90 lat temu

maj 1935

12 maja 1935 r. zmarł marszałek Józef Piłsudski. W związku z tym kolejne dwa majowe numery – 21. oraz 22. gazety Policji Państwowej „Na Posterunku” są poświęcone właśnie jemu.

W 21. numerze z 19 maja 1935 r. na okładce jest umieszczone zdjęcie zmarłego marszałka. Na kolejnych stronach opublikowano „Orędzie Prezydenta Rzeczypospolitej Do Obywateli Rzeczypospolitej”. Prezydent RP Ignacy Mościcki napisał: „Marszałek Józef Piłsudski życie zakończył. […] Wielkim trudem Swego życia budował siłę w Narodzie, geniuszem umysłu, twardym wysiłkiem woli Państwo wskrzesił. […]. Ten największy na przestrzeni całej naszej historii Człowiek z głębi dziejów minionych moc Swego ducha czerpał a nadludzkim wytężeniem myśli drogi przyszłe odgadywał. […] Przekazał Narodowi dziedzictwo myśli o honor i potęgę Państwa dbałej. Ten Jego Testament, nam żyjącym przekazany, przyjąć i udźwignąć mamy. Niech żałoba i ból pogłębią w nas zrozumienie naszej – całego Narodu – odpowiedzialności przed Jego Duchem i przed przyszłemi pokoleniami”.

Po orędziu Prezydenta RP znajdujemy rozkaz 658 Komendanta Głównego Policji generała Kordiana Zamorskiego: „Marszałka Józefa Piłsudskiego, Wodza i Ojca Narodu niema wśród żywych Polaków. Pozostał między nami Jego Wielki Duch i testament wyrażający się w dwóch słowach «służba Ojczyźnie». Wierni temu przykazaniu trwać będziemy nadal na naszych posterunkach czujnie, zapewniając ze spokojem i mocą ład w kraju i bezpieczeństwo współbraciom”. 

W rozkazie jest zawarta również instrukcja, jak mają się zachować funkcjonariusze Policji Państwowej: „Zarządzam w Korpusie Policyjnym noszenie oznak żałoby przez okrycie orłów na czapkach i temblaków przy szablach i bagnetach krepą. Rozkaz ten odczytać przed frontem wszystkich oddziałów”.

Numer 22. z 26 maja 1935 r. gazety „Na Posterunku” jest w całości poświęcony uroczystościom pogrzebowym marszałka Józefa Piłsudskiego, które odbyły się 13–18 maja 1935 r. Ciało spoczęło w kryptach grobowych na Wawelu w Krakowie. „Józef Piłsudski spoczął w Krakowie, a serce Jego spoczęło w Wilnie”.

W tym numerze znajdujemy, obok obszernej relacji fotograficznej z uroczystości pogrzebowych marszałka, jego życiorys, a także relacje z chwil tuż po jego zgonie, czyli opis reakcji i nastrojów społecznych. Uzupełnieniem są kondolencje przekazane przez przedstawicieli władz państwowych Rzeczypospolitej, innych krajów oraz informacje z prasy zagranicznej. Osobny artykuł poświęcono przedstawieniu medali i odznaczeń, które marszałek otrzymał w czasie swojego życia. Na ostatnich stronach czasopisma znajdujemy krótką relację z udziału Policji Państwowej w uroczystościach pogrzebowych, które nie tylko ograniczyły się do tego, co komendant Policji Państwowej zlecił we wcześniej cytowanym rozkazie: „[…] zarządzone zostało noszenie przez wszystkich oficerów, szeregowych, urzędników i niższych funkcjonariuszy opasek żałobnych na lewym rękawie”.

Funkcjonariusze Policji Państwowej brali udział w uroczystościach pogrzebowych, zapewniali spokój i porządek na trasach przemieszczania się konduktu żałobnego na terenie Warszawy, na trasie przejazdu do Krakowa i w odprowadzeniu zwłok marszałka Piłsudskiego w miejsce ostatniego spoczynku w katedrze wawelskiej. Pełnili warty honorowe przy trumnie marszałka, brali udział w ostatniej defiladzie na Polu Mokotowskim. Rozpoczęto też zbieranie funduszy „na budowę kopca jego imienia”.

40 lat temu

maj 1985

W majowych numerach organu prasowego MO, ZOMO i ORMO „W Służbie Narodu” można znaleźć wiele artykułów na temat pracy funkcjonariuszy. Autorzy opisywali ich codzienną pracę i życie po służbie. Zdarzały się też publikacje propagandowe wychwalające komunizm.

Tematami przewodnimi numeru z 5 maja 1985 r. „W Służbie Narodu” są 40. rocznica zakończenia II wojny światowej oraz jubileusz 40-lecia tygodnika. Warto tu przypomnieć, że pierwszy numer „W Służbie Narodu” ukazał się 14 kwietnia 1945 r. Z tej okazji opublikowano gratulacje oraz życzenia dalszych sukcesów otrzymane od przedstawicieli ówczesnych władz państwowych i partyjnych, komendantów głównych Milicji Obywatelskiej i straży pożarnej, dowództwa Wojsk Ochrony Pogranicza i innych instytucji.

Numer 19. z 12 maja 1985 r. gazety „W Służbie Narodu” wspomina kolejną ważną dla PRL-u rocznicę, jaką była 30. rocznica powołania Układu Warszawskiego. „[…] 14 maja 1955 roku, europejskie państwa socjalistyczne podpisały w Pałacu Rady Ministrów PRL w Warszawie układ o przyjaźni, współpracy i pomocy wzajemnej, zwany Układem Warszawskim. Była to odpowiedź na utworzenie (4 kwietnia 1949 r. w Waszyngtonie) bloku NATO”. Układ Warszawski został powołany przez państwa socjalistyczne pod kontrolą Związku Radzieckiego jako przeciwwaga do Sojuszu Północnoatlantyckiego – NATO. Po upadku komunizmu Polska i kraje będące w Układzie Warszawskim przystąpiły do NATO od 12 marca 1999 r.

20 lat temu

maj 2005

W majowym numerze miesięcznika „Policja 997” tematami przewodnimi są postępowanie dyscyplinarne w Policji oraz szkolenie policjantów, bardzo ważne w momencie budowania efektywnych struktur Policji.

Redaktor naczelny gazety Paweł Biedziak pisze: „Postępowanie dyscyplinarne w Policji od lat budzi emocje. Społeczne oczekiwania na szybkie ukaranie podejrzanych funkcjonariuszy znalazły wyraz w policyjnej praktyce dyscyplinarnej. Gorzej rzecz ma się z postępowaniem przed sądem. Proces trwa latami, a uniewinnienia osoby, wcześniej wyrzuconej z Policji, nikt nie dostrzega. Jak ukształtować przepisy dotyczące postępowania dyscyplinarnego? Co zrobić z policjantem, który popełnił poważne przestępstwo? Ma dalej pracować?”.

Na te pytania odpowiadają zaproszeni do dyskusji tacy goście, jak prof. dr. hab. Jerzy Paśnik, prawnik i wykładowca akademicki, Bronisław Zoń, dyrektor Zespołu Praw Żołnierzy, Funkcjonariuszy Służb Publicznych i Cudzoziemców w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich, Jerzy Hołownia, wiceprzewodniczący Zarządu Głównego NSZZ Policjantów, oraz insp. dr. Mariusz Róg.

Część czasopisma poświęcona szkoleniu policjantów rozpoczyna się od artykułu o patologiach w szkolnictwie policyjnym, a po nim następuje dyskusja, w której biorą udział podinsp. Ireneusz Wachowski, nadinsp. Władysław Padło oraz nadinsp. Eugeniusz Szczerbak – obecnie nadzorujący szkolenie policjantów. W dyskusji uczestniczą też: dyrektor Gabinetu Komendanta Głównego Policji insp. Mirosław Skonieczny, przewodniczący NSZZ Policjantów Antoni Duda, komendant Szkoły Policji w Słupsku insp. Stanisław Bukowski oraz słuchacz oficerskich studiów podyplomowych Piotr Walancik. Dyskusję prowadzi Paweł Biedziak.

Jej podsumowaniem jest diagram przedstawiający system szkolenia i doskonalenia zawodowego policjantów. Wyróżniono dwa etapy: służbę przygotowawczą i stałą, w ramach których znajdują się kolejne stopnie, od szkolenia przygotowawczego aż do szkolenia menadżerskiego. Ze schematu wynika, że proces szkolenia jest wieloletni i żmudny, ale możliwy do przejścia dla każdego, kto wiąże swoje życie zawodowe z Policją.

Karol Karasiewicz

Wydział Edukacji Historycznej 
Gabinet Komendanta Głównego Policji KGP

Więcej informacji historycznych znajdziesz na stronie: hit.policja.gov.pl