Strona główna serwisu Gazeta Policyjna

Modernizacja i zmiany w ustawie o policji

29 grudnia 2021 roku w Dzienniku Ustaw RP (poz. 2448) opublikowano ustawę o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025” oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw. Wnosi ona sporo nowego, także do systemu szkolenia policjantów.

Naturalnie jej głównym celem jest ustanowienie i wdrożenie programu modernizacji, którym zostaną objęte inwestycje budowlane, zakupy sprzętu transportowego, uzbrojenia i techniki specjalnej oraz informatyki i łączności, a także wyposażenia osobistego i ochronnego funkcjonariuszy. Ponadto nastąpi wzmocnienie formacji o dodatkowe etaty funkcjonariuszy i wzmocnienie motywacyjnego systemu ich uposażeń, a także podwyższenie wynagrodzeń pracowników jednostek organizacyjnych Policji.

Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji

Ustawa wprowadza istotne zmiany do ustawy o Policji. Od 1 kwietnia 2022 r. Centralne Laboratorium Kryminalistyczne Policji zostanie przekształcone w jednostkę organizacyjną Policji właściwą w zakresie kryminalistyki oraz technik kryminalistycznych stosowanych w procesie rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz wykrywania i ścigania sprawców przestępstw. Centralnym Laboratorium Kryminalistycznym Policji (CLKP) będzie kierować, podległy Komendantowi Głównemu Policji, dyrektor CLKP, który jednocześnie będzie bezpośrednim przełożonym policjantów pełniących służbę w tej jednostce. Dyrektora CLKP spośród oficerów Policji będzie powoływał i odwoływał minister właściwy do spraw wewnętrznych na wniosek Komendanta Głównego Policji.

Główna działalność CLKP skoncentruje się na zadaniach wykonywanych na rzecz Policji, tj. przygotowywaniu opinii i ekspertyz kryminalistycznych na użytek postępowań prowadzonych przez jednostki organizacyjne Policji czy prokuratury, utrzymaniu, prowadzeniu i rozwoju wykrywczych baz danych, a także innych zbiorów i baz, zarówno o zasięgu krajowym, jak i międzynarodowym związanych z procesem rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz wykrywania i ścigania sprawców przestępstw.

Jednocześnie CLKP jako podmiot określony w art. 7 ust. 1 pkt. 8 ustawy z 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478, z późn. zm.) będzie prowadził działalność naukową, tzn. badania naukowe i prace rozwojowe (z wyłączeniem twórczości artystycznej) w zakresie kryminalistyki oraz technik kryminalistycznych stosowanych w procesie rozpoznawania, zapobiegania i zwalczania przestępczości oraz wykrywania i ścigania sprawców przestępstw.

Zmiany w szkolnictwie policyjnym

Ustawa wprowadza również istotne zmiany w szkolnictwie policyjnym oraz ścieżce rozwoju zawodowego policjantów, w szczególności przez określenie nowych kwalifikacji zawodowych: podstawowych, podoficerskich, aspiranckich i oficerskich. Policjant będzie mógł uzyskać kwalifikacje zawodowe nie tylko w wyniku ukończenia szkolenia zawodowego zakończonego egzaminem z wynikiem pozytywnym, ale również ukończenia w Wyższej Szkole Policji w Szczytnie określonego roku studiów pierwszego stopnia o profilu praktycznym na kierunku nauka o Policji lub zdania egzaminu końcowego z zakresu szkolenia podoficerskiego, aspiranckiego oraz oficerskiego. Wskazano też tryb szczególny skierowania policjanta na egzamin końcowy bez konieczności odbywania takich szkoleń.

W celu nabywania wiedzy i umiejętności zawodowych, wymaganych przy wykonywaniu zadań i czynności służbowych, a także uzyskania dodatkowych uprawnień, w tym uprawnień instruktorskich, policjanci będą kierowani na doskonalenie zawodowe, które będzie organizowane jako doskonalenie zawodowe centralne, realizowane przez Wyższą Szkołę Policji w Szczytnie, szkoły policyjne lub ośrodki szkolenia, doskonalenie zawodowe lokalne realizowane w jednostkach lub komórkach organizacyjnych Policji oraz doskonalenie zawodowe zewnętrzne – prowadzone przez podmioty pozapolicyjne.

