Data Święta Policji w historii naszej formacji jest nieprzypadkowa. 24 lipca 1919 r. powołano Policję Państwową, jednolitą służbę na terenie młodego państwa polskiego, które po 123 latach niewoli odzyskało niepodległość, choć nadal musiało walczyć o swoje granice. Nie od razu Policja Państwowa pojawiła się we wszystkich porozbiorowych częściach Polski. Scalano istniejące już służby porządku i walczono z bolszewickim najeźdźcą. Na przykład na Wileńszczyźnie Policja Państwowa zaczęła działać dopiero od połowy 1922 r. W tym też czasie powołano autonomiczną Policję Województwa Śląskiego, której 105. rocznicę powstania będzie można świętować w 2027 r.
Po transformacji ustrojowej i przekształceniu Milicji Obywatelskiej w Policję w 1990 r. początkowo awanse i nominacje generalskie w naszej formacji odbywały się w związku ze Świętem Niepodległości 11 listopada, podobnie jak do wybuchu II wojny światowej. W połowie lat 90. XX w. powrócono do historycznej daty 24 lipca.
Przed rocznicą
W tym roku Policja zaczęła świętować już w sobotę 20 lipca 2024 r., wychodząc z piknikiem profilaktycznym i innymi atrakcjami do warszawiaków i turystów na terenach stołecznej Agrykoli. Kto przyszedł, mógł spotkać i ministra spraw wewnętrznych i administracji Tomasza Siemoniaka, i komendanta głównego Policji (jeszcze przed generalską nominacją!) insp. Marka Boronia. O festynie i meczu, który został tego dnia rozegrany na boisku Warszawskiego Centrum Sportu Młodzieżowego „Agrykola”, piszemy szerzej na s. 16.
Dzień później, jak co roku, w Bazylice Świętego Krzyża na warszawskim Krakowskim Przedmieściu została odprawiona Eucharystia w intencji Policji. Mszę św. transmitowaną za pośrednictwem Programu Pierwszego Polskiego Radia odprawił ordynariusz polowy Wojska Polskiego ks. bp Wiesław Lechowicz, który jest jednocześnie Delegatem Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Policji. Koncelebransami byli policyjni kapelani. W liturgii wzięli udział minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak oraz kierownictwo Policji na czele z komendantem głównym nadinsp. (ówczesnym inspektorem) Markiem Boroniem, dyrektorzy biur KGP, komendanci wojewódzcy, przedstawiciele stowarzyszeń i fundacji współpracujących z Policją.
Homilię wygłosił bp Wiesław Lechowicz. – Święto Policji stwarza okazję, by podziękować wszystkim wam, drodzy funkcjonariusze tej formacji, za to, że jesteście stróżami prawa i porządku w naszej ojczyźnie – powiedział krajowy duszpasterz Policji. – Jezus przypłacił życiem wierność swojej misji. Niestety, zdarza się to i w przypadku policjantów, i policjantek. Ostatnie miesiące znowu to potwierdziły. Policja to najbardziej narażona formacja na utratę zdrowia i życia w warunkach pokojowych. Dlatego chylimy dziś przed wami, moi drodzy, czoła, i modlimy się o zdrowie dla was, i o to, aby nie zabrakło wam mądrości i siły do utrwalania pokoju w tej niespokojnej, naszej polskiej rodzinie.
Ksiądz biskup zaapelował również o społeczny szacunek i uznanie dla trudnej policyjnej służby oraz współdziałanie ze stróżami prawa. Na zakończenie komendant główny Policji Marek Boroń podziękował księdzu biskupowi za odprawioną Eucharystię i za codzienną posługę Jego Ekscelencji oraz wszystkich kapelanów policyjnych. Za pośrednictwem radia komendant Boroń pozdrowił wszystkich policjantów, policjantki i pracowników cywilnych, a przywołując hasło „Pomagamy i chronimy”, zapewnił, że polska Policja będzie dalej stać na straży bezpieczeństwa polskich obywateli. Oprawę muzyczną liturgii przygotowały Orkiestra Reprezentacyjna Policji pod dyrekcją kapelmistrza insp. (ówczesnego młodszego inspektora) Janusza Trzepizura i chór Komendy Stołecznej Policji kierowany przez Sylwię Krzywdę-Motyczyńską. Oprawę liturgiczną, śpiew psalmu responsoryjnego i modlitwę wiernych zapewnili przedstawiciele Policji. Obecne były Kompania Reprezentacyjna Policji oraz poczet ze sztandarem KGP.
