Od kilku lat żyjemy w rzeczywistości, która pokazuje, że poczucie bezpieczeństwa nie jest trwałe, zmienia się wraz z otoczeniem i zagrożeniami. Konflikt zbrojny za naszą wschodnią granicą, napięcia w regionie i transformacja współczesnego pola walki skłaniają nas do refleksji nad rolą osobistego przygotowania i gotowości do działania w sytuacjach nadzwyczajnych.
W lipcu 2023 r. weszła w życie istotna zmiana w ustawie o broni i amunicji, która umożliwia zdobycie pozwolenia na broń w celu wzmocnienia obronności Rzeczypospolitej Polskiej. Co ważne, ta możliwość została przewidziana specjalnie dla osób, które już pełnią służbę – funkcjonariuszy formacji uzbrojonych.
PODSTAWA PRAWNA I INTENCJA USTAWODAWCY
Nowelizacja ustawy o broni i amunicji z 21 maja 1999 r. (Dz. U. z 2024 r. poz. 485, z późn. zm.) została zaktualizowana o art. 10 ust. 3a, który wskazuje, że za ważną przyczynę posiadania broni do celów ochrony osobistej i mienia uznaje się również deklarowaną chęć wzmocnienia potencjału obronnego RP przez:
• funkcjonariusza formacji uzbrojonej,
• żołnierza zawodowego,
• osobę pełniącą terytorialną służbę wojskową przez co najmniej dwa lata.
Ustawodawca jednoznacznie powiązał nowe uprawnienia z potrzebami bezpieczeństwa państwa w obliczu rosnących zagrożeń, co stanowi narzędzie do istotnego wzmacniania potencjału obronnego Rzeczypospolitej.
Kto może ubiegać się o pozwolenie?
Procedura nie jest dostępna dla każdego. Ustawodawca wskazał wyraźnie, że wnioskodawcą może być osoba, która spełnia następujące warunki:
1. Jest funkcjonariuszem formacji uzbrojonej (np. Policji, SG, SW, SOP, ABW, CBA, Służby Celno-Skarbowej itp.).
2. Posiada przydzieloną broń służbową.
3. Odbyła co najmniej dwuletnią terytorialną służbę wojskową.
4. Spełnia warunki psychofizyczne do posługiwania się bronią.
5. Odbyła szkolenia z przepisów oraz zasad bezpiecznego posługiwania się bronią.
6. Nie była karana za przestępstwa umyślne.
Nie trzeba spełniać wszystkich powyższych warunków jednocześnie – wystarczy, że zostaną spełnione te przypisane do danego statusu (np. funkcjonariusz formacji uzbrojonej z przydziałem broni).
PROCEDURA KROK PO KROKU
Przygotowanie dokumentacji – sporządzenie wniosku
Do wniosku należy dołączyć:
• zaświadczenie o zatrudnieniu i posiadaniu przydzielonej broni służbowej;
• dokumentację potwierdzającą odbycie odpowiednich szkoleń;
• oświadczenie o chęci wzmocnienia obronności RP;
• potwierdzenia opłat skarbowych:
– 242 zł za wydanie pozwolenia;
– 10 zł za wydanie legitymacji;
• aktualną fotografię 3 x 4 cm.
Uwaga praktyczna: potwierdzenie opłaty musi mieć widoczną datę zaksięgowania.
Złożenie wniosku
Funkcjonariusz składa wniosek do komendanta wojewódzkiego Policji, zgodnie z właściwością terytorialną. Żołnierz zawodowy kieruje go do oddziału Żandarmerii Wojskowej.
Wniosek zawiera:
• dane osobowe;
• cel posiadania broni (wzmocnienie obronności RP);
• typ broni;
• uzasadnienie (np. opis służby, rola w strukturze formacji, chęć aktywnego udziału w obronie państwa).
Wzory dokumentów są dostępne na stronach WPA.
Postępowanie administracyjne
Proces trwa zwykle do miesiąca. Jeśli dokumenty są kompletne i nie wymagają uzupełnienia, wtedy decyzja zapada sprawnie. Organ administracyjny wydaje decyzję, w której wskazuje:
• cel posiadania broni;
• rodzaj i liczbę egzemplarzy;
• ewentualne ograniczenia (np. kaliber, typ, miejsce przechowywania).
Rejestracja broni i zakup amunicji
Po uzyskaniu pozwolenia należy złożyć wniosek o promesę (zaświadczenie uprawniające do naby-cia konkretnej broni).
Następnie:
• w ciągu 5 dni od zakupu broni należy ją zarejestrować;
• rejestracji dokonuje organ wydający pozwolenie;
• wpis jest dokonywany do legitymacji posiadacza broni.
Amunicję można nabywać wyłącznie do broni, która jest wpisana w legitymacji.
Warunki przechowywania broni i amunicji
Wymagania:
• broń i amunicja muszą być przechowywane w szafie lub kasetce klasy co najmniej S1, zgodnie z normą PN-EN 14450;
• szafa powinna posiadać certyfikat producenta lub tabliczkę znamionową;
• niespełnienie wymogów oznacza wykroczenie i możliwość cofnięcia pozwolenia.
Cofnięcie pozwolenia po przejściu na emeryturę
Zgodnie z art. 18 pkt 4 ustawy o broni i amunicji pozwolenie może zostać cofnięte w sytuacji, gdy ustały okoliczności, które stanowiły podstawę jego wydania.
W praktyce oznacza to, że organ wydający pozwolenie może, ale nie musi, podjąć decyzję o jego cofnięciu. Przepis daje mu w tym zakresie swobodę uznania administracyjnego, dlatego ogromne znaczenie mają treść uzasadnienia złożonego wniosku oraz forma, w jakiej funkcjonariusz motywuje chęć posiadania broni do celów obronności kraju.
Warto zatem utrzymywać aktywność związaną z obronnością państwa, np. przez udział w ćwiczeniach, współpracę ze stowarzyszeniami strzeleckimi, szkoleniami obronnymi czy prowadzeniem zajęć edukacyjnych, ponieważ są to elementy, które w razie ewentualnej weryfikacji mogą świadczyć na korzyść posiadacza broni.
Funkcjonariusz, który podejmuje decyzję o zdobyciu broni, musi być świadomy odpowiedzialności, jaką niesie ze sobą posiadanie broni. Warto podejść do procedury z należytą starannością, przygotować się do niej merytorycznie i traktować jako element rozszerzenia kompetencji służbowych.
Prawa i obowiązki
Możliwość uzyskania pozwolenia na broń w celu wzmocnienia obronności kraju to ukłon ustawodawcy w stronę tych, którzy są gotowi działać na rzecz bezpieczeństwa państwa, także poza służbą. Jest to wyraz zaufania, ale i zobowiązanie.
mł. asp. Hubert Lewandowski, Wydział Doskonalenia Zawodowego KWP w Szczecinie
asp. szt. Krystyna Sitarska, Wydział Postępowań Administracyjnych KWP w Gdańsku
zdj. KCh