Tak jak dotychczas szkolenie zawodowe podstawowe będzie obowiązkowym, pierwszym szkoleniem zawodowym dla nowo przyjętych policjantów. Szkolenie zawodowe podoficerskie i szkolenie zawodowe aspiranckie będą miały na celu przygotowanie funkcjonariusza do wykonywania zadań na stanowiskach służbowych, na których wymagane są specjalistyczne kwalifikacje zawodowe, a szkolenie zawodowe oficerskie będzie przygotowywać do pełnienia służby na stanowiskach kierowniczych.

Nowe zasady mianowania i awansowania policjanta

Wraz ze zmianą systemu szkolnictwa policyjnego zmieniono zasady mianowania policjanta na stanowisko służbowe oraz awansowania na pierwszy stopień policyjny w korpusach podoficerów, aspirantów i młodszych oficerów Policji. Na pierwszy stopień policyjny w korpusach podoficerów i aspirantów Policji mogą być mianowani policjanci, którzy spełnią warunki określone w art. 25 ust. 1 ustawy o Policji, uzyskają odpowiednie kwalifikacje zawodowe, złożą egzamin podoficerski lub aspirancki i zostaną mianowani lub powołani na stanowisko, dla którego został określony stopień etatowy w danym korpusie.

Ponadto w ustawie o Policji dodano przepisy określające warunki mianowania albo powołania policjanta na wyższe stanowisko służbowe. Respektowana będzie generalna zasada wynikająca z art. 52 ust. 1 ustawy, zgodnie z którą mianowanie na kolejny wyższy stopień następuje stosownie do zajmowanego stanowiska służbowego, opinii służbowej oraz przesłużenia w dotychczasowym stopniu okresu służby wymienionego w tym przepisie.

Z kolei komendantom powiatowym (miejskim, rejonowym) przyznano uprawnienia do mianowania podległych im funkcjonariuszy na stopnie w korpusie podoficerów Policji, a nie, jak dotychczas, wyłącznie na stopnie w korpusie szeregowych Policji. W ustawie doprecyzowano też kwestię mianowania na odpowiedni stopień policyjny funkcjonariuszy innych służb przyjmowanych do służby w Policji.

Zwolnienie policjanta ze służby

Warto zwrócić uwagę na uregulowanie kwestii związanych z przeprowadzaniem testu sprawności fizycznej policjantów oraz wprowadzenia obowiązku utrzymywania przez policjanta wymaganego poziomu umiejętności posługiwania się bronią palną. Rozbudowany został też katalog fakultatywnych przesłanek zwolnienia policjanta ze służby w Policji – wprowadzono możliwość usunięcia funkcjonariusza ze szkolenia zawodowego podstawowego w przypadkach wskazanych w art. 34f ust. 1 pkt. 1, 3 i 5–8 (gdy: policjant złożył pisemny raport o usunięcie ze szkolenia; przełożony wystąpił o jego usunięcie ze szkolenia; w szkoleniu nastąpiła przerwa spowodowana długotrwałą chorobą policjanta lub szczególnymi przyczynami losowymi; bez usprawiedliwienia przerwał udział w szkoleniu; bez usprawiedliwienia nie przystąpił w wyznaczonym terminie do zaliczeń lub egzaminów przewidzianych programem szkolenia lub do egzaminu końcowego; nie uzyskał zaliczenia lub nie zdał egzaminu przewidzianego w programie szkolenia lub egzaminu końcowego).

Ustawa weszła w życie 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących przekształcenia Centralnego Laboratorium Kryminalistycznego Policji, które wejdą w życie 1 kwietnia 2022 r., oraz nowych zasad mianowania lub powoływania na stanowiska służbowe, mianowania na stopień policyjny, a także szkoleń w Policji, które wejdą w życie 1 stycznia 2023 r.

oprac. PM

na podst. danych BKSziOP KGP

zdj. PM