Od 15 września trwa kampania „Możesz pomóc – reaguj, zgłoś!”. Jej cel to zwrócenie uwagi na skutki, jakie niosą dla ofiar umieszczone w internecie materiały przedstawiające seksualne wykorzystywanie dzieci.

Kampanię objęli patronatami minister cyfryzacji, minister edukacji narodowej oraz rzecznik praw dziecka. Przygotował ją zaś Dyżurnet.pl – zespół funkcjonujący w instytucie badawczym NASK i jako jedyny w Polsce przyjmujący anonimowe informacje o publikowanych w internecie treściach zabronionych prawem. To przede wszystkim CSAM (Child Sexual Abuse Materials), przedstawiające seksualne wykorzystanie dzieci, ale też treści o charakterze rasistowskim i ksenofobicznym. Zespół podejmuje działania na rzecz usunięcia tych materiałów z sieci. Główne narzędzia kampanii to filmy i grafiki z teatrem cieni, które pokazują, jak szybko te materiały rozchodzą się po świecie.

– Chcemy zwrócić uwagę, że każdy użytkownik internetu powinien reagować na treści szkodliwe, takie jak przedstawianie seksualnego wykorzystywania dzieci – mówi Martyna Różycka, kierownik zespołu Dyżurnet.pl. – Kontakt z nami jest bardzo prosty: wystarczy na naszej stronie uzupełnić formularz i podać adres treści, która się nie podoba. Nasz zespół analizuje te zgłoszenia, bo przecież użytkownik nie musi się orientować, co jest treścią nielegalną. W zależności od lokalizacji serwera podejmujemy odpowiednie działania. Zespół Dyżurnet.pl funkcjonuje od 2005 roku, w tym czasie przeanalizowaliśmy ponad 60 tys. zgłoszeń przesłanych przez użytkowników internetu, instytucji oraz innych zespołów reagujących.

WSPÓŁPRACA PONAD GRANICAMI

W pierwszym kwartale tego roku do Dyżurnetu trafiły 3853 zgłoszenia materiałów nielegalnych, z których 925 to CSAM. Znajdują się one głównie na serwerach zlokalizowanych poza Polską, więc Dyżurnet.pl zgłasza je do odpowiedniego zespołu interwencyjnego zrzeszonego w międzynarodowej sieci INHOPE. Gdy treści są na polskich serwerach lub poza zasięgiem INHOPE, zgłoszenie jest przesyłane do Wydziału dw. z Cyberprzestępczością KGP – zwykle takich zgłoszeń jest około 20–40 rocznie. W przypadku treści szkodliwych, ale nie nielegalnych, Dyżurnet.pl kontaktuje się z administratorami serwisów z prośbą o usunięcie, moderację lub przeniesienie materiałów do innej kategorii – albo o założenie ostrzeżenia.

Na potrzeby kampanii „Możesz pomóc – reaguj, zgłoś!” w sierpniu br. przeprowadzono badanie, w którym sprawdzano postrzeganie przez internautów występowania CSAM. W badaniu wzięło udział ponad 1000 respondentów w wieku 18–65 lat: 90 proc. z nich przyznało, że treści pedofilskie są istotnym problemem w internecie. Aż 35 proc. badanych stwierdziło, że zetknęło się z takimi treściami w sieci, ale tylko 13 proc. z nich zadeklarowało, że zawsze reaguje w przypadku trafienia na nie. Jednak zaledwie 2 proc. badanych z grupy wiekowej 40–59 lat wie, gdzie zgłosić treści pedofilskie, na które natrafili w internecie.

SZKOLENIA NIEZBĘDNE

W ub.r. przedstawiciele Akademii NASK oraz zespołów CERT Polska i Dyżurnet.pl zrealizowali projekt szkoleniowy CyberPol. Główny cel to przeszkolenie policjantów ze zwalczania cyberprzestępczości oraz bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie. W ramach projektu przeszkolono 210 policjantów ze służb kryminalnej, prewencyjnej i z jednostek do walki z cyberprzestępczością. Funkcjonariusze z prewencji uczyli się prowadzić warsztaty dla dzieci i młodzieży z wykorzystaniem nowoczesnych multimediów, a kryminalni poznawali cyberzagrożenia oraz sposoby świadomego i bezpiecznego korzystania z infrastruktury teleinformatycznej w swojej służbie. Celem szkoleń dla przedstawicieli jednostek do walki z cyberprzestępczością było podniesienie ich kompetencji z zakresu nowoczesnych metod wykrywania sprawców oraz gromadzenia i zabezpieczania elektronicznych dowodów przestępstw.

ALEKSANDRA WICIK
zdj. materiały zespołu Dyżurnet.pl