To przywracanie posterunków, uruchomienie Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa i wdrożenie nowego modelu służby dzielnicowych. W nadchodzących miesiącach priorytetem będzie zadbanie, by ich realizacja przebiegała w sposób zapewniający utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa.

Ale 2016 r. był wyjątkowy także z innego powodu. Jeszcze nigdy tak wielkie siły i środki nie były zaangażowane w tak krótkim czasie, by zapewnić bezpieczeństwo tak wielu ludziom. Za wkład pionu prewencji w sukces, jakim zakończyło się zabezpieczenie Światowych Dni Młodzieży i szczytu NATO, zastępcom komendantów wojewódzkich ds. prewencji i zastępcom komendantów szkół Policji podziękował zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Jan Lach.

KMZB

Według danych z 3 marca 2017 r. liczba użytkowników Krajowej Mapy Zagrożeń Bezpieczeństwa przekroczyła ponad pół miliona, liczba odsłon osiągnęła poziom 1,7 mln, a liczba zgłoszonych zagrożeń przekroczyła 220 tys.

– Te liczby to efekt waszej pracy związanej z popularyzacją mapy. To jest niezwykle ważne, bo mapa ma sens tylko przy zaangażowaniu obywateli. Za dotychczasową pracę dziękuję, ale podkreślam, wysiłki te muszą być kontynuowane – zwrócił się do komendantów nadinsp. Jan Lach.

Dyrektor Biura Prewencji KGP insp. Dariusz Minkiewicz zwrócił uwagę, że ten wysiłek konieczny jest szczególnie w tych nielicznych garnizonach, w których liczba zgłoszeń na 10 tys. mieszkańców jest wyraźnie niższa od średniej krajowej.

Dyrektor Minkiewicz zwrócił też uwagę na potrzebę włączania w proces popularyzacji map instytucji pozapolicyjnych. Przykładem takich działań zakończonych sukcesem jest nawiązanie współpracy z parafiami, które włączyły się w popularyzację map na początku listopada 2016 r. Od tego momentu widać wyraźny wzrost zgłoszonych zagrożeń.

– Ważne jest, aby dane dostarczane przez mapy były wykorzystywane w codziennej służbie. To są sygnały o tym, co ludziom najbardziej przeszkadza i na czym powinniśmy się koncentrować nie tylko w kontekście sprawdzenia konkretnego zgłoszenia, ale także reakcji na ogólne oczekiwania społeczne formułowane pod adresem Policji – ocenił komendant Lach.

Padły też zapowiedzi rozwijania funkcjonalności map. Trwają prace nad wersją mobilną na smartfony, pojawiła się koncepcja rozwiązania polegającego na potwierdzeniu zagrożenia, jeśli ktoś już wcześniej w danym miejscu je wprowadził, co pozwoli uniknąć zgłaszania go wielokrotnie. Zostanie też wprowadzona możliwość dołączenia krótkiego opisu (do 500 znaków) do zgłaszanego zagrożenia oraz do trzech załączników, np. pliku graficznego.

Wskazane rozwiązania to m.in. efekt opinii wyrażanych przez obywateli, przesyłanych na specjalnie w tym celu utworzoną skrzynkę poczty elektronicznej. Dzięki uwagom użytkowników narzędzie będzie rozwijane zgodnie z ich oczekiwaniami.  

DZIELNICOWI

Zmiany wprowadzone w służbie dzielnicowych w 2016 r. w ramach programu „Dzielnicowy bliżej nas” miały charakter systemowy. Kompleksowe rozwiązania dotyczyły zagadnień kadrowych, w tym wprowadzenia stanowiska starszego dzielnicowego, szkoleniowych, dotyczących komunikacji społecznej, wyposażenia oraz organizacji służby, ze szczególnym uwzględnieniem odciążenia dzielnicowych od wielu dotychczas wykonywanych zadań.

– Wszystko to ma pozwolić zrealizować cele, jakie zostały postawione przed dzielnicowymi w związku z wprowadzeniem nowej formuły ich służby. Najważniejsze z nich to aktywizacja i zbliżenie dzielnicowych do społeczności lokalnych, w których funkcjonują, co w konsekwencji pozwoli skuteczniej eliminować przyczyny zagrożeń, a nie tylko ich skutki – ocenił dyrektor Minkiewicz.

Ale, jak podkreślił, same zmiany organizacyjno-prawne to za mało. W najbliższych miesiącach konieczne będzie dopilnowanie, aby nowe elementy właściwie zafunkcjonowały, nowe narzędzia były właściwie wykorzystywane, a stare przyzwyczajenia, np. te, w których dzielnicowy był policjantem od wszystkiego, nie zakłócały działania nowego modelu.

W bieżącym roku równie ważne będzie też promowanie nowej formuły funkcjonowania dzielnicowych wśród społeczeństwa. ­Wykorzystywana będzie w tym celu m.in. aplikacja mobilna „Moja Komenda”.

Proces wdrażania zmian będzie monitorowany m.in. przez analizę danych z systemów informatycznych Policji, realizację czynności kontrolnych, audytowych, a także tzw. czynności badawczych prowadzonych bezpośrednio w jednostkach terenowych Policji.

Zmiany dotyczące służby dzielnicowych będą kontynuowane również w 2017 r., np. w zakresie ograniczenia możliwości wykorzystania dzielnicowych w ramach zadań realizowanych w strukturach nieetatowych oddziałów prewencji.

– Dopilnowanie, aby dzielnicowi byli właściwe zadaniowani, to jedno z najważniejszych zadań, jakie stoi przed wami w tym roku – podkreślił nadinsp. Jan Lach, zwracając się do uczestników odprawy.    

PRZYWRACANE POSTERUNKI

W ubiegłam roku przywrócono 37 posterunków, w tym już kolejnych sześć. Według planów do końca 2017 r. odtworzonych zostanie ich jeszcze 27. Nie oznacza to jednak, że lista jest zamknięta.

– Czynności koniecznych do podjęcia decyzji o przywróceniu posterunku jest bardzo wiele, ale kluczowym czynnikiem decydującym o odtworzeniu są potrzeby mieszkańców. Jeśli z konsultacji społecznych wynika, że jest taka potrzeba, to jest to ważny sygnał, którego nie można lekceważyć – ocenił nadinsp. Jan Lach.

Przypomniał też, że w procesie decyzyjnym mogą być brane pod uwagę dane statystyczne, ale tylko jako element pomocniczy. Szczególnie ostrożnie należy wyciągać wnioski z danych pokazujących spadek przestępczości. Czasami przestępczość faktycznie spada, ale często statystyczny spadek wynika z faktu, że po likwidacji posterunku niektóre przestępstwa i wykroczenia z różnych powodów nie są zgłaszane.  

Kolejny ważny element, który musi być brany pod uwagę, to możliwość właściwego obsadzenia etatowego odtworzonego posterunku. 

– Jeśli posterunek zostanie odtworzony ze zbyt niskim stanem etatowym, lub jeśli zmniejszy się on w niedługim czasie po otwarciu, to nie spełni swojego zadania. Proszę zwrócić na to szczególną uwagę – podkreślił nadinsp. Lach.

Podsumowując tę część odprawy, zastępca komendanta głównego Policji  zwrócił także uwagę na konieczność właściwego podejścia do turniejów wiedzy i umiejętności zawodowych jako ważnego elementu doskonalenia zawodowego policjantów. Jak podkreślił, jest to szczególnie ważne na poziomie wojewódzkim, gdzie należy dopilnować, by jak najwięcej funkcjonariuszy uczestniczyło w eliminacjach. W 2017 r. policjanci służby prewencyjnej sprawdzą swoje umiejętności w siedmiu zawodach (patrz ramka).

SZTAB

Zagrożenia stwarzane przez kibiców przemieszczających się samochodami i pociągami dla bezpieczeństwa podróżujących i kolejowej infrastruktury, taktyka działania w wagonach kolejowych, funkcjonowanie oddziałów zwartych oraz dokumentowanie zdarzeń w Systemie Wspomagania Dowodzenia to tylko niektóre tematy omówione przez dyrektora Głównego Sztabu Policji KGP insp. Grzegorza Baczyńskiego.  

Skuteczna eliminacja zagrożeń stwarzanych przez pseudokibiców na dworcach i w pociągach zależy od dobrego rozpoznania, szybkości działania i szerokiej współpracy tak Policji z PKP, jak i garnizonów między sobą.

Ta współpraca jest coraz lepsza. Jej przykładem może być zapewnienie asysty drużynom konduktorskim podczas sprawdzania biletów przed rozpoczęciem podróży.

– Nie jest możliwe, żebyśmy byli wszędzie, ale tam, gdzie jest rzeczywista potrzeba, musimy wspomóc konduktorów. Naszym obowiązkiem jest zapewnienie im bezpieczeństwa w trakcie wykonywania ich obowiązków. Nie może być tak, że kibice podróżujący pociągami rejsowymi jadą bez biletów tylko dlatego, że są przekonani, że konduktor będzie się obawiał wejść między nich i skontrolować, czy mają bilet. Naszym zadaniem jest pokazać podróżującym pseudokibicom, jak bardzo się mylą – zapowiedział dyrektor Baczyński.

Jeśli chodzi o pociągi specjalne, należy zawsze rozważyć, czy w ich składzie nie powinien być jeden wagon przeznaczony dla policjantów. Szczególnie w tych składach, którymi podróżują pseudokibice, a o których wiadomo, że są szczególnie niebezpieczni.

– Mimo że pociąg jest wynajęty przez kibiców, to jeśli chodzi o obecność w nim policjantów, nie mają oni nic do powiedzenia. Decyduje o tym tylko nasza ocena zagrożenia i ustalenia z koleją – podkreślił dyrektor.   

Ważne jest też, żeby policjanci z zespołów monitorujących byli bardziej aktywni w czasie przejazdu kibiców. Zdaniem GSP powinni oni jechać w pociągu z policjantami zabezpieczającymi przejazd. Tylko w takim przypadku możliwe jest zebranie materiału dowodowego w razie podjęcia interwencji. Niedopuszczalne są sytuacje, w których zostały podjęte działania, są zatrzymani, ale trzeba ich wypuścić, bo takiego materiału nie ma lub jest niewystarczający.

Zmiana obszaru aktywności zespołu monitorującego z obiektu docelowego, np. stadionu, na trasę przejazdu znajdzie odzwierciedlenie w nowych zapisach zarządzenia nr 982 KGP z 21 września 2007 r. w sprawie zasad organizacji i trybu wykonywania przez Policję zadań związanych z rozpoznaniem, zapobieganiem, zwalczaniem przestępstw i wykroczeń popełnianych w związku z imprezami sportowymi oraz gromadzenia i przetwarzania informacji dotyczących bezpieczeństwa masowych imprez sportowych.

Dyrektor Baczyński mówił też o roli dyżurnych KWP w ramach podejmowanych działań zabezpieczających.

– Chcemy, by przejawiali większą aktywność. Dotyczy to zarówno przejazdów kolejowych, jak i kontroli samochodów. Samo meldowanie o tym, co już się wydarzyło, to za mało. Ponieważ to dyżurni KWP jako pierwsi dysponują pełnym obrazem sytuacji, to muszą bardziej włączać się w proces decyzyjny – zapowiedział.

Poruszono również problem właściwej wymiany informacji. Dyrektor Baczyński z dezaprobatą zauważył, że telefon komórkowy skutecznie wyparł wykorzystywanie tradycyjnej łączności radiowej.

– Najwyższy czas wrócić do obowiązku podawania swojego położenia, informowania o zagrożeniach czy żądania pomocy lub wsparcia przez ten środek łączności. Choćby dlatego, że jest on słyszalny przez większą grupę policjantów biorących udział w zabezpieczeniu, dotyczy to zarówno umundurowanych policjantów, jak i tych pracujących po cywilnemu – zapowiedział.

Poza zmianą mentalności samych policjantów, nazbyt przywiązanych do telefonii komórkowej, niezbędne będzie również wypracowanie prostych i zrozumiałych kryptonimów, a także wykorzystywanie kanałów pracy dyżurnych komend wojewódzkich, które są słyszalne przez podległe jednostki. Takie rozwiązanie funkcjonuje z powodzeniem już od kilku lat na terenie województwa śląskiego.

Dyrektor Głównego Sztabu Policji poruszył też sprawę oddziałów prewencji Policji, których absencje utrzymujące się na poziomie 25 proc. muszą być uzupełniane funkcjonariuszami nieetatowych oddziałów prewencji. Oznacza to, że policjanci NOP muszą być tak samo szkoleni i reprezentować ten sam poziom co funkcjonariusze OPP. Ponieważ stanowią odwód komendantów wojewódzkich, to oni powinni decydować o ich liczbie i liczebności.

– Określając liczbę funkcjonariuszy NOP, niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa podczas imprez masowych, przejazdów kibiców itp., powinny być uwzględniane możliwości transportowe, środki łączności, ochrony osobistej i wreszcie możliwości szkoleniowe, które gwarantować będą najwyższą jakość realizowanych zadań – podkreślił insp. Baczyński. 

Przypomniał również o ograniczeniach. Od tego roku w skład NOP nie mogą wchodzić dzielnicowi. Ograniczeniu liczby NOP towarzyszyć również powinna zmiana taktyki, gdyż nie zawsze do zapewnienia bezpieczeństwa konieczny jest pododdział Policji, a niejednokrotnie nawet bardziej wskazany jest udział policjantów służby patrolowej, podczas której przez pewien czas mogą realizować zadania związane z przebiegiem dużych imprez czy przemieszczaniem się ich uczestników.

RUCH DROGOWY

Statystyki za 2016 r. w porównaniu z rokiem 2015 były nieco gorsze, ale porównując je do wcześniejszego okresu, nie można mówić o znaczącym pogorszeniu stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Tym bardziej że końcówka ubiegłego roku i dane za dwa pierwsze miesiące obecnego pokazują, że niekorzystny trend ulega odwróceniu.

Poprawa w dwóch pierwszych miesiącach jest wyraźna. Porównując dane z tym samym okresem 2016 r. wypadków jest mniej o ponad 600, rannych o prawie 700 i co najważniejsze, ofiar śmiertelnych o 64.

– Naszym zadaniem będzie utrzymanie pozytywnego trendu. Szczególnie musimy zadbać o zwiększenie aktywności policjantów ruchu drogowego – zapowiedział dyrektor Biura Ruchu Drogowego KGP insp. Rafał Kozłowski.

Szczególną uwagę należy zwrócić na liczbę kontroli trzeźwości. Jest ich coraz więcej i tak powinno pozostać. Także na liczbę ujawnianych wykroczeń. Tu wzmocnić nadzór muszą ci przełożeni, których policjanci w ciągu siedmiu godzin realnej służby ujawniają średnio jedno lub dwa wykroczenia. Czasami taka sytuacja ma swoje uzasadnienie, ale jeśli zaczyna się powtarzać, to musi zostać poddana analizie.

– Będziemy się przyglądać także liczbie wystawianych mandatów i pouczeń. Ale nie po to, by ustalać jakieś minima, ale po to, by zestawiać te dane z innymi obrazującymi stan bezpieczeństwa na drogach i wyciągać wnioski – zapowiedział dyrektor Kozłowski.

Będzie monitorowana również liczba zatrzymanych uprawnień do prowadzenia pojazdów oraz liczba ujawnionych wykroczeń, w których odstąpiono od zastosowania postępowania mandatowego na rzecz skierowania do sądu wniosku o ukaranie z jednoczesnym wnioskiem o orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów. Tych ostatnich jest wyraźnie mniej, co zdaniem dyrektora Kozłowskiego, wymaga sprawdzenia, czy w takich przypadkach reakcje policjantów są adekwatne do zagrożeń stwarzanych przez kierowców.   

Podsumowując zagadnienia ruchu drogowego, nadinsp. Jan Lach zwrócił jeszcze uwagę na trzy kwestie. Pierwsza, to konieczność skrócenia czasu obsługi zdarzeń drogowych, druga, to zbyt duża liczba poważnych zdarzeń drogowych z udziałem samochodów ciężarowych i trzecia, to bezpieczeństwo policjantów w czasie służby.

– Przypominanie przez przełożonych zasad bezpieczeństwa i egzekwowanie ich przestrzegania to priorytet. Tragiczne wydarzenia, z jakimi mieliśmy ostatnio do czynienia, nie mogą się powtarzać – podkreślił.

BOA

O poprawie systemów funkcjonowania pododdziałów antyterrorystycznych mówił zastępca dyrektora Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP mł. insp. Mirosław Wypych.

– BOA i wszystkie pododdziały antyterrorystyczne zaczynają zbierać żniwo zmian, które zaczęliśmy wprowadzać dwa lata temu. Przykładem może być zmiana przepisów określających metody i formy prowadzenia działań bojowych czy stworzenie nowego kursu dla dowódców podoperacji antyterrorystycznych realizowanych przez WSPol. – ocenił.

