Wspólne działania na poziomie strategicznym i operacyjnym
Od 1 stycznia do 30 czerwca 2025 r. Polska przewodniczyła pracom Rady UE. Oznaczało to setki wydarzeń w kraju i za granicą, które wymagały zabezpieczenia – nie tylko fizycznego, lecz także logistycznego, informacyjnego i antykryzysowego. Główną rolę w procesie realizacji i koordynacji realizował Departament Przygotowania i Sprawowania Przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Do jego zadań należały m.in. zapewnienie merytorycznej i organizacyjnej obsługi pełnomocnika do spraw przygotowania i sprawowania przez Rzeczpospolitą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w I połowie 2025 r. oraz współpraca z innymi podmiotami zaangażowanymi w proces organizacji i zabezpieczenia wydarzeń polskiej prezydencji.
W Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji powołano specjalny zespół ds. zapewnienia bezpieczeństwa w trakcie przygotowania i sprawowania przez Rzeczpospolitą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w I połowie 2025 r., który działał w ścisłej współpracy z Komendą Główną Policji. Celem funkcjonowania zespołu było zapewnienie jednolitego planowania, wymiany informacji między służbami oraz szybkiego reagowania na ewentualne zagrożenia.
W Komendzie Głównej Policji natomiast utworzono zespół do spraw realizacji przez Policję zadań wynikających ze sprawowania przez Rzeczpospolitą Polską przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej, który odpowiadał za planowanie i koordynację działań pozostających w kompetencji Policji w całym kraju. W ramach jego prac zostały wyodrębnione poszczególne grupy, w tym grupa ekspercka ds. wsparcia w zakresie bezpieczeństwa prezydencji, której działania koordynował Główny Sztab Policji KGP.
Zabezpieczenie wydarzeń krajowych
Polska była gospodarzem prawie 500 wydarzeń, w tym siedmiu wysokiego szczebla – m.in. spotkań głów państw, ministrów, konferencji, debat i wizyt studyjnych. Najważniejsze odbyły się w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, Poznaniu i Gdańsku. Grupa ekspercka ds. wsparcia w zakresie bezpieczeństwa prezydencji, której przewodniczył dyrektor Głównego Sztabu Policji Komendy Głównej Policji insp. Adam Kachel, przystąpiła do opracowania kluczowej dokumentacji planistyczno-sztabowej pozwalającej wyznaczyć główne kierunki i zasady policyjnego zabezpieczenia wydarzeń polskiej prezydencji.
Najważniejszym dokumentem w kontekście przeprowadzenia działań stał się plan przedsięwzięć przygotowania policyjnego zabezpieczenia organizowanych na terenie kraju spotkań związanych ze sprawowaniem przez Polskę prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w I połowie 2025 r. Dokument ten został opracowany we współpracy z pozostałymi komórkami i jednostkami organizacyjnymi Policji. Położono w nim szczególny nacisk na adekwatną analizę zagrożeń, z uwzględnieniem identyfikacji nie tylko zagrożeń lokalnych, lecz także globalnych.
Kluczową kwestią była organizacja działań policyjnych, której podstawowym celem były ochrona życia i zdrowia uczestników spotkań oraz zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego w miejscach organizacji wydarzeń. Opracowany plan przedsięwzięć określił także katalog zadań dla właściwych komórek i jednostek organizacyjnych Policji, które pozwoliły na staranne zaplanowanie i zaangażowanie odpowiednich sił i środków (takich jak pojazdy służbowe, bezzałogowe statki powietrzne Policji, środki techniki operacyjnej itp.), co pozwoliło na sprawne i bezpieczne przeprowadzenie zabezpieczenia prezydencji. W planie przedsięwzięć wskazano także sposób i metody przetwarzania informacji między centrami operacyjnymi, co ujednoliciło zarządzanie informacją w kraju.
W celu odpowiedniego przygotowania zabezpieczenia spotkań organizowanych w ramach polskiej prezydencji oraz racjonalnego i adekwatnego dysponowania siłami i środkami Policji, z zachowaniem zdolności operacyjnej do realizacji działań ustawowych wynikających z potrzeb codziennej służby, spotkania podzielono na cztery kategorie. Główną rolę w zabezpieczeniu spotkań w ramach pierwszych dwóch kategorii, w których uczestniczyły głowy państw, ministrowie oraz osoby ochraniane, odgrywała Służba Ochrony Państwa, natomiast w odniesieniu do pozostałych kategorii – Policja. W odniesieniu do nich Główny Sztab Policji KGP opracował standardy zabezpieczenia, które były dokumentem pomocniczym w zakresie sposobu zapewnienia bezpieczeństwa dla organizatorów wydarzeń.
Do zabezpieczenia spotkań oraz pozostałych wydarzeń delegowano funkcjonariuszy z różnych pionów Policji – prewencji, ruchu drogowego, kontrterrorystów oraz funkcjonariuszy pionu kryminalnego, którzy wspierali Służbę Ochrony Państwa, a także współpracowali z Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Strażą Graniczną i Żandarmerią Wojskową. Szczególny nacisk położono na:
• zabezpieczenie przejazdów uczestników spotkań;
• kontrolę przestrzeni publicznej i infrastruktury strategicznej;
• rozpoznanie pirotechniczne;
• koordynację działań w czasie rzeczywistym.
Decyzją Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na obiekty centralne polskiej prezydencji w Radzie UE wybrano Muzeum Wojska Polskiego na warszawskiej Cytadeli oraz Stadion Narodowy. Były to miejsca, gdzie odbywała się większość spotkań resortowych (różnych kategorii) – a które były zabezpieczane przez polską Policję przez całe półrocze. Spotkania odbywały się także na terenie kraju i również podlegały zabezpieczeniu przez właściwe miejscowo jednostki organizacyjne Policji. Jednocześnie na wniosek Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do jej departamentu oddelegowano dwóch funkcjonariuszy, którzy wspólnie z Głównym Sztabem Policji Komendy Głównej Policji koordynowali proces organizacji i przebiegu zabezpieczenia spotkań prezydencji w kraju oraz tzw. obiektach centralnych.
W tym miejscu należy wskazać, że w zabezpieczeniu polskiego przewodnictwa w RUE na zasadzie wielokrotności wzięło udział ponad 60 tys. policjantów z wykorzystaniem ponad 19 tys. środków z zasobów Policji. Podczas działań zrealizowano także ponad 600 eskort i zabezpieczeń przejazdów, a co najważniejsze – nie odnotowano żadnych poważnych incydentów w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i porządku publicznego.
Nowoczesne technologie i współpraca
W działaniach wykorzystano najnowsze systemy analityczne i monitorujące. Centrum Operacyjne Komendanta Głównego Policji, funkcjonujące w strukturach Głównego Sztabu Policji KGP, umożliwiało szybkie przekazywanie danych z komend wojewódzkich / Stołecznej Policji, systemów wizyjnych oraz ustaleń prowadzonych przez pozostałe służby. W ramach współpracy między służbami przedstawiciele z pozostałych służb resortu spraw wewnętrznych i resortu obrony byli obecni w CO KGP jako funkcjonariusze wspomagający i koordynujący działania.
W tym miejscu należy zaznaczyć, że Centrum Operacyjne Komendanta Głównego Policji działało w trybie ciągłym od 2 stycznia br. aż do zakończenia działań w dniu 1 lipca 2025 r. Funkcjonariusze pełnili w nim służbę całodobowo, tworząc niezbędną dla kierownictwa Komendy Głównej Policji dokumentację wraz z niezbędnymi analizami.
Wraz z końcem polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej 30 czerwca 2025 r., Centrum Operacyjne Komendanta Głównego Policji, jako nieetatowa struktura podległa bezpośrednio Dyrektorowi Głównego Sztabu Policji Komendy Głównej Policji, dokonało podsumowania wielomiesięcznych działań związanych z policyjnym zabezpieczeniem spotkań i wydarzeń towarzyszących. Zgromadzone przez Centrum Operacyjne Komendanta Głównego Policji dane oraz doświadczenia pozostaną cennym materiałem nie tylko na potrzeby wewnętrznej ewaluacji, lecz także przyszłej współpracy międzynarodowej i przygotowań do kolejnych istotnych przedsięwzięć o charakterze międzynarodowym.
Efekty i międzynarodowe oceny
Zarówno przedstawiciele instytucji UE, jak i służby partnerskie wysoko oceniły skuteczność działań zabezpieczających. Mimo trwających w Europie napięć geopolitycznych i prób cyberataków, nie doszło do żadnego poważnego incydentu zakłócającego przebieg prezydencji. Szczególna rola Centrum Operacyjnego Komendanta Głównego Policji jako komórki gromadzącej, analizującej i przetwarzającej informacje pozwoliła na sprawne reagowanie na pojawiające się wyzwania oraz utrzymanie ciągłości działań w skali krajowej.
Przedstawiciele służb tzw. trio prezydencji (Irlandia i Cypr), chcąc korzystać z polskich doświadczeń i spostrzeżeń, wizytowali w czerwcu Komendę Główną Policji uzyskując tym samym ze strony polskiej Policji niezbędny know how w prowadzeniu tak dużych działań policyjnych.
Podsumowanie
Polska prezydencja w Radzie Unii Europejskiej w I połowie 2025 r. przebiegła bez incydentów – przede wszystkim dzięki sprawnemu, skoordynowanemu zabezpieczeniu przez Policję i służby podległe MSWiA.
Kluczem do osiągnięcia niezakłóconego przebiegu polskiego przewodnictwa okazał się proces przygotowań i pracy koncepcyjnej w zakresie planowania zabezpieczenia i koordynacji działań we współpracy z innymi resortami i służbami. Nieocenione było także doświadczenie funkcjonariuszy, którzy brali udział w działaniach policyjnych podczas zabezpieczenia pierwszej polskiej prezydencji w Radzie UE w 2011 r.
GSP KGP
zdj. PAP, GSP KGP, GP Jacek Herok
