Sytuacja kadrowa i szkolenia
Po zmianie rządów Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji podjęło prace nad odbudową Policji, a przede wszystkim redukcją braków kadrowych. W 2023 r. szeregi Policji opuściło aż 9458 funkcjonariuszy. Dwudziestoprocentowy wzrost uposażeń na początku 2024 r. znacząco wpłynął na podejmowane przez policjantów decyzje zawodowe. W ubiegłym roku z dalszego pełnienia służby zrezygnowało mniej osób – 5907. Na ich miejsce przyjęto 6411 osób, czyli więcej o 1242 niż w 2023 r. Dobrą wiadomością jest także to, że wzrasta zainteresowanie służbą w Policji. W 2023 r. zgłoszono 15 289 kandydatur, a w 2024 r. wypłynęło ich 22 481. Pozytywny trend jest wyraźny. I oby się utrzymał, bo pod koniec grudnia 2024 r. przy stanie etatowym 108 909 osób było zatrudnionych 97 256 funkcjonariuszy. To wciąż duża liczba wakatów, dlatego zaproponowano zmiany, które w perspektywie kilku lat powinny wpłynąć na zwiększenie konkurencyjności zawodu policjanta na rynku pracy. 5 listopada 2024 r. weszła w życie ustawa z 1 października 2024 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z utworzeniem oddziałów o profilu mundurowym oraz ułatwieniem powrotu do służby w Policji i Straży Granicznej. O tym wszystkim piszemy w odrębnych artykułach w tym numerze naszego miesięcznika.
W minionym roku podjęto także działania adresowane do policjantów, którzy już są w służbie. 19 września 2024 r. decyzją nr 292 Komendant Główny Policji powołał Zespół do opracowania koncepcji ścieżki rozwoju zawodowego policjantów i pracowników Policji oraz siatki płac dla policjantów i pracowników Policji. Celem jego prac są przede wszystkim zwiększenie atrakcyjności służby i pracy w Policji oraz satysfakcji i zaangażowania osób będących już w tej formacji przez m.in. wzrost uposażeń, podniesienie rangi stopni służbowych czy opracowania jasnych kryteriów rozwoju zawodowego.
Jednym z istotnych problemów formacji w 2024 r. były znaczne zaległości w policyjnych szkoleniach. Rozwiązaniem okazało się wprowadzenie szkoleń hybrydowych. Dzięki temu w 2024 r. zrealizowano 78 proc. potrzeb w zakresie szkoleń podoficerskich i 67 proc. szkoleń aspiranckich. We wrześniu 2024 r. otwarto Ośrodek Szkolenia Policji w Warszawie z siedzibą w Piasecznie oraz wprowadzono obowiązek mianowania policjanta na pierwszy stopień policyjny w korpusie podoficerów Policji albo aspirantów Policji w terminie miesiąca od ukończenia kursu.
Inwestycje
Inwestycje w sprzęt transportowy, wyposażenie osobiste policjantów, a także nowe budynki i remonty dotychczasowych obiektów w 2024 r. pod wieloma względami były rekordowe. Zrealizowano zakup 2048 jednostek sprzętu transportowego o wartości 576,6 mln zł. To prawie dwa razy więcej niż w 2023 r. (zakup 1048 szt. sprzętu transportowego o wartości 237,9 mln zł). Za te pieniądze kupiono 523 samochody osobowe oznakowane, 768 samochodów osobowych nieoznakowanych, 136 samochodów typu furgon oznakowany, 259 samochodów typu furgon nieoznakowany, 21 samochodów osobowo-terenowych oznakowanych, 211 samochodów osobowo-terenowych nieoznakowanych, a także 38 pojazdów specjalistycznych – ambulansów sanitarnych, pojazdów do przewozu materiałów wybuchowych oraz 92 sztuki innego sprzętu transportowego, tj. łodzie, samochody ciężarowe / lawety oraz autobusy. Do służby w Policji trafiły także kolejne dwa śmigłowce typu Black Hawk i w sumie jest ich już pięć.
W 2024 r. zrealizowano zakupy uzbrojenia i techniki policyjnej o łącznej wartości 113,2 mln zł (w roku 2023 – 46 mln zł). Pieniądze te pozwoliły na sfinansowanie 129 przedsięwzięć, z których zakończono 68. Należy z nich wymienić budowę nowej siedziby Komisariatu Policji Wrocław Stare Miasto i Zarządu we Wrocławiu Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości czy rozbudowę budynku KMP w Białej Podlaskiej na potrzeby zamiejscowej siedziby Kompanii OPP w Białej Podlaskiej oraz przebudowę internatu na terenie Centrum Szkolenia Policji w Legionowie.
Współpraca międzynarodowa
Rok 2024 obfitował w realizację międzynarodowych działań Policji. W 60 przypadkach zostały wszczęte poszukiwania z wykorzystaniem czerwonej noty Interpolu i aż 970 razy czerwonej dyfuzji. W przypadku współpracy w ramach Systemu Informacyjnego Schengen (SIS) wszczęto prawie 1800 poszukiwań europejskim nakazem aresztowania (ENA). Za granicą zatrzymano 1125 osób kanałem SIS i 146 osób kanałem Interpolu, a na terenie Polski przeprowadzono odpowiednio 336 zatrzymań SIS oraz 189 Interpolu.
Biuro Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji podejmuje także działania m.in. w sytuacjach niestandardowych, kiedy poszukiwania międzynarodowe są wszczynane kanałem SIS i Interpolu w ciągu kilku minut lub godzin od wydania europejskiego nakazu aresztowania czy też wniosków o czerwoną notę Interpolu BMWP KGP zajmuje się ponadto wymianą informacji z partnerami zagranicznymi przy poszukiwaniu osób zaginionych w Polsce, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że zaginiony może przebywać poza granicami naszego kraju. Podobne działania realizowane są w przypadku poszukiwań osób, które zaginęły w innym kraju, a mogą przebywać na terenie Polski. W 2024 r. osoby zaginione w Polsce były poszukiwane 11 razy żółtymi notami oraz 134 razy żółtą dyfuzją. Od początku 2024 r. BMWP KGP pełni również funkcję punktu kontaktowego dla wojewódzkich centrów powiadamiania ratunkowego służącego do przekazywania pilnych informacji o zagrożeniu życia i zdrowia poza granicami Polski.
Polscy policjanci nadal są obecni w Kosowie, gdzie w marcu oraz w grudniu 2024 r. BMWP KGP przeprowadziło odpowiednio XXXVI oraz XXXVII rotację Jednostki Specjalnej Polskiej Policji (JSPP) w Kosowie pełniącej służbę w ramach Misji Unii Europejskiej w Zakresie Praworządności w Kosowie (EULEX Kosowo). Obecna zmiana JSPP składa się ze 105 policjantów. Na przełomie maja i czerwca 2024 r. BMWP KGP delegowało także pięciu funkcjonariuszy Policji do cywilnej Misji Unii Europejskiej w Armenii.
Przestępczość gospodarcza
Dzięki zaangażowaniu policjantów pionu ekonomicznego w 2024 r. osiągnięto znaczące efekty w walce z przestępczością gospodarczą. W 2024 r. wszczęto 92 527 postępowań przygotowawczych, co stanowi wzrost w stosunku do 2023 r. o 2762 sprawy. Ponadto w 2024 r. stwierdzono 132 577 przestępstw, co stanowi wzrost o 2373 w porównaniu z 2023 r.
W 2024 r. wszczęto 135 861 postępowań przygotowawczych o charakterze ekonomicznym, w których stwierdzono 240 296 przestępstw. W porównaniu z 2023 r. policjanci prowadzili o 4801 postępowań więcej (w 2023 r. było ich 131 060, a przestępstw stwierdzonych – 226 521). Przestępstwa gospodarcze powodują znaczne straty w mieniu Skarbu Państwa, dlatego jednym z priorytetów policjantów pionu ekonomicznego jest zabezpieczenie u podejrzanych mienia na poczet przyszłych kar i grzywien. Rok 2024 był pod tym względem rekordowy. W prowadzonych przez Policję sprawach zabezpieczono przedmioty, pojazdy, pieniądze, udziały w spółkach, akcje i nieruchomości o łącznej wartości 3 359 031 618,00 zł, co stanowi ponad 24 proc. wzrost w stosunku do 2023 r., w którym zabezpieczono łącznie 2 701 563 762,00 zł. W 2024 r. odzyskano mienie o wartości 274 860 969,00 zł, co stanowi 18 proc. wzrost w stosunku do 2023 r., w którym odzyskano mienie o łącznej wartości 232 306 425,00 zł.
Policjanci pionu ekonomicznego realizowali czynności mające na celu wyeliminowanie procederu nielegalnego gospodarowania odpadami. W 2024 r. przedstawili 130 podejrzanym zarzuty popełnienia przestępstw związanych z nielegalnym składowaniem odpadów. Funkcjonariusze tego pionu zwalczają także przestępstwa związane z nielegalnym obrotem produktami leczniczymi. Fałszowane leki produkowane są głównie z komponentów sprowadzanych z Azji. Takie substancje nie odpowiadają wymaganiom jakościowym, zawierają zwykle składniki gorszej jakości, nieodpowiednie proporcje, zanieczyszczenia lub inne niedozwolone substancje czynne niebezpieczne dla zdrowia i życia. W 2024 r. policjanci wszczęli 503 postępowania przygotowawcze, co stanowi wzrost w odniesieniu do 2023 r. o 114 spraw (w 2023 r. było ich 389). Wzrosła również liczba przestępstw stwierdzonych – w 2024 r. było ich 630, co stanowi wzrost o 222 (w 2023 r. było 408 przestępstw stwierdzonych). Zarzuty przedstawiono 87 osobom.
Ważnym aspektem jest zwalczanie przestępczości podatkowej obejmującej wyłudzenie podatku VAT w ramach schematu znikającego podatnika, podrabianie i poświadczanie nieprawdy w fakturach, ukrywanie podstawy opodatkowania, oszustwa deklaracyjne, bezpodstawny zwrot nadpłaty podatku VAT naliczonego nad należnym, paserstwo akcyzowe oraz naruszenie zasad organizowania gier hazardowych.
W 2024 r. zostało wszczętych 2109 postępowań przygotowawczych z tego obszaru, stwierdzono 7493 przestępstwa i przedstawiono zarzuty 1503 podejrzanym. W porównaniu z 2023 r. liczby te pozostają na zbliżonym poziomie (w 2023 r. wszczęto 2279 postępowań przygotowawczych, stwierdzono 8165 przestępstw i przedstawiono zarzuty 1544 podejrzanym).
Przykładem działań ukierunkowanych na zwalczanie tego rodzaju przestępczości była realizacja przeprowadzona w 2024 r. przez funkcjonariuszy Wydziału do Walki z Przestępczością Gospodarczą Komendy Stołecznej Policji, w wyniku której zatrzymano trzech mężczyzn podejrzanych o posiadanie e-papierosów o szacunkowej wartości rynkowej 17 100 000 zł. Policjanci pionu ekonomicznego walczą także z nadużyciami w obszarze naruszeń praw własności przemysłowej. W 2024 r. zostało wszczętych 1318 postępowań przygotowawczych, co stanowi wzrost w stosunku do 2023 r. o 89 spraw. Odnotowano także zwiększenie liczby przestępstw stwierdzonych. W 2024 r. było ich 16 215, natomiast w 2023 r. – 14 980, co stanowi wzrost o 1235.
Polskie drogi
W 2024 r. na polskich drogach śmierć poniosło 1881 osób. To o 0,6 proc. mniej niż w 2023 r., ale wciąż zbyt wiele. Zgłoszono 21 528 wypadków drogowych – to wzrost o 2,8 proc. względem poprzedniego roku. W tych zdarzeniach zostało rannych 24 825 osób, co także jest wzrostem o 2,9 proc. osób względem 2023 r. Mniejsza o 4,7 proc. była też liczba wypadków z udziałem pieszych – 4719 wypadków, w których zginęło 419 osób (mniej o 7,9 proc.). W 2024 r. policjanci przeprowadzili ponad 16 mln badań na zawartość alkoholu w organizmie. To o 15,8 proc. więcej przeprowadzonych działań niż w 2023 r. Dzięki temu zostało ujawnionych 91 300 nietrzeźwych kierujących, co w porównaniu z rokiem 2023 stanowi spadek zatrzymanych o 4,5 proc. Spadła liczba wypadków spowodowanych przez kierowców znajdujących się pod wpływem alkoholu. W 2024 r. doszło do 1201 takich zdarzeń, w których odnotowano 151 ofiar śmiertelnych. To spadek liczby zdarzeń o 9,8 proc. oraz liczby ofiar o 28,8 proc.
Dla osób stwarzających realne zagrożenie w ruchu drogowym nie było taryfy ulgowej. W 2024 r. za przekroczenie prędkości o ponad 50 km/h w obszarze zabudowanym policjanci zatrzymali 26 155 kierujących. Jest to wzrost o 10,1 proc. Ponadto w 2024 r. policjanci zatrzymali 16 534 osoby, które naruszyły sądowy zakaz prowadzenia pojazdów, 8281 osób niestosujących się do decyzji właściwego organu o cofnięciu uprawnień do kierowania, 263 kierowców, którzy kierowali pojazdem mimo aktywnego trzymiesięcznego okresu zatrzymania prawa jazdy za przekroczenie dopuszczalnej prędkości o wartość większą niż 50 km/h na obszarze zabudowanym, oraz 44 kierowców kierujących w okresie obowiązywania wydłużonego do sześciu miesięcy okresu zatrzymania prawa jazdy. Suma tych przestępstw i wykroczeń to 25 122 przypadki, co oznacza, że średnio dziennie policjanci zatrzymują 69 kierowców, którzy nie powinni prowadzić pojazdów z uwagi na orzeczone zakazy sądowe lub wydane decyzje sądu.
Kluczowym elementem w działaniach na rzecz bezpieczeństwa w ruchu drogowym jest również profilaktyka. W ramach „Krajowego programu działań profilaktycznych na lata 2024–2026 koordynowanych przez Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji” pod głównym hasłem: „Dla każdego jest miejsce na drodze” są prowadzone liczne akcje informacyjno-edukacyjne skierowane do poszczególnych grup uczestników ruchu drogowego. Pierwszy raz w historii polskiej Policji do dyspozycji pionu ruchu drogowego są cztery nowoczesne śmigłowce, które zostały zakupione w ramach projektu pn. „Bezpieczniej na drogach – lotniczy nadzór nad ruchem drogowym” realizowanego ze środków Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014–2020. Ponadto wszystkie garnizony zostały wyposażone w bezzałogowe statki powietrzne.
Nim będzie za późno
Motto polskiej Policji „Pomagamy i chronimy” ma szczególne odniesienie do policjantów służby prewencyjnej. W 2024 r. policjanci zrealizowali 5 094 354 służb o charakterze patrolowo-interwencyjnym i obchodowych. Funkcjonariusze przeprowadzili 5 188 416 interwencji, w tym 28 795 dotyczących przemocy, zatrzymali 105 774 sprawców przestępstw na gorącym uczynku lub w bezpośrednim pościgu, ujawnili 107 961 osób poszukiwanych oraz 1943 poszukiwane pojazdy. Udzielili 51 268 pomocy i asyst uprawnionym organom, wykonali 3 514 364 wywiadów i ustaleń, w związku z działaniami wylegitymowali 10 577 609 osób, ujawnili 7 490 110 wykroczeń, zrealizowali 116 819 konwojów, w ramach których przetransportowali 150 115 osób, w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych umieścili 228 813 osób, w tym 57 124 w celu wytrzeźwienia. Jeżeli wszystkie te dane statystyczne przełożyć choćby na jeden dzień, okazuje się, że każdego dnia mieli ponad 14 tys. interwencji. Każda inna i nie zawsze bezpieczna.
W ramach działań związanych z zaangażowaniem społeczeństwa w poprawę bezpieczeństwa, Policja obsługuje Krajową Mapę Zagrożeń Bezpieczeństwa. Z aplikacji dotychczas skorzystało 4 482 689 użytkowników. W samym 2024 r. zgłoszono 659 013 zagrożeń. Polscy policjanci, współpracując z polskimi placówkami dyplomatycznymi, pełnią służbę patrolową również na terenie Chorwacji, Bułgarii czy Włoch. W 2024 r. pomagali także w zabezpieczeniu piłkarskich mistrzostw Europy i igrzysk olimpijskich w Paryżu. Zadania służby prewencyjnej sięgają daleko poza granice kraju, albowiem organizowane przez Biuro Prewencji KGP konwoje zagraniczne obejmują praktycznie cały świat. W 2024 r. policjanci zrealizowali 453 konwoje zagraniczne, w ramach których przetransportowano 731 osób poszukiwanych / pozbawionych wolności. W pionie prewencji służą nie tylko policjanci, ale również psy i konie służbowe. Obecnie służbę w Policji pełni 867 psów służbowych o specjalizacji prewencyjnej, z których 133 „wstąpiło do służby” w 2024 r. Posiadamy także 63 konie służbowe, z których 10 zostało zakupionych w 2024 r.