Jego zdaniem te i inne zmiany pozwoliły wyraźnie poprawić dwa ważne obszary: szybkość i jakość działania. Co równie istotne, osiągnięto to, zachowując wymagany poziom bezpieczeństwa prowadzonych działań bojowych. Tę poprawę widać w zadaniach realizowanych w ostatnich miesiącach. I nieważne, czy zatrzymane miały być dwie osoby czy dwadzieścia, czy działania trwały jeden dzień czy tydzień. Czy były realizowane w jednym mieście czy w kilku. Udoskonalone mechanizmy szczególnie w zakresie synchronizacji i ujednolicenia dowództwa przynoszą wymierne efekty. 

Cały czas trwa też proces standaryzacji sposobów i form realizacji zadań przez pododdziały antyterrorystyczne. Z dniem 1 maja planowane jest ujednolicenie wszystkich pododdziałów. Z komórek antyterrorystycznych komend wojewódzkich i Wydziału Realizacyjnego Komendy Stołecznej utworze zostaną SPAP-y.

– Chcemy też wprowadzić zmianę w samodzielnych pododdziałach, polegającą na wyłączeniu funkcjonariuszy pionu bojowego z realizacji codziennych służb. Chcemy do każdego SPAP-u włączyć cztery etaty dla policjantów, którzy nie będą musieli mieć przeszkolenia bojowego, a którzy będą realizowali zadania służby dyżurnej – zapowiedział mł. insp. Mirosław Wypych.

Takie rozwiązanie „uwolni” w skali kraju 40 policjantów, którzy będą mogli realizować działania bojowe. Przy realizacji takich zabezpieczeń, z jakimi Policja miała do czynienia w 2016 r., czy będzie miała w 2017 r., to ogromne wzmocnienie.

Trwają także prace nad zmianą ustawy o Policji, która powoła nową służbę. Będzie to służba antyterrorystyczna, która zgodnie z nowym obowiązkiem nałożonym na Policję w ustawie o działaniach antyterrorystycznych będzie odpowiedzialna za prowadzenie działań kontrterrorystycznych. Będzie ona oparta na Centralnym Pododdziale Antyterrorystycznym Policji, utworzonym na bazie Biura Operacji Antyterrorystycznych KGP i samodzielnych pododdziałach antyterrorystycznych. Planowany termin wejścia w życie nowelizacji to 1 stycznia 2018 r.

Zmiany wymaga też rozporządzenie o szkolnictwie policyjnym.

– Z ogólnopolicyjnych zasad chcemy wyłączyć pododdziały antyterrorystyczne. Efektem będzie ujednolicenie szkoleń i możliwość ich dynamicznej modyfikacji zgodnie z szybko zmieniającymi się światowymi standardami i potrzebami – poinformował mł. insp. Wypych.

KLAUDIUSZ KRYCZKA
zdj. autor 

Najważniejsze imprezy w 2017 r., które będą zabezpieczane przez Policję:

– 16–30 czerwca – Mistrzostwa Europy w Piłce Nożnej UEFA EURO U21. Odbędą się w Bydgoszczy, Gdyni, Kielcach, Krakowie, Lublinie i Tychach.

– 16–18 czerwca – Turniej Ligi Światowej w piłce siatkowej. Odbędzie się w Katowicach i Łodzi.

– 20–30 lipca – 10. Światowe Igrzyska Sportu Wrocław 2017.

– 5–8 sierpnia – The Tall Ships Races Szczecin 2017.

– 24 sierpnia – 3 września 2017 – Mistrzostwa Europy w Piłce Siatkowej Mężczyzn. Mecze zostaną rozegrane w Gdańsku, Katowicach, Krakowie, Szczecinie i Warszawie.

Zawody służby prewencyjnej w 2017 r.:

– III Ogólnopolskie Zawody Narciarskie dla Funkcjonariuszy Policji, 8–10 marca;

– II Zawody dla Policjantów Oddziałów i Samodzielnych Pododdziałów Prewencji Policji, 6–9 czerwca;

– IV Ogólnopolskie Zawody Funkcjonariuszy Policji w ratownictwie wodnym, finał: 31 maja–2 czerwca;

– XVII Kynologiczne Mistrzostwa Policji, 5–8 września;

– XXIV Ogólnopolskie Zawody Policjantów Prewencji Turniej Par Patrolowych „Patrol Roku”, 13–15 września;

– XXX jubileuszowa edycja ogólnopolskiego konkursu „Policjant Roku Ruchu Drogowego”, 19–22 września;

– X Ogólnopolskie Zawody Policjantów Dzielnicowych „Dzielnicowy Roku”, finał: 17–20 października.