Przygotowane propozycje zawierają rozwiązania, które mają na celu m.in. ujednolicenie przepisów w taki sposób, aby służby, które wykonują podobne zadania miały możliwość użycia podobnych środków przymusu bezpośredniego. Projekt został przekazany do konsultacji międzyresortowych, a wszelkie uwagi można przesyłać do 18 września br. MSW planuje zorganizować spotkanie z organizacjami pozarządowymi i przedyskutować zaproponowane rozwiązania.

Opracowującprojekt założeń kierowano się generalną zasadą, aby nie rozszerzać dotychczasowych uprawnień służb w zakresie możliwych do użycia lub wykorzystania środków przymusu bezpośredniego. Natomiast ewentualne ich rozszerzenie wynikało m.in. z przyjętej zasady ujednolicenia przepisów w taki sposób, aby służby, w ramach wykonywania podobnych zadań miały możliwość użycia lub wykorzystania podobnych środków przymusu bezpośredniego.

W kwestii użycia lub wykorzystania broni palnej również kierowano się zasadą, aby możliwie maksymalnie ograniczyć zakres uprawnień do jej użycia lub wykorzystania. Brano, bowiem pod uwagę najbardziej dolegliwy charakter skutków użycia lub wykorzystania broni palnej dla życia i zdrowia ludzkiego.

W projekcie założeń znalazł się zakaz używania broni palnej przez pododdziały zwarte. Aktualnie w dyspozycji pododdziałów pozostają środki przymusu bezpośredniego, które pozwalają opanować ewentualną sytuację kryzysową bez użycia broni palnej. Użycie broni będzie dopuszczalne w sytuacji wprowadzenia stanu wyjątkowego.

Określono sposób postępowania przed użyciem broni palnej. Tak, jak do tej pory będzie obowiązywał strzał ostrzegawczy. (Pierwszy projekt założeń zakładał rezygnację ze strzału ostrzegawczego). Zawsze przed użyciem broni będzie obowiązek wcześniejszego okrzyku identyfikującego formację np. POLICJA. W przypadku, gdy osoba nie podporządkuje się wcześniejszemu wezwaniu funkcjonariusza, zostanie ostrzeżona o oddaniu strzału ostrzegawczego - „STÓJ BO STRZELAM”. W razie zignorowania również tego ostrzeżenia, strzał ostrzegawczy zostanie oddany w bezpiecznym kierunku. Od powyższej procedury będzie można odstąpić, w sytuacji gdy jej zastosowanie będzie stanowiło zagrożenie dla zdrowia lub życia funkcjonariuszy lub innych osób.

Przekazany do konsultacji projekt zakłada także m.in., że nie wolno używać środków przymusu bezpośredniego, z wyjątkiem siły fizycznej w postaci technik obezwładniających, wobec kobiet o widocznej ciąży oraz osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat lub ograniczoną sprawność ruchową. Wobec wyżej wymienionych osób będzie można użyć innych środków przymusu bezpośredniego w sytuacji bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia uprawnionego bądź innej osoby. Jednak zawsze przy ich wyborze trzeba uwzględnić stan osoby, wobec której mają zostać użyte.

Wobec kobiet o widocznej ciąży oraz osób, których wygląd wskazuje na wiek do 13 lat lub ograniczoną sprawność ruchową nie będzie można również użyć broni palnej. Wyjątkiem będzie tylko sytuacja, w której konieczne będzie odparcie bezpośredniego, bezprawnego zamachu na życie lub zdrowie funkcjonariusza lub innej osoby.

Propozycje zakładają również, że Biuro Ochrony Rządu oraz Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego nie będą mogły używać, tak jak do tej pory, jako środków przymusu bezpośredniego kaftanów bezpieczeństwa oraz pasów obezwładniających. Natomiast z tzw. paralizatorów mogłyby korzystać m.in. ABW, BOR, Straż Ochrony Kolei, Straż Leśna. W proponowanym projekcie ABW oraz CBA, mogłyby wykorzystywać m.in. (do tej pory tego nie miały) psy służbowe jako środki przymusu bezpośredniego.

W projekcie założeń wzięto pod rozwagęuwagi oraz wątpliwości, które pojawiły się przy pierwszym projekcie założeń. Projekt, został przesłany w ramach konsultacji do wszystkich ministerstw, służb, a także do organizacji pozarządowych zajmujących się prawami człowieka.Po zakończeniu uzgodnień międzyresortowych, MSW planuje dodatkowo spotkanie z przedstawicielami organizacji pozarządowych. Wszystkie uwagi zgłoszone w ramach konsultacji będą wnikliwie analizowane.

Projekt założeń projektu ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej został przygotowany w celu realizacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego. 17 maja br. Trybunał uznał, że kwestia użycia środków przymusu bezpośredniego powinna być uregulowana ustawowo, a nie jak do tej pory na poziomie rozporządzeń.

Projekt dostępny jest na stronach BIP MSW.