Prewencja nie mogłaby istnieć bez działań profilaktycznych, których celem są edukacja i zapobieganie przestępstwom i wykroczeniom. W tym celu organizuje się rozmaite kampanie społeczne. Jedną z największych, którą Policja prowadziła w minionym roku, była dotycząca zaginięć osób 60+ – #JestemTuCZEKAM. To projekt Biura Komunikacji Społecznej i Biura Kryminalnego KGP, którego partnerami były Fundacja ITAKA – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych, Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich i Stowarzyszenie Alzheimer Polska. Inne kampanie, o których warto wspomnieć: „Nie bądź zombi! Twój przeciwnik cheatuje!”, „Nie daj sobie wbić krzyża!” czy „Ludzie to nie towar”.
Siedem kryminalnych przestępstw głównych
Przestępstwa pospolite stanowią najbardziej uciążliwy społecznie obszar przestępczości. W minionym roku Policja prowadziła mniej postępowań przygotowawczych o 34 259 (2024 r. – 440 269, 2023 r. – 474 528). Co za tym idzie – spadła liczba przestępstw stwierdzonych o 44 020 (2024 r. – 439 796, 2023 r. – 483 816). W 2024 r. nastąpił nieznaczny wzrost wykrywalności sprawców przestępstw kryminalnych z 66,6 proc. w 2023 r. do 67,3 proc. Przestępczość kryminalna to przede wszystkim siedem głównych kategorii, czyli: kradzież cudzej rzeczy, kradzież samochodu, kradzież z włamaniem, rozbój, kradzież i wymuszenia, uszkodzenie rzeczy, uszczerbek na zdrowiu oraz bójka i pobicie. W minionym roku odnotowano spadek postępowań wszczętych w tych kategoriach o 30 379, tj. z 204 163 w 2023 r. do 173 784 w 2024 r., a co za tym idzie – zmniejszyła się liczba przestępstw stwierdzonych o 38 810, tj. z 236 386 w 2023 r. do 197 576 w 2024 r. Wzrósł natomiast wskaźnik wykrywalności o 0,6 proc., tj. z 50,5 proc. w 2023 r. do 51,1 proc. w 2024 r.
Zwalczanie przestępczości narkotykowej jest jednym z priorytetów Komendanta Głównego Policji. W 2024 r. Policja zabezpieczyła rekordową ilość nielegalnych narkotyków – na terenie Polski zabezpieczono ich 30,4 t (w roku 2023 r. – 27,5 t). Za granicami RP zabezpieczono ponad 7,8 t (2023 r. – 5,4 t) narkotyków, co łącznie daje 38,2 t substancji. Na terenie Polski zlikwidowano również rekordową liczbę 85 nielegalnych laboratoriów (w 2023 r. – 83), w których wytwarzano narkotyki syntetyczne. Na podstawie informacji przekazanych przez CBŚP za granicami Polski zlikwidowano 17 (w 2023 r. – 5) nielegalnych laboratoriów narkotykowych. W 2024 r. popełniono 3825 (2023 r. – 3848) oszustw na tzw. legendę, czyli na wnuczka, policjanta, funkcjonariusza CBŚP czy prokuratora, na szkodę 4183 pokrzywdzonych (w 2023 r. – 4255). Mimo porównywalnej liczby przestępstw wzrosła wartość strat ze 139 591 396 w 2023 r. do 156 418 154 w 2024 r. oraz wartość odzyskanego mienia z 3 850 979 w 2023 r. na 5 597 598 w 2024 r.
Tendencja przestępstw stwierdzonych w sprawach zgwałceń utrzymuje się na stałym poziomie. W 2023 r. z art. 197 kk wszczęto 2363 postępowania przygotowawcze, natomiast w 2024 r. liczba postępowań wszczętych z tego artykułu wyniosła 2452. Odnosząc się do danych statystycznych związanych z przestępstwami stwierdzonymi, zaobserwowano, że w 2023 r. było ich 1114, a w 2024 r. 1112. Handel ludźmi i przestępstwa okołoprostytucyjne to dla przestępców wciąż dochodowy interes. Jednak obecne trendy w przestępstwie handlu ludźmi zmieniają się i aktualnie najbardziej powszechną formą handlu ludźmi w Polsce jest wykorzystanie w pracy przymusowej. W 2024 r. policjanci odnotowali 11 spraw wszczętych z art. 189a kk, w których stwierdzili 17 przestępstw i ustalili 11 podejrzanych, 53 wszczęte sprawy z art. 204 kk, w których stwierdzili 250 przestępstw i ustalili 89 podejrzanych, oraz dziewięć spraw wszczętych z art. 203 kk, w których stwierdzili pięć przestępstw i ustalili trzech podejrzanych.
Podobną liczbę przestępstw tego rodzaju odnotowano w 2023 r. – 13 wszczętych spraw z art. 189a kk, w których stwierdzono 12 przestępstw i ustalono 13 podejrzanych, 39 wszczętych spraw z art. 204 kk, w których stwierdzono 189 przestępstw i ustalono 102 podejrzanych, sześć wszczętych spraw z art. 203 kk, w których stwierdzono 10 przestępstw i ustalono dwóch podejrzanych. W 2023 r. odnotowano 7763 przestępstwa stwierdzone w zakresie pedofilii i pornografii dziecięcej, a w 2024 r. – 3361, co stanowi spadek o 4402. Życie człowieka jest najwyższym dobrem, które jest niepodważalne i niezbywalne. W 2023 r. odnotowano 565 zabójstw, natomiast w roku 2024 r. liczba ta spadła do 503 czynów.
CBŚP
W minionym roku policjanci Centralnego Biura Śledczego Policji zatrzymali ponad 2,6 tys. osób i ustalili ponad 3,5 tys. podejrzanych, z których prawie 2,3 tys. osób jest podejrzanych o udział w zorganizowanej grupie przestępczej, a prawie 200 o kierowanie taką grupą. Ponadto funkcjonariusze CBŚP zatrzymali 50 osób poszukiwanych na podstawie listów gończych, z których część była także ścigana europejskim nakazem aresztowania. Zabezpieczono ponad 21 t narkotyków, zlikwidowało 60 laboratoriów narkotyków i 24 plantacje konopi. Przejęto również ponad 252 mln szt. papierosów bez znaków akcyzy, ponad 263 t tytoniu i zlikwidowano 16 fabryk papierosów oraz 8 krajalni tytoniu. Ponadto zabezpieczono 657 mln zł mienia podejrzanych oraz odzyskano mienie warte ponad 53 mln zł. Policjanci CBŚP wyeliminowali z rynku 516 jednostek nielegalnej broni palnej.
Efektem akcji policjantów warszawskiego CBŚP we współpracy z Prokuraturą Krajową i KAS, ze wsparciem GIIF, było zatrzymanie 10 osób podejrzanych oraz zabezpieczenie kilkudziesięciu luksusowych samochodów, nieruchomości i zablokowanie rachunków bankowych. Łącznie zabezpieczono mienie na kwotę ponad 140 mln zł. Sprawa dotyczy działalności zorganizowanej grupy przestępczej, której członkowie są podejrzani o wyłudzanie podatku od towarów i usług oraz organizowanie gier hazardowych w postaci urządzania loterii internetowych.
Cyber
Dla Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości 2024 r. stał przede wszystkim pod znakiem dalszego rozwoju. W 2022 r. liczba osób w służbie wynosiła 398, to w 2023 r. – już 594, a w 2024 r. – 848. Warto dodać, że do tej służby są wymagane specjalne kwalifikacje, a Policja musi rywalizować o kadry z rynkiem komercyjnym. W 2024 r. funkcjonariusze CBZC przedstawili zarzuty karne ponad 1000 podejrzanym, zatrzymali niemal 850 osób, spośród których 312 decyzją sądów zostało tymczasowo aresztowanych. W 2024 r. funkcjonariusze CBZC przeprowadzili niemal 300 różnego rodzaju spotkań z wieloma grupami społecznymi. Wzięło w nich udział kilkanaście tysięcy osób. Podczas spotkań omawiano aktualne zagrożenia związane z cyberprzestępczością, metody stosowane przez oszustów, a także prezentowano warunki i procedurę doboru do CBZC.
CLKP
Przedstawiciele Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji w 2024 r. brali udział w dziesiątkach przedsięwzięć i setkach spraw, o szczegółach których nie informuje się jednak – z przyczyn dość oczywistych – szerokiej publiczności. Warto jednak wiedzieć, że w tym czasie funkcjonariusze i pracownicy CLKP wykonali 2319 zleceń, w ramach których przebadali 60 332 obiekty. CLKP prowadzi także badania istotne z naukowego punktu widzenia oraz szkolenia i ćwiczenia. W 2024 r. pierwszy raz rozpoczęto nabór do służby bezpośrednio do CLKP, co z punktu widzenia ścieżki rozwoju zawodowego i pozyskiwania do kryminalistyki najbardziej wartościowych osób stanowi istotne, pozytywne novum. Zorganizowano także dwa egzaminy końcowe dla kandydatów na biegłych policyjnych laboratoriów kryminalistycznych, kończące kilkuletni okres wytężonej nauki. Przystąpiło do nich 37 ekspertów. Łącznie liczba biegłych w kraju wzrosła do 722 osób.
