Kiedy w czerwcu 2021 r. rozpoczęła się presja migracyjna na granicy polsko-białoruskiej, nikt nie przypuszczał, że przez kolejne trzy lata na Ukrainie będzie trwać pełnowymiarowa wojna. Prowadzone już wtedy działania hybrydowe na naszej granicy, inspirowane w Rosji i na Białorusi, były swego rodzaju przygotowaniem do zachwiania bezpieczeństwa w tej części Europy. Naruszenie granic i podważenie suwerenności niepodległego państwa godzą w ustalony dotychczas porządek społeczny, polityczny i gospodarczy. Władze białoruskie i podległe im służby od samego początku aktywnie wspierają imigrantów podczas prób przedostania się na terytorium RP. Działania te ciągle zagrażają bezpieczeństwu Polski i Unii Europejskiej.
Biorąc pod uwagę konieczność zapewnienia bezpieczeństwa, podjęto decyzję o wsparciu Straży Granicznej siłami policyjnymi. Granica polsko-białoruska (będąca jednocześnie granicą zewnętrzną Unii Europejskiej) przebiega na długości 418 km, tj.: 250 km na terenie województwa podlaskiego oraz 168 km na terenie województwa lubelskiego. To ogromny obszar, który wymaga nieprzerwanej ochrony. Przez ponad trzy lata w systemie rotacyjnym na granicy polsko-białoruskiej pełniło służbę 32 759 funkcjonariuszy Policji, w głównej mierze oddziałów prewencji, ale także kontrterroryści, policjanci pionu ruchu drogowego, kryminalnego oraz przewodnicy psów służbowych, a nawet lotnicy. To ogromna rzesza ludzi, polskich policjantów, którzy niosąc w sercu barwy biało-czerwone, zostawiając nierzadko na drugim końcu Polski rodzinę, chronili naszych granic.
Działania policjantów to przede wszystkim całodobowe patrole skierowane do nadzorowania punktów w odległości kilkudziesięciu/kilkuset metrów od pasa granicznego. Służba na tzw. pasku realizowana przez policjantów w formie patroli pieszych, zmotoryzowanych, często z funkcjonariuszami Straży Granicznej i żołnierzami Wojska Polskiego, pełniła jednocześnie funkcję doraźnego wsparcia w przypadku zagrożenia fizycznym atakiem na granicę RP i chroniących ją funkcjonariuszy oraz żołnierzy. Do takich ataków dochodziło niemalże każdego dnia. Niestety, w wyniku jednego z nich życie stracił polski żołnierz śp. sierż. Mateusz Sitek. Należy także przypomnieć szturm na przejście graniczne w Kuźnicy, którego dopuścili się migranci próbujący nielegalnie przekroczyć granicę. Wówczas rannych zostało kilkunastu naszych policjantów. W trakcie pełnionej tam służby od początku działań uszkodzonych zostało 25 policyjnych radiowozów.
Sporym wyzwaniem dla policjantów była walka z przewozem przez granicę nielegalnych migrantów, organizowanym przez grupy przemytnicze. W związku z tym na terenach przygranicznych była zwiększona liczba patroli ruchu drogowego oraz służb kryminalnych. Do ich zadań należało kontrolowanie pojazdów pod kątem nielegalnego przewozu osób. Od początku działań zostało przeprowadzonych ponad 2 233 707 takich kontroli, co doprowadziło do zatrzymania 859 osób nielegalnie transportujących migrantów. Ujawniono także 8715 nielegalnych migrantów na terenie RP.
Policjanci oddziałów prewencji jako wyspecjalizowane jednostki w działaniach pododdziałów zwartych szkolili funkcjonariuszy Straży Granicznej i żołnierzy z zakresu taktyki postępowania i działań podejmowanych wobec agresywnego tłumu, panowania nad nim oraz interwencji wobec osób z niebezpiecznymi narzędziami. Dodatkowo policyjni specjaliści prezentowali sposoby działania w zespołach z wykorzystaniem osłon, np. tarcz. Przekazywali wiedzę, w jaki sposób poruszać się w pododdziałach oraz wycofywać, żeby pozostać zasłoniętym i bezpiecznym. Policjanci dzielili się własnymi doświadczeniami i wiedzą, aby zniwelować pojawiające się wobec funkcjonariuszy i żołnierzy zagrożenia.
Całość kryzysu na Wschodzie oraz działania strony białoruskiej wpływają także na ograniczenie ruchu tranzytowego przez granicę. Stąd konieczność, głównie na terenie województwa lubelskiego, stałego monitorowania dróg dojazdowych do granicy. Nie sposób nie wspomnieć o nieocenionym wsparciu policyjnych lotników, którzy wykorzystując m.in. śmigłowce S70i Black Hawk oraz Bell 407GXi, z pomocą nowoczesnego sprzętu do obserwacji, patrolowali z powietrza teren przygraniczny.
Działania polskich policjantów, funkcjonariuszy Straży Granicznej oraz żołnierzy Wojska Polskiego, zwłaszcza w początkowej fazie wspomnianego kryzysu, skutecznie przyczyniły się do uszczelnienia granicy Rzeczypospolitej Polskiej oraz uchroniły przed niekontrolowanym masowym napływem migrantów. Był to czas wyjątkowej współpracy Policji, Straży Granicznej oraz Wojska Polskiego – formacje zjednoczyły swoje siły na rzecz bezpieczeństwa naszej Ojczyzny. Wspólne działania, wsparcie i wymiana doświadczeń w ochronę granic zasługują na najwyższe uznanie za profesjonalizm, poświęcenie i oddanie służbie.
BKS KGP
zdj. Jacek Herok
