Między biurem a mundurem

Agnieszka Chłoń-Domińczak, wiceminister pracy i polityki socjalnej:
- Opracowując założenia pracowniczego systemu emerytalnego, zastanawialiśmy się, na ile trzeba zdefiniować szczególne warunki pracy. Robimy to teraz w przypadku emerytur pomostowych - tak, by objęte nimi grupy rzeczywiście należały do tych, które, według wiedzy i oceny ekspertów, wymagają wcześniejszego zakończenia pracy zawodowej. Podobne podejście powinno dotyczyć służb mundurowych, oczywiście z uwzględnieniem specyfiki pracy danej formacji. Należałoby się zastanowić, czy 15-letni próg uprawniający do praw emerytalnych należy stosować do wszystkich osób, niezależnie od tego, czy pełnią one swoje obowiązki faktycznie w bardzo ciężkich warunkach, z narażeniem życia, czy są to prace pomocnicze.

Osobom wykonującym prace tak naprawdę biurowe, ale będącym na etacie mundurowym, również przysługuje prawo do emerytury już po 15 latach służby, w wysokości 40 proc. zarobków. Tymczasem w systemie pracowniczym, by oczekiwać emerytury w takim samym wymiarze, trzeba przepracować ponad 30 lat. Czy powinny być takie dysproporcje?

pk

Produkujemy emerytów

Antoni Duda, przewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów:
- Możliwość wczesnego przejścia na emeryturę, już po 15 latach, jest uzasadniona. Takie uprawnienie wynika nie z tytułu pracy, a służby. Poza tak podstawową kwestią, jak zapisany w ustawie obowiązek narażania własnego życia i zdrowia dla dobra innych, wiążą się z nią również ograniczenia w możliwości dodatkowego zarobkowania, konieczność zachowania tajemnicy czy nawet normy zachowań, bo to, co dopuszczalne u pracownika, nie przystoi policjantowi. Poza tym środowisko policyjne nie może strajkować, by wywalczyć sobie wyższe płace. Wymagana jest również dyspozycyjność niespotykana gdzie indziej. "Wymiar czasu służby jest określony wymiarem obowiązków", jak mówi ustawa o Policji.

Być może przy prawach emerytalnych powinno się zastosować rozróżnienie na funkcjonariuszy, którzy rzeczywiście służą w linii, i tych, którzy pełnią funkcje pomocnicze, bo jeśli ktoś decyduje się być urzędnikiem, to niekoniecznie w policyjnym mundurze.

Z innej strony patrząc, wzorem wielu policji na świecie, w naszej ustawie powinien znaleźć się zapis, że funkcjonariuszowi, który utracił zdrowie w związku ze służbą, automatycznie proponuje się stanowisko urzędnicze, szkoleniowe. Tego nie ma. Zamiast wykorzystać czyjąś wiedzę i doświadczenie, produkujemy przedwczesnych emerytów lub rencistów.

pk

Bilans zysków i strat

Nadkom. Daniel Jędruś, policjant z KWP w Krakowie (17 lat służby):
- Jeśli z dnia na dzień podniesie się wiek emerytalny o 10 czy 15 lat tym policjantom, którzy już mają uprawnienia emerytalne, to podejrzewam, że nastąpi masowy exodus ze służby. To będzie miało poważne konsekwencje dla budżetu państwa i negatywnie odbije się na sytuacji kadrowej i zdolności operacyjnej tej służby. Moim zdaniem, jeśli będą wprowadzone niekorzystne dla policjantów zmiany w systemie emerytalnym, powinno się to odbyć tylko z równoczesnym znaczącym podniesieniem uposażeń tym, którzy zdecydują się pozostać w służbie, tak aby opłacało się zostać, a nie odchodzić na emeryturę. Myślę, że wszyscy robią w tej sytuacji prosty rachunek ekonomiczny - zarówno policjanci, jak i autorzy ewentualnej reformy. Miejmy jednak świadomość, że Policja jest formacją non profit i zwykły bilans zysków i strat nie powinien być dla twórców ewentualnej reformy jedynym kryterium.

aw

(...) Art. 15. 1. Emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wynosi 40 proc. podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta o:
1) 2,6 proc. podstawy wymiaru - za każdy dalszy rok tej służby;
2) 2,6 proc. podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych poprzedzających służbę, nie więcej jednak niż za trzy lata tych okresów;
3) 1,3 proc. podstawy wymiaru - za każdy rok okresów składkowych ponad trzyletni okres składkowy, o którym mowa w pkt 2;
4) 0,7 proc. podstawy wymiaru - za każdy rok okresów nieskładkowych poprzedzających służbę.
2. Emeryturę podwyższa się o:
1) 2 proc. podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio w charakterze nurków i płetwonurków oraz w zwalczaniu fizycznym terroryzmu;
2) 1 proc. podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej bezpośrednio:
a) w składzie personelu latającego na samolotach i śmigłowcach,
b) w składzie załóg nawodnych jednostek pływających,
c) w charakterze skoczków spadochronowych i saperów,
d) w służbie wywiadowczej za granicą.
3) 0,5 proc. podstawy za każdy rok służby pełnionej w warunkach szczególnie zagrażających życiu i zdrowiu.
3. Emeryturę podwyższa się o 0,5 proc. podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie działań wojennych.
3a. Jeżeli w wysłudze emerytalnej są uwzględniane okresy służby wojskowej, o których mowa w art. 13 ust. 1 pkt 2, emeryturę podwyższa się na zasadach przewidzianych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych.
4. Emeryturę podwyższa się o 15 proc. podstawy wymiaru emerytowi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą. (...)