Kontrterroryści
W ubiegłym roku policyjni kontrterroryści brali udział w zatrzymaniu ponad 400 osób podejrzewanych o popełnienie najpoważniejszych przestępstw. W kwietniu np. funkcjonariusze Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego Policji „BOA” wspólnie z policjantami CBŚP i SPKP w Gdańsku zlikwidowali laboratorium 4-CMC, przejęli 3,8 t klefedronu oraz zabezpieczyli 20 t chemikaliów służących do produkcji narkotyków. Z przejętych substancji można byłoby uzyskać kilka milionów porcji dilerskich. Wartość czarnorynkową przejętych narkotyków oszacowano na ponad 61 mln zł. W sierpniu z kolei funkcjonariusze CPKP „BOA” i SPKP w Olsztynie wraz z psem bojowym brali udział w obezwładnieniu mężczyzny podejrzewanego o zabójstwo sąsiada z użyciem broni palnej. Zatrzymanie poprzedziły kilkunastogodzinne negocjacje. W akcji wykorzystano pojazd opancerzony.
W październiku policjanci CPKP „BOA” uczestniczyli w realizacji sprawy prowadzonej przez funkcjonariuszy CBŚP w Poznaniu i Krakowie. Tym razem zatrzymano grupę przestępczą o charakterze zbrojnym zajmującą się wprowadzaniem do obrotu znacznych ilości środków odurzających, w tym szmuglowaniem kokainy z krajów Ameryki Południowej. W każdym garnizonie działają również samodzielne pododdziały kontrterrorystyczne Policji. One również mają na swoim koncie wiele ważnych realizacji. W celu podtrzymania możliwie najwyższej gotowości do działań przeprowadzono wiele ćwiczeń zgrywających, warsztatów i przedsięwzięć lokalnych. Zostały zrealizowane we współpracy z innymi służbami odpowiadającymi za bezpieczeństwo wewnętrzne, jak i zewnętrzne kraju oraz organizacjami innych państw, m.in. USA, Włoch czy Estonii.
Ponadto dołożono wszelkich starań, aby podnieść wiedzę i świadomość społeczną z zakresu profilaktyki antyterrorystycznej. W ciągu ostatniego roku jednostka CPKP „BOA” przeprowadziła 75 takich szkoleń dla ponad 2100 osób. Od 2022 r. o przyjęcie do służby w strukturach jednostek kontrterrorystycznych Policji ubiegać mogą się również cywile. W minionym roku w ramach prowadzonych doborów do służby sprawdzono pod kątem posiadanych umiejętności około 200 kandydatów (w tym 68 cywili), spośród których prawie połowa zakończyła etap testów z wynikiem pozytywnym (w tym 27 cywili). Obecnie 30 funkcjonariuszy, którzy pozytywnie przeszli procedurę, rozpoczęło służbę w CPKP „BOA”, a pozostałych 37 znalazło zatrudnienie w strukturach SPKP. Niezwykle ważnym wydarzeniem dla jednostki w minionym roku była uroczystość nadania sztandaru CPKP „BOA”.
Zabezpieczenia
Mózgiem Policji w zakresie planowania wskazanych zabezpieczeń są komórki sztabowe, z Głównym Sztabem Policji Komendy Głównej Policji na czele. Jak pokazują minione miesiące, sprawne działania podczas powodzi na południu Polski, koordynacja współdziałania służb oraz zabezpieczenie wschodniej granicy naszego kraju to także zasługa m.in. policyjnych sztabowców. W 2024 r. Główny Sztab Policji KGP koordynował działania zabezpieczające w ramach wielu imprez masowych oraz wydarzeń. W pierwszej jednak kolejności należy wskazać na działania związane z zabezpieczeniem granicy polsko-białoruskiej i wsparcie Straży Granicznej oraz wojska. 19 grudnia 2024 r. zakończyła się policyjna operacja „Zapora” trwająca od 2021 r., podczas której policjanci ramię w ramię ze strażnikami granicznymi i żołnierzami chronili naszych granic. Przez ponad trzy lata w systemie rotacyjnym, na granicy polsko-białoruskiej służbę pełniło 32 759 funkcjonariuszy Policji, w głównej mierze oddziałów prewencji, ale także kontrterroryści, policjanci pionu ruchu drogowego, kryminalnego oraz przewodnicy psów służbowych, a nawet lotnicy (więcej na ten temat – s. 24).
