W ciągu pierwszej połowy tego roku w ramach walki z dopalaczami policja wszczęła ponad 1100 postępowań przygotowawczych. Najtragiczniejszy był bilans lipca, w którym zabezpieczono prawie 80 kg samej substancji i ponad 8300 sztuk opakowań po niej. Zatrzymano 176 osób. Fala zatruć objęła głównie Śląsk, gdzie w lipcu zmarły dwie osoby, ponad 20 z ciężkim zatruciem trafiło do szpitala, a liczbę lżejszych zatruć szacuje się na ponad 770.
PAKT ANTYDOPALACZOWY
Walka z dopalaczami stała się problemem w skali państwa. Pod koniec lipca premier Ewa Kopacz, minister spraw wewnętrznych Teresa Piotrowska, minister zdrowia Marian Zembala, minister sprawiedliwości Borys Budka, minister administracji i cyfryzacji Andrzej Halicki, rzecznik praw dziecka Marek Michalak oraz przedstawiciele różnych organizacji pozarządowych podpisali Pakt Społeczny Przeciwko Dopalaczom, mający służyć koordynacji działań w walce z dopalaczami, a także prowadzeniu wspólnej kampanii pokazującej zagrożenia, jakie niosą te środki.
Policja jest jednym z ważniejszych realizatorów programu zawartego w tym pakcie. W opracowanej przez Biuro Prewencji i Ruchu Drogowego KGP Koncepcji działań Policji w zakresie profilaktyki społecznej jako główne zadania wymienione są informacja, edukacja i prewencja.
KAMPANIA INFORMACYJNO-EDUKACYJNA
We współpracy z MEN, ORE (Ośrodek Rozwoju Edukacji) i KBPN (Krajowe Biuro ds. Przeciwdziałania Narkomanii) Policja prowadzi ogólnopolską kampanię informacyjno-edukacyjną. Wspomniana Koncepcja zawiera szczegółowy pakiet edukacyjny przeznaczony dla młodzieży, rodziców, wychowawców i pedagogów. Znajdują się w nim informacje dotyczące wpływu dopalaczy na organizm człowieka, skutków psychofizycznych ich zażywania i odpowiedzialności karnej za sprzedaż tych środków.
W ramach kampanii antydopalaczowej problematyka ta będzie wprowadzana do programów telewizyjnych, do mediów społecznościowych i komunikatorów, znajdzie się też w internetowym Policyjnym Forum Bezpieczeństwa.
Przewidywane jest także włączenie tematyki dopalaczy do programu studiów podyplomowych z zakresu profilaktyki społecznej. Liderzy profilaktyki społecznej będą uczestniczyć w doskonaleniu zawodowym organizowanym przez uczelnie wyższe, a także w warsztatach i seminariach organizowanych przez instytucje szczebla rządowego.
Policja (Gabinet KGP, WSPol. i szkoły Policji) wspólnie z uczelniami wyższymi organizować będą konferencje naukowe. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych ogłosiło konkurs na projekt edukacyjny dotyczący problematyki dopalaczy, który najlepiej dotrze z przekazem do młodzieży – głównie przez media społecznