Według danych z grudnia 2012 r. w służbie prewencyjnej Policji mamy 1046 psów służbowych, z których 701 to psy patrolowo tropiące, 157 – psy do wyszukiwania zapachów narkotyków, 89 – psy do wyszukiwania zapachów materiałów wybuchowych, a 14 to psy do wyszukiwania zapachu zwłok ludzkich (wśród nich jest jeden pies do ratownictwa wodnego). W 2012 r. wycofano 174 psy służbowe, głównie z powodu podeszłego wieku lub chorób wymagających długotrwałego leczenia nierokującego poprawy. W większości przypadków wycofane psy przekazano ich przewodnikom.

W ub.r. zapadła też decyzja, że od 2013 r. rozpocznie się centralny dobór psów do służby w Policji, realizowany przez Zakład Kynologii Policyjnej CSP w Legionowie. Główne zalety doboru centralnego to przede wszystkim ujednolicenie cen zakupu, zapewnienie profesjonalnej selekcji i kwalifikacji psów do tresury oraz potencjalne zmniejszenie liczby psów wycofanych z kursów z przyczyn tresurowych.

Z psami w służbie prewencyjnej pracuje 895 policjantów przewodników, a do ich obowiązków należy m.in. efektywne używanie psa w służbie, doskonalenie jego sprawności użytkowej oraz racjonalne żywienie i utrzymanie. Dlatego ważne jest, by przewodnik potrafił też udzielić pierwszej pomocy swojemu czworonożnemu partnerowi w nagłych przypadkach i po urazach powstałych w szczególnych warunkach. Prezentujemy zatem krótki poradnik – to podstawowe informacje przydatne nie tylko funkcjonariuszom pracującym z psami służbowymi.

APTECZKA

Zawiera akcesoria niezbędne do wykonania podstawowych czynności z zakresu pierwszej pomocy: gaziki jałowe, opaskę elastyczną, bandaż, nożyk (skalpel), plaster o szerokości 2,5 cm, sól fizjologiczną do przemywania ran (ampułka 10 ml), strzykawkę, igłę i przeciwbólowy pyralgin (ampułka 5 ml). UWAGA! Aby podać psu zastrzyk przeciwbólowy, trzeba wcześniej zostać przeszkolonym przez weterynarza. Mimo podania leku przeciwbólowego należy zabezpieczyć psu pysk kagańcem lub specjalnym wiązaniem za pomocą zwykłego bandaża, ponieważ zwierzę w stresie może pogryźć nawet znaną sobie osobę.

Wymieniony skład apteczki to koszt około 20 zł. Wszystko mieści się w niewielkim pudełku (na zdj.).

OKREŚLENIE STANU PSA

Kolejność postępowania z psem po urazie jest następująca:

– określenie podstawowych funkcji życiowych: oddechu, pulsu i ciepłoty ciała (wystarczy dotknąć psa ręką, by to stwierdzić);
– ocena barwy spojówek oraz koloru błon śluzowych w pysku przez tzw. nawrót kapilarny – uciśnięcie przez 5 s górnego dziąsła psa, a następnie zwolnienie ucisku i obserwacja powrotu koloru (prawidłowy nawrót kapilarny trwa poniżej 2 s);
– zlokalizowanie miejsca i stopnia ewentualnego urazu – jeśli to niezbędne, można wykonać badanie palpacyjne powłok ciała i układu ruchu;
– zmniejszenie cierpienia psa przez zmniejszenie bólu;
– czynności opatrunkowe, czyli np. tamowanie krwi, udrożnienie dróg oddechowych;
– przygotowanie psa do transportu.

TRZYMANIE PSA

Przy urazie mnogim każde poruszenie psa musi być bardzo ostrożne, zwłaszcza przy podejrzeniu urazu kręgosłupa. Podczas oceny stanu zwierzęcia trzeba zwrócić uwagę na odpowiednie trzymanie go i ewentualnie zastosować chwyty unieruchamiające, odpowiednie do pozycji stojącej, siedzącej lub leżącej psa.

SKRĘT ŻOŁĄDKA

Częste przypadłości u psów ras dużych, a takie głównie wykorzystuje Policja, to zespół ostrego rozszerzenia żołądka i skręt żołądka oraz uszkodzenie więzadła krzyżowego przedniego stawu kolanowego. Skrętowi żołądka można zapobiegać, umożliwiając psu co najmniej godzinny odpoczynek po posiłku. Dużą skuteczność ma zabieg gastropeksji, czyli przyszycia ściany żołądka do powłok brzucha. U młodych psów zabezpiecza on w 95 proc. przed wystąpieniem skrętu żołądka i powinien być wykonany w pierwszym roku życia zwierzęcia (ale zabiegi wykonane w późniejszym wieku też są skuteczne). W przypadku skrętu żołądka pies najpóźniej w ciągu czterech godzin powinien trafić do lekarza. W 2009 r. skręt żołądka był jedną z głównych przyczyn śmierci psów służbowych – na 20 zgonów zwierząt 12 nastąpiło właśnie z tej przyczyny.

W służbie prewencyjnej Policji mamy 1046 psów służbowych, z którymi pracuje 895 policjantów.

ALEKSANDRA WICIK
zdj. Andrzej Mitura oraz klinika weterynaryjna dr. Grzegorza Wąsiatycza