Inicjatorką i prowadzącą szkolenie była koordynatorka ds. dostępności w Komendzie Głównej Policji Marta Krasuska.

Zgodnie z ustawą o zapewnianiu dostępności osobą ze szczególnymi potrzebami jest osoba, która ze względu na swoje cechy (wewnętrzne lub zewnętrzne) lub okoliczności, w których się znajduje, musi podjąć dodatkowe działania, aby przezwyciężyć pewne bariery, aby uczestniczyć w różnych sferach życia, w tym korzystać z usług publicznych, na zasadzie równości z innymi osobami. Chodzi przede wszystkim o ograniczenia (bariery) architektoniczne, cyfrowe i informacyjno-komunikacyjne. Osobami ze szczególnymi potrzebami są zatem nie tylko osoby z niepełnosprawnościami, ale także osoby niesamodzielne, osoby starsze czy np. opiekunowie dzieci w wózkach dziecięcych. Nie muszą to być tylko nasi interesanci, których przyjmujemy. Sami, jako pracownicy, możemy doznać okresowych lub trwałych ograniczeń i możemy być beneficjentami rozwiązań dostępnościowych.

Szkolenie, które trwało kilka godzin, obejmowało omówienie potencjalnych barier dla osób ze szczególnymi potrzebami, wybranych rodzajów niepełnosprawności, m.in. niepełnosprawności ruchowej, wzrokowej, słuchowej i intelektualnej w kontekście zasad komunikacji i savoir-vivre oraz wszystkich aspektów ułatwień przygotowanych dla osób, które mogą potrzebować wsparcia. Uczestnicy nabywali kluczowe umiejętności, których efektami były: rozumienie przepisów i standardów dotyczących dostępności w miejscu pracy, umiejętność identyfikowania i eliminowania barier utrudniających dostępność, poznanie przygotowanych i funkcjonujących udogodnień w komendzie. Szczególną uwagę poświęcono także przypomnieniu ustawowych uprawnień osób ze szczególnymi potrzebami w zakresie zapewniania, na wniosek osoby ze szczególnymi potrzebami, komunikacji z podmiotem publicznym w formie określonej w tym wniosku.

Teoria i praktyka

Pierwszym językiem osób głuchych jest polski język migowy (PJM), który różni się np. zasadami gramatyki od języka polskiego. Język polski jest często dla osób głuchych językiem obcym i stopień jego znajomości zależy od procesu edukacji, tak jak w przypadku nauki każdego innego języka obcego. Komunikacja pisemna z osobą głuchą może się zatem okazać utrudniona. Jak wobec tego zapewnić właściwe porozumienie? Z pomocą przychodzą dyżurujący tłumacze języka migowego, w ramach umowy z Policją. Symulowane testowe połączenie z tłumaczem było sporym zaskoczeniem dla uczestników szkolenia, podobnie jak prostota i intuicyjność technicznych aspektów nawiązywania tego połączenia.

Uczestnicy szkolenia wzięli udział również w praktycznych warsztatach z zasad komunikowania się z osobami niedowidzącymi i niewidomymi. Dzięki użyciu specjalnych okularów symulujących utratę lub różne dysfunkcje wzroku, uczestnicy mogli interaktywnie sprawdzić, jakie trudności mogą sprawić podstawowe czynności, tj. poruszanie się, omijanie przeszkód, czytanie czy podpisywanie dokumentów. Ten element szkolenia poprowadziła Anna Dąbrowska z Gabinetu Komendanta Głównego Policji.

Zakładka – dostępność i otwartość

Wszystkie ważne informacje dla osób ze szczególnymi potrzebami i niepełnosprawnościami, które planują odwiedzić Komendę Główną Policji, są zawarte na głównej stronie internetowej policja.pl w zakładce „Komenda Główna Policji” i dalej „Dostępność KGP”. Znajdują się tam zarówno informacje o dostępności architektonicznej, np. wyposażenie Biura Przepustek KGP w pętlę indukcyjną, która znacznie poprawia komfort komunikacji z osobami niedosłyszącymi, jak i procedury składania wniosków i żądań w zakresie dostępności. Wyjaśniona jest też dodatkowa procedura wnioskowania przez osoby uprawnione o zapewnienie bezpłatnej usługi tłumacza: PJM – polskiego języka migowego lub SJM – systemu językowo-migowego, a także wsparcia w komunikacji z osobami głuchoniewidomymi (SKOGN).

Podnoszenie kompetencji pracowników w zakresie komunikacji z osobami ze szczególnymi potrzebami i wzmacnianie uważności na zróżnicowane potrzeby zarówno interesantów zewnętrznych, jak i współpracowników są kluczowe dla wzmacniania kultury otwartości i inkluzywności.

Izabela Pajdała

zdj. autor