenie efektywności nie tylko pracy ekspertów, ale samych zleceniodawców.
Patronem medialnym konferencji była redakcja czasopisma „Policja 997”.
JOANNA JĘDRASZEK CLKP
zdj. podinsp. Robert Hałaczkiewicz, CLK KWP w Łodzi