W poniedziałek 22 lipca br. odbyła się smutna uroczystość odsłonięcia inskrypcji epitafijnych na Tablicy Pamięci w gmachu Komendy Głównej Policji. Poprzedziło ją złożenie wieńców przed obeliskiem „Poległym Policjantom – Rzeczpospolita Polska”, gdzie oddano hołd wszystkim wcześniejszym pokoleniom stróżów prawa, zwłaszcza ofiarom mordu katyńskiego, którzy poświęcili swoje życie, służąc Polsce. Przed obeliskiem, gdzie jest umieszczona urna z ziemią z Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje, kwiaty złożyli: sekretarz stanu w MSWiA Czesław Mroczek, komendant główny Policji nadinsp. (ówczesny inspektor) Marek Boroń oraz jego zastępcy nadinsp. Roman Kuster i insp. Tomasz Michułka. Po poniedziałkowej ceremonii na Tablicy Pamięci i w Księdze Pamięci widnieje 127 nazwisk policjantów, którzy stracili życie w związku ze służbą.
22 lipca br. rodziny odsłoniły tabliczki z inskrypcjami podkom. Daniela Łuczyńskiego i podkom. Ireneusza Michalaka z KMP we Wrocławiu, którzy zginęli w grudniu ub.r. Więcej o uroczystości i zastrzelonych policjantach piszemy na s. 18. Tego samego dnia w Sali im. Generałów Polskiej Policji w KGP z laureatami 17. edycji Ogólnopolskiego Konkursu „Policjant, który mi pomógł” spotkali się m.in. sekretarz stanu w MSWiA Czesław Mroczek i pierwszy zastępca komendanta głównego Policji nadinsp. Roman Kuster. W tym roku do grona laureatów dołączyli: asp. szt. Piotr Krawczewski z KMP w Płocku (KWP zs. w Radomiu), st. sierż. Tomasz Leśniak z KPP w Międzyrzeczu (KWP w Gorzowie Wielkopolskim), asp. Andrzej Piszczek z KPP w Pile (KWP w Poznaniu), sierż. szt. Żaneta Stańczak z KPP w Wałczu (KWP w Szczecinie) i asp. Michał Tylak z KPP w Żninie (KWP w Bydgoszczy). Uroczystości i laureatom poświęcamy osobny artykuł na s. 20. Stało się już tradycją, że nabożeństwa za Policję z okazji święta formacji są organizowane także w Kościele prawosławnym. W tym roku taka centralna uroczystość została odprawiona po południu 22 lipca. Ceremonia, która od początku odbywa się z inicjatywy naczelnego prawosławnego kapelana Policji ks. Andrzeja Bołbota, miała w tym roku dodatkowy wymiar, gdyż w cerkwi są obchodzone 30-lecie restytucji Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego oraz 100. rocznica autokefalii Kościoła prawosławnego w Polsce.
Na nabożeństwo do Cerkwi Katedralnej pw. św. Jerzego Zwycięzcy na terenie Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego w Warszawie przybyli podsekretarz stanu w MSWiA Wiesław Leśniakiewicz oraz kierownictwo Policji na czele z jej komendantem głównym Markiem Boroniem. Obecni byli przedstawiciele fundacji i stowarzyszeń działających w środowisku policyjnym. Nabożeństwo za funkcjonariuszy i pracowników Policji oraz ich najbliższych odprawili prawosławni kapelani policyjni pod przewodnictwem abp Jerzego (Pańkowskiego) prawosławnego ordynariusza wojskowego, delegata Świętego Soboru Biskupów Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego ds. Duszpasterstwa Służb Mundurowych.
– Wcale nie trzeba być chrześcijaninem, aby zrozumieć jedną bardzo ważną rzecz, że zło rani człowieka, także tego, który to zło czyni – zwrócił się do zebranych abp Jerzy. – Jeżeli nie zgrzeszysz, to jest bardzo wielka rzecz, ale o wiele większą rzeczą jest zdiagnozowanie przyczyn grzechu, jego źródeł. Dziękujemy wam, że stoicie na straży dobra.
Na zakończenie w modlitwie ekumenicznej uczestniczyli również: naczelny ewangelicki kapelan Policji ks. Marek Twardzik i kapelan Komendy Głównej Policji ks. Wojciech Juszczuk. Podsekretarz stanu w MSWiA Wiesław Leśniakiewicz i komendant główny Policji Marek Boroń serdecznie podziękowali abp Jerzemu za modlitwę. Oprawę muzyczną zapewnił Męski Chór Wojskowy Stratos dyrygowany przez ks. płk. Łukasza Goduna, działający przy Prawosławnym Ordynariacie Wojska Polskiego w Warszawie.
Na placu zamkowym
Dokładnie w rocznicę uchwalenia w 1919 r. przez sejm ustawy o Policji Państwowej odbyły się centralne uroczystości Święta Policji. 24 lipca br. na ceremonię przed Zamkiem Królewskim w Warszawie przybyły najwyższe władze państwowe z marszałkiem Sejmu RP Szymonem Hołownią, prezesem Rady Ministrów Donaldem Tuskiem oraz ministrem spraw wewnętrznych i administracji Tomaszem Siemoniakiem. Obecni byli zaproszeni goście, politycy, przedstawiciele środowisk naukowych, stowarzyszeń i fundacji działających w środowisku policyjnym oraz duchowieństwo. Na trybunie honorowej, gdzie przygotowano trzysta miejsc, zasiadło także całe kierownictwo Policji na czele z komendantem głównym Policji nadinsp. (ówczesnym inspektorem) Markiem Boroniem. Nie zabrakło reprezentantów zagranicznych policji, polskich oficerów łącznikowych służących poza granicami kraju oraz zagranicznych pełniących służbę w Polsce.
Przed trybunę honorową pododdziały uczestniczące w ceremonii przeszły w kolumnie marszowej z Rynku Nowego Miasta. Prowadziły je Motocyklowa Asysta Honorowa i Orkiestra Reprezentacyjna Policji. Całość zamykał pododdział konny. W przemarszu uczestniczyli nie tylko policjanci, ale również uczniowie oddziałów o profilu mundurowym ze Szkół im. 72. Pułku Piechoty w Radomiu Zakładu Doskonalenia Zawodowego oraz z Zespołu Szkół Centrum Kształcenia Ustawicznego im. Stefana Batorego w Koninie. Obecne były poczty sztandarowe komend wojewódzkich Policji, szkół policyjnych, w tym Akademii Policji w Szczytnie, Centralnego Biura Śledczego Policji, Centralnego Pododdziału Kontrterrorystycznego „BOA” oraz służb mundurowych podległych MSWiA.
Ceremonia rozpoczęła się podniesieniem flagi państwowej na maszt i wykonaniem hymnu RP. Następnie wszyscy minutą ciszy oddali hołd policjantom i policjantkom, którzy wypełnili rotę ślubowania do końca, oraz pracownikom Policji, którzy odeszli na wieczną służbę. Wszystkich zebranych powitał uroczyście komendant główny Policji nadinsp. (ówczesny inspektor) Marek Boroń, który podkreślił, jak ważna jest dzisiaj obrona granic RP. – Od rozpoczęcia kryzysu na granicy z Białorusią obrona naszej Ojczyzny stała się jednym z najważniejszych obowiązków – powiedział komendant główny. – Służba w tamtym rejonie jest nie tylko testem umiejętności i wytrzymałości, ale także dowodem na gotowość do ochrony naszego kraju i jego obywateli.
Komendant Marek Boroń zaakcentował, jak ważne jest dobre współdziałanie wszystkich formacji przy ochronie granicy, która w tym miejscu jest również granicą Unii Europejskiej. Zwrócił się także bezpośrednio do funkcjonariuszy i pracowników Policji. – Z głębokim uznaniem i szacunkiem pragnę wyrazić swoją wdzięczność za waszą codzienną służbę i pracę – powiedział szef polskiej Policji.
– Dziękuję za gotowość do działania w każdej chwili, za empatię w kontaktach ze społeczeństwem oraz otwartość na drugiego człowieka. Jestem dumny z tego, że nasz kraj może liczyć na tak oddanych i pełnych poświęcenia funkcjonariuszy i pracowników Policji. Ogromne wyrazy podziękowania kieruję do waszych rodzin i bliskich. Dziękuję państwu za wsparcie, za cierpliwość i zrozumienie, które stanowią nieocenioną pomoc w najtrudniejszych dla nas chwilach. Jesteście cichymi bohaterami, których poświęcenie jest równie ważne jak służba na pierwszej linii. Wasza obecność sprawia, że funkcjonariusze mogą z pełnym zaangażowaniem wykonywać swoje obowiązki, wiedząc, że mają za sobą solidne oparcie.
Następnie przyszedł czas na wręczenie odznaczeń państwowych, medali i odznak resortowych oraz aktów mianowania na wyższe stopnie służbowe.
Postanowieniami Prezydenta RP z okazji Święta Policji zostało odznaczonych: 346 osób – medalem złotym „Za Długoletnią Służbę”, 801 osób – medalem srebrnym „Za Długoletnią Służbę” oraz 326 osób medalem brązowym „Za Długoletnią Służbę”. Decyzjami ministra spraw wewnętrznych i administracji odznaczono 55 osób złotym medalem „Za Zasługi dla Policji”, 81 osób srebrnym medalem „Za Zasługi dla Policji” i 278 osób brązowym medalem „Za Zasługi dla Policji”. Medal imienia podkomisarza Policji Andrzeja Struja przyznano 69 osobom. Podczas ceremonii zostali nimi odznaczeni: st. sierż. Kacper Malinowski z KMP w Gdyni i sierż. Damian Plewniak z KMP w Wałbrzychu. Ponadto uhonorowano wyróżniających się funkcjonariuszy złotymi, srebrnymi i brązowymi odznakami „Zasłużony Policjant”. Na placu Zamkowym komendant główny Policji Marek Boroń przyjął również ślubowanie od nowych policjantów z garnizonu stołecznego i mazowieckiego. Wręczono także statuetki pięciorgu laureatom konkursu „Policjant, który mi pomógł”.
Na zakończenie przyszedł czas na przemówienia okolicznościowe.
– Chcę dzisiaj powiedzieć parę słów jako przedstawiciel Sejmu Rzeczpospolitej, czyli miejsca, w którym tworzymy prawo, którego przestrzegania wy pilnujecie, którego przestrzeganie egzekwujecie. Chcemy wam przede wszystkim podziękować za wszystko, co robicie każdego dnia – zaczął swoje wystąpienie marszałek Szymon Hołownia. – Każdego dnia przykładacie swój wysiłek, troskę, mądrość, żeby Polska, nasz wspólny dom, stawała się bezpieczniejszym miejscem dla naszych bliskich, dla naszych dzieci, dla tych, których kochamy, dla tych, którzy o wolność Polski walczyli.
Marszałek Hołownia podkreślił, ze policjant reprezentuje Rzeczpospolitą, a przypomina o tym godło na furażerkach i czapkach służbowych, na które funkcjonariusz wskazuje, salutując.
– Pomagacie słabszym, tym spośród nas, którzy źle się mają, których zaskoczył zły los, którym przytrafiło się nieszczęście – zwrócił się do policjantów marszałek Sejmu RP. – Zaoferowanie takiej pomocy wymaga przekroczenia siebie, wymaga czasem przekroczenia swojego instynktu samozachowawczego. Wymaga odwagi, wymaga szybkich i nieoczywistych decyzji, wymaga poświęcenia. Życzę wam, abyście prócz słów wdzięczności, które wtedy słyszycie, mieli to wewnętrzne przekonanie, że jesteście dobrymi ludźmi, że zrobiliście coś dobrego, coś, co sprawia, że suma zła w świecie jest mniejsza, a suma dobra odrobinę większa.
Głos zabrał także prezes Rady Ministrów Donald Tusk. – Widząc was dzisiaj, słysząc słowa ślubowania, znając waszą determinację i znając liczby, wiem, że nasze marzenie o tym, że Polska będzie najbezpieczniejszym miejscem w Europie, że Polska będzie jednym z najbezpieczniejszych miejsc na świecie, że te słowa nie są iluzją. Chciałbym wam za to bardzo podziękować – powiedział premier. – Jestem po poważnej rozmowie z ministrem finansów. Podjąłem decyzję o przekazaniu na potrzeby Policji wyposażenia, sprzętu, zabezpieczenia potrzeb logistycznych dodatkowego miliarda złotych w przyszłorocznym budżecie państwa, a minister finansów po konsultacji z ministrem spraw wewnętrznych i administracji zobowiązał się ją wykonać. Jestem przekonany, że dobrze wykorzystacie te pieniądze dla bezpieczeństwa Polski i Polaków.
– Dziękuję panu premierowi za decyzję o dodatkowym miliardzie złotych dla polskiej Policji. Zapewniam, że każda złotówka w Policji jest oglądana wielokrotnie i wydawana bardzo rozsądnie – powiedział w swoim wystąpieniu minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak. – Dla nas szczególnie istotna jest pozycja policjanta, wzmocnienie materialne tej pozycji. Mamy świadomość, jak wiele trzeba jeszcze zrobić, jak ważne jest, żeby uposażenia policjantów wzrastały, żeby sprawy mieszkaniowe nie stanowiły bariery, jeśli chodzi o kontynuację służby. Nad tymi kwestiami pracujemy, szukając partnerów, także w samorządach.
Minister Siemoniak podkreślił, że jednym z największych wyzwań są wakaty w Policji. Powiedział, że dzień wcześniej Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy, który „będzie pomagał w tym, aby w Policji było więcej osób i żeby mogli powrócić do służby ci, którzy są jeszcze w pełni sił, ale też żeby młodzi w klasach mundurowych widzieli lepszą perspektywę służby dla siebie”.
Ceremonię zakończyła defilada pododdziałów przed trybuną honorową. Widowiskowo wypadł przemarsz policjantów wyposażonych w 105 biało-czerwonych flag, symbolizujących 105. rocznicę powołania Policji Państwowej. Pododdziały przeszły ulicami Warszawy do Rynku Nowego Miasta, wzbudzając wielkie zainteresowanie na trasie przemarszu. Przy kolumnie Zygmunta III Wazy rozpoczął się natomiast piknik policyjny, na którym zarówno dzieci, jak i starsi znaleźli coś dla siebie. Z aplauzem spotkał się występ Orkiestry Reprezentacyjnej Policji.
W KGP i pałacu prezydenckim
Dzień później, w czwartek 25 lipca uroczysty apel z okazji Święta Policji przygotowano w Komendzie Głównej Policji, na który przybył m.in. podsekretarz stanu w MSWiA Tomasz Szymański. Wyróżniający się funkcjonariusze i pracownicy Policji zostali odznaczeni medalami państwowymi, resortowymi i związkowymi. Wręczono akty mianowania na wyższe stopnie służbowe. We wszystkich komendach w całym kraju, na misjach poza jego granicami i w jednostkach centralnych Policji odbywały się podobne uroczystości.
Uwieńczeniem tegorocznego Święta Policji, o czym piszemy na s. 12, była ceremonia w Pałacu Prezydenckim, która odbyła się 31 lipca br. Prezydent RP Andrzej Duda wręczył akty mianowania na stopień nadinspektora trzem oficerom Policji, a minister spraw wewnętrznych i administracji Tomasz Siemoniak ofiarował im generalskie szable. Trzech nowych oficerów z generalskimi wężykami to: komendant główny Policji nadinsp. Marek Boroń, komendant wojewódzki Policji w Katowicach nadinsp. Mariusz Krzystyniak i komendant Centralnego Biura Śledczego Policji nadinsp. Cezary Luba. Serdecznie gratulujemy!
Paweł Ostaszewski
zdj. Krzysztof Chrzanowski, Tomasz Dąbrowski, Paweł Ostaszewski