Niezwykle istotnym wyzwaniem, przed którym stanęli polscy policjanci, była powódź we wrześniu 2024 r. na południowym obszarze Polski. Powołano sztab dowódcy operacji policyjnej „Powódź 2024” celem zapewnienia prawidłowej organizacji i koordynacji przedsięwzięć związanych z przygotowaniem działań policyjnych i kierowaniem nimi. W pierwszych dniach wszystkie działania były skoncentrowane przede wszystkim na ratowaniu życia ludzkiego i pomocy w ewakuacji z zalanych terenów. Jednocześnie do zadań funkcjonariuszy należała ochrona mienia osób poszkodowanych, a także działania pomocowe w usuwaniu skutków powodzi oraz dbanie o bezpieczeństwo i porządek. Do realizacji zadań związanych z walką z powodzią skierowano łącznie (na zasadzie wielokrotności) 53 370 policjantów, w tym 22 590 pionu prewencji, 8084 ruchu drogowego, 9463 służby kryminalnej, 12 899 funkcjonariuszy oddziałów i pododdziałów prewencji, 189 policyjnych logistyków oraz 145 policjantów innych komórek. W tym czasie wykorzystano 21 438 środków technicznych (w tym pojazdy, łodzie, drony, reflektory olśniewające, autobusy, skutery wodne itp.) oraz sześć śmigłowców.
Nasi funkcjonariusze dbają o bezpieczeństwo polskich obywateli zarówno na terenie Polski, jak i poza granicami kraju m.in. w trakcie wydarzeń sportowych o charakterze międzynarodowym. Tak było i w minionym roku. Na przełomie czerwca i lipca w Niemczech rozgrywane były Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO 2024. W ramach wsparcia zabezpieczenia turnieju finałowego polska Policja oddelegowała 34 funkcjonariuszy. Na przełomie lipca i sierpnia we Francji odbywały się igrzyska olimpijskie, a miesiąc później igrzyska paralimpijskie. Do wsparcia zabezpieczenia tych wydarzeń polska Policja oddelegowała łącznie 12 przewodników psów służbowych oraz 28 policjantów oddziałów prewencji. Ich wyjazd był koordynowany z partnerami zagranicznymi przez Główny Sztab Policji KGP.
Ważnym elementem działań Policji w zakresie m.in. organizacji zabezpieczeń, ale także w trakcie działań na granicy czy podczas powodzi jest służba policyjnych lotników. W 2024 r. policyjni lotnicy wykonali łącznie 2106 lotów, z wykorzystaniem śmigłowców typu Bell-407GXi oraz S-70i Black Hawk. Realizowali m.in. działania poszukiwawczo-ratownicze (42 loty), transport organów do przeszczepu (20 lotów), czy akcje w ramach działań gaśniczych w rejonie Hajnówki. W trakcie działań związanych z wystąpieniem powodzi wykonali 133 loty (w tym 106 lotów patrolowych, 13 lotów ewakuacyjnych, 14 lotów transportowych), podczas których zostało ewakuowanych 99 osób, a także przetransportowano 128 worków typu big bag.
Wraz z odebraniem ostatnich dwóch śmigłowców typu S-70i Black Hawk zakończono proces transformacji floty statków powietrznych. Obecnie lotnictwo Policji dysponuje 14 śmigłowcami: pięcioma śmigłowcami typu S-70i Black Hawk, siedmioma śmigłowcami typu Bell-407GXi oraz dwoma śmigłowcami typu Bell-206.
Statystyka to nie wszystko
Czy to wszystko, co można powiedzieć o 2024 r. w Policji? Na pewno nie, bo przedstawiliśmy przede wszystkim statystyki. Nie ma w nich miejsca na pojedyncze interwencje czy przyglądanie się codziennej służbie tych, którzy są najbliżej każdego Polaka – dzielnicowych. O niektórych pisaliśmy w ubiegłym roku na łamach „Gazety Policyjnej”.
opr. BKS KGP