Nieprzytomnego, który oddycha i nie ma urazów, należy ułożyć w odpowiedniej pozycji ratowniczej, określanej jako bezpieczna - boczna ustalona.

Pozycja ta pozwala zachować drożność dróg oddechowych, zapobiega zapadaniu się języka na tylną ścianę gardła, a także dostaniu się (zaaspirowaniu) do układu oddechowego ciał obcych, wymiocin, krwi itp.

W pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej układamy osoby poszkodowane nieprzytomne, oddychające, bez urazów.

PRZECIWWSKAZANIA do stosowania pozycji bocznej ustalonej to:
- urazy kręgosłupa i kości czaszki,
- urazy klatki piersiowej i brzucha,
- złamania kończyn i miednicy.

W stanie wyższej konieczności jednak, w przypadku osób z urazami, którym grozi niebezpieczeństwo zalania dróg oddechowych treścią żołądkową, krwią lub śliną, możemy zastosować w działaniach ratowniczych ułożenie w pozycji bocznej ustalonej.

Po przeprowadzeniu oceny stanu poszkodowanego, sprawdzeniu stanu świadomości, udrożnieniu dróg oddechowych, sprawdzeniu oddechu, wezwaniu karetki pogotowia poszkodowanego układamy w pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej.

Jeżeli poszkodowany nosi okulary, należy je zdjąć. Wyjmujemy również z kieszeni odzieży poszkodowanego przedmioty, które mogą grozić urazami.

Ratownik klęka z boku ofiary leżącej na plecach. Kończynę dolną poszkodowanego, bliższą ratownikowi, zgina w kolanie, zabezpiecza ją przed osunięciem, wsuwając stopę ofiary pod jej drugą kończynę na wysokości kolana.

Ratownik, chwytając za zgięte kolano ofiary, odpycha kończynę w przeciwnym kierunku, co powoduje uniesienie pośladków poszkodowanego, pod które wsuwa wyprostowaną leżącą w osi ciała kończynę górną.

Drugą rękę ofiary przekłada przez jej klatkę piersiową i przykłada grzbiet dłoni do jej policzka.

Chwyta jedną dłonią za bark, drugą za biodro poszkodowanego (położone dalej od ratownika).

Płynnym ruchem obraca poszkodowanego w swoim kierunku.

Następnie, gdy nieprzytomny leży już na boku, ratownik odwodzi od tułowia kończynę górną, przez którą poszkodowany był przekręcany, celem ustabilizowania pozycji.

Odgina delikatnie głowę poszkodowanego ku tyłowi, podkładając dłoń pod policzek, aby udrożnić drogi oddechowe i zapewnić swobodny wypływ treści z jamy ustnej, jeżeli pojawiłoby się takowe niebezpieczeństwo.

Zsuwa nogę nieprzytomnego z drugiej leżącej poniżej i zgiętą w kolanie dociąga w kierunku brzucha, stabilizując pozycję. Noga dalsza ułożona jest w wyproście w osi ciała.
Poszkodowany nieprzytomny ułożony w pozycji bezpiecznej - bocznej ustalonej.

Poszkodowanego należy okryć, zabezpieczając przed utratą ciepła, co 2-3 minuty sprawdzać oddech oraz świadomość.

Przedstawione ułożenie jest jedną z modyfikacji pozycji bocznej ustalonej.

GRAŻYNA BARTUSZEK
zdj. Anna Michejda
Konsultacja - Henryka Jędrzejko, wykładowca CSP w Legionowie