Został Pan społecznym doradcą Rzecznika Praw Dziecka. Od 17 grudnia 2011 roku jest Pan Kawalerem Orderu Uśmiechu, twórcą programu PaT, więc to zapewne był powód tej nominacji…
– Raczej argument dodatkowy, jestem przecież pełnomocnikiem Komendanta Głównego Policji. Problematyka pracy z młodzieżą jest w zakresie bezpieczeństwa bardzo ważna, a ja zajmuję się nią od lat. Do zespołu społecznych doradców Rzecznika Praw Dziecka po raz pierwszy powołany został policjant, co wyraźnie wzmacnia tematykę bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, którą także zajmuje się grono profesorów, pedagogów i psychologów. Od 9 lat prowadzę policyjny program „Profilaktyka a Ty”, w którym Rzecznik Praw Dziecka bierze udział, dobrze zna ideę PaT, metody działania i naszą społeczność promującą życie wolne od przemocy i uzależnień.
Nominację na doradcę wręczył Panu rzecznik Marek Michalak w Teatrze Dramatycznym 30 maja br. Obecny na uroczystości minister spraw wewnętrznych Bartłomiej Sienkiewicz przedstawił „Zalecenia dotyczące postępowania dla dobra dziecka”, będące częścią rządowego programu „Razem bezpieczniej”, które wiążą się i z programem PaT, i z Pana nową społeczną funkcją.
– Tak. Minister odnosił się w swoim wystąpieniu do konieczności wzmocnienia troski o dziecko, wskazując, że Policja nie działa w pustce, lecz w konkretnej społeczności, wśród rodzin, wśród mieszkańców i to współpraca z nimi decyduje o skuteczności tego działania. Wymienił Przystanek PaT jako jedno z ważniejszych działań Policji i MSW w ograniczaniu przestępczości i patologii wśród młodzieży. W zespole doradców RPD zamierzam propagować innowacyjne działania profilaktyczne prowadzone z uczniami szkół ponadpodstawowych, korzystając z badań i doświadczeń programu PaT.
To znaczy?
– Chciałbym popularyzować najważniejsze zasady, które świetnie sprawdziły się wśród PaTowiczów, takie jak uczenie młodzieży współpracy, a nie konkurencyjności, zapraszanie, a nie wykluczanie, destygmatyzacja, uwrażliwianie na relacje rówieśnicze, wzmacnianie postaw asertywnych wobec przejawów patologii społecznej, zwłaszcza alkoholizmu, narkomanii i zachowań przemocowych. Równie ważne jest nakłanianie rodziców do częstych rozmów z własnymi dziećmi, które wzmacniają relacje w rodzinie i dają większą szansę na przeciwdziałanie zagrożeniom patologiami.
Tymi problemami zajmują się różne organizacje rządowe i pozarządowe, czy nie będziecie się dublować?
– Mam nadzieję, że moja obecność w zespole doradców RPD coś zmieni właśnie w tym zakresie. Uważam, że można wzmocnić współpracę młodzieży z samorządami, oświatą i Policją. Przykładem może być nasza najnowsza inicjatywa Ogólnopolskiego Głosu Profilaktyki. Mamy wielką szansę wzmocnić profilaktykę i dać przykład, że razem można działać skuteczniej. Zamiast budować poprawczaki czy inne miejsca izolowania pogubionej młodzieży, lepiej zadbać o tworzenie warunków do jej rozwoju. Czy izolacja młodych resocjalizuje? Czy, i jak bardzo, oddala ich od procesów społecznych? Kto i jak zapewnia powrót młodych ludzi do grup rówieśniczych? Trzeba o tym więcej rozmawiać. Uważam też, że metody oparte w działaniach profilaktycznych na papierze i pogadance już dawno się wypaliły i nie są akceptowane przez młodzież. Z młodzieżą trzeba inaczej. Potrzebne są nowe środki przekazu i zupełnie inna energia działania. Świat profilaktyki przyspiesza jak nowoczesny pociąg, kto nie zdąży wsiąść na stacji, zostaje na peronie z walizką pełną ulotek. Jednym z silników tej lokomotywy jest twórcza profilaktyka rówieśnicza. To ona jest właśnie fundamentem programu PaT, w którym grupy młodych ze swoimi młodzieżowymi liderami trafiają do rówieśników w całym kraju. Takie tematy będę proponował Rzecznikowi Praw Dziecka. Od dawna marzy mi się w Polsce „okrągły stół” w sprawie młodzieży, żeby spotkały się przy nim wszystkie instytucje odpowiedzialne za wychowanie, edukację, profilaktykę i resocjalizację młodzieży. Może się uda…
Życzę sukcesu i dziękuję za rozmowę.
ELŻBIETA SITEK
zdj. Monika Kaiser-Maciejczak
Z młodzieżą trzeba inaczej (nr 112/07.2014)
Rozmowa z insp. Grzegorzem Jachem, pełnomocnikiem Komendanta Głównego Policji ds. promocji bezpieczeństwa publicznego i współpracy z organizacjami pozarządowymi.