26 lutego 2025 r. w Senacie RP zorganizowano międzynarodową konferencję pn. „Policja jest kobietą” będącą uroczystym otwarciem obchodów 100-lecia kobiet w Policji. Patronat honorowy nad przedsięwzięciem objęła marszałek senatu Małgorzata Kidawa-Błońska. W uroczystości wzięli udział minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak, sekretarz stanu w MSWiA Czesław Mroczek, Komendant Główny Policji nadinsp. Marek Boroń, dyrektor wykonawcza Europolu Catherine de Bolle i Montserrat Marin López, dyrektor wykonawcza Agencji UE (Cepol).
Konferencja obejmowała przemówienia gości, części panelowe o historii kobiet w polskiej Policji, przedstawienie policji kobiecej w Europie i na świecie oraz panel ekspercki.
– Polskie policjantki mogą być dumne ze swojego munduru. Dzisiaj przyglądamy się bohaterskiej drodze, którą wyznaczyły w historii naszego kraju polskie policjantki. Należy docenić ich poświęcenie, bo wtedy kandydatki musiały spełnić wiele rygorystycznych wymagań, by zostać policjantkami. Kobiety odegrały znaczącą rolę w najtrudniejszych momentach historii Polski. Symbolem takiej roli była komisarz Stanisława Paleolog, organizatorka policji kobiecej – mówiła Małgorzata Kidawa-Błońska. – W ciągu stu lat kobiety w Policji zdobyły wysokie kwalifikacje. Są wśród nich świetnie utalentowane ekspertki i śledcze w wielu dziedzinach. Szczególnie należy podkreślić ich kompetencje, zwłaszcza tam, gdzie potrzebne są empatia i zrozumienie. Jednak wciąż zbyt mało kobiet zajmuje stanowiska kierownicze, dlatego potrzebujemy dziś bardziej dynamicznych działań na rzecz rozwoju zawodowego i awansu kobiet w Policji.
– Mój poprzednik, minister spraw wewnętrznych Cyryl Ratajski, sto lat temu uznał, że policja nie może istnieć bez kobiet i postanowił podjąć historyczną decyzję, której rocznicę możemy dzisiaj świętować – zwrócił się do obecnych na konferencji policjantek Tomasz Siemoniak, minister spraw wewnętrznych i administracji. – Spotykając się z funkcjonariuszami Policji, jestem pod wrażeniem ich determinacji, woli służenia ludziom oraz integralności osobistej. Jestem dumny, że mogę pracować z takimi osobami. Cieszę się, że policjantki odgrywają coraz większą rolę w swojej służbie i uważam to za naturalny proces. Chciałbym bardzo mocno podkreślić, jak ważne są sprawy Policji, dlatego wasz rozwój zawodowy i poprawa warunków waszej służby są w centrum naszej uwagi. Będziemy robili wszystko, by rozwijać szkolenie i doskonalenie zawodowe. Chcemy przywracać te formy szkolenia, które już kiedyś były stosowane i które się sprawdziły.
Następnie dyrektor wykonawcza Europolu Catherine de Bolle podziękowała za możliwość uczestnictwa w konferencji poświęconej kobietom służącym w Policji. Opowiedziała o swoich doświadczeniach jako policjantki, pierwszej kobiety na stanowisku komendanta głównego belgijskiej policji federalnej, a potem dyrektor wykonawczej Europolu. – Jestem dumna, że mogę być częścią tego wydarzenia, bo jest to ogromne osiągnięcie dla Polski i dla całej UE. Stanisława Paleolog była dla nas pionierką i teraz, gdy patrzymy w przeszłość, widzimy, że kobiety musiały wtedy wiele poświęcić, by realizować swoje cele. Historia jej i innych kobiet w policji jest świadectwem odwagi i wytrwałości, by walczyć ze stereotypami. Gdy obecnie spotykamy się ze stereotypami, przypominamy sobie pierwsze policjantki – mówiła.
Dyrektor wykonawcza Agencji UE (Cepol) Montserrat Marin López przybliżyła statystyki wskazujące, jak zmieniała się obecność kobiet w policji w ciągu stu lat. Zwróciła uwagę na potrzebę szkoleń uwrażliwiających policjantów na kwestie płci, programy mentoringu oraz awanse oparte na kompetencjach.
– Gratuluję polskiej Policji, bo niewiele państw może świętować taki jubileusz – zauważyła. – Gratuluję także dlatego, że temat tej konferencji jest bliski mojemu sercu nie tylko jako dyrektor Cepolu, ale też jako policjantki i komendanta głównego hiszpańskiej policji.
Komendant Główny Policji nadinsp. Marek Boroń podziękował zgromadzonym za uczestnictwo w konferencji. Docenił przełomowe decyzje sprzed stu lat, umożliwiające kobietom wstępowanie do służby w Policji. – Obecnie służbę w Policji pełni ponad 20 tys. kobiet. Realizują zadania we wszystkich pionach, zajmując też stanowiska kierownicze. Z okazji tego wyjątkowego jubileuszu przekazuję wyrazy najwyższego szacunku oraz podziękowania dla wszystkich pań, policjantek i pracownic Policji za ich profesjonalizm oraz ogromny wkład w dbanie o bezpieczeństwo obywateli naszego kraju. Wszystkim paniom życzę satysfakcji z pełnionych obowiązków, pomyślności oraz sukcesów w życiu zawodowym i prywatnym. Jestem przekonany, że dzisiejsze wydarzenie jeszcze bardziej wzmocni pozycję kobiet w Policji. Ich codzienna służba wnosi wiele korzyści wpływających zarówno na efektywność działań formacji, jak i na jej wizerunek w oczach społeczeństwa. Kobiety w Policji nie tylko zwiększają kompetencje całej formacji, ale mają też wpływ na budowanie nowoczesnej, otwartej i profesjonalnej służby mundurowej.
Kobiety przyszłością Policji
Po okolicznościowych przemówieniach i filmie opowiadającym o obecności kobiet w polskiej Policji w ciągu ostatnich stu lat przyszedł czas na pierwszy panel konferencji. Głos zabrał prof. Uniwersytetu Kaliskiego dr hab. Piotr Gołdyn. W swoim wystąpieniu przedstawił sylwetkę Stanisławy Paleolog, pierwszej komendantki polskiej policji kobiecej. Powołanie kobiet do Policji było inicjatywą oddolną, której celem miały być przeciwdziałanie handlowi ludźmi, prostytucji kobiet i dzieci oraz zwalczanie stręczycielstwa. W 1925 r. odbył się pierwszy kurs dla trzydziestu kandydatek na policjantki, wśród których była też Stanisława Filipina Paleolog. Polskie policjantki wyróżniały się na tle formacji kobiecych w innych krajach, bo jako jedyne nosiły broń palną. Wykonywały zadania śledcze, pozyskiwały konfidentów i współpracowały z nimi, przesłuchiwały sutenerów i prostytutki. Profesor Gołdyn stwierdził, że gdyby nie działania Stanisławy Paleolog, polska Policja nie miałaby takiego oblicza, jakie dzisiaj możemy podziwiać.
Porównania historii ze współczesnością kobiet w polskiej Policji podjęła się insp. dr Agata Malasińska-Nagórny, komendant rektor Akademii Policji w Szczytnie. Kryteria rekrutacji kobiet w ciągu stu lat się zmieniły, ale wymóg nieposzlakowanej opinii i wykształcenie minimum średnie pozostają aktualne. Umundurowanie i wyposażenie uległy zmianie, ale zadania stojące przed policjantkami są takie same. Komendant rektor Akademii Policji przedstawiła historyczne momenty współczesnej kobiecej Policji, m.in. przypomniała pierwsze kobiety zajmujące najwyższe stanowiska w Policji: insp. Barbarę Horbik-Piazdecką na stanowisku komendanta wojewódzkiego Policji, nadinsp. Irenę Doroszkiewicz – pierwszą generał i nadinsp. Helenę Michalak – pierwszą kobietę pełniącą funkcję zastępcy Komendanta Głównego Policji.
Konferencji towarzyszyła wystawa zdjęć historycznych dokumentujących wydarzenia ostatniego stulecia autorstwa podkom. Katarzyny Król z Wydziału Edukacji Historycznej GKGP. Policjantki z kompanii reprezentacyjnej Policji i uczennice z mundurowych klas policyjnych wykonały pokaz musztry paradnej, a muzycznym akcentem był występ Orkiestry Reprezentacyjnej Policji.
W drugim panelu tematycznym wzięły udział przedstawicielki kierownictw zagranicznych policji z Estonii, Francji, Litwy, Szwecji oraz Zjednoczonych Emiratów Arabskich. Uczestnicy konferencji dowiedzieli się, ile kobiet służy w innych państwach, jakie mają pozycje, drogi awansu czy uposażenia. Wszystkie zagraniczne prelegentki stały na wspólnym stanowisku, że kobiety w Policji zwiększają zaufanie do tej formacji, pozytywnie wpływają na łagodzenie niepokojów i kształtowanie kulturowej różnorodności.
W ostatnim panelu pn. „Kobiety przyszłością Policji” eksperci dyskutowali nad swoim postrzeganiem Policji oraz kobiet w tej formacji. Wzięli w nim udział ministra ds. równości Katarzyna Kotula, komendant wojewódzka Policji w Opolu insp. Magdalena Nguyen-Fudala, wykładowczyni akademicka insp. w st. spocz. dr Kornela Oblińska, pisarka Katarzyna Dacyszyn, nauczyciel Paweł Raczyński, aktorka Katarzyna Ucherska oraz raper Mikołaj Mądrzyk.
Krzysztof Chrzanowski
zdj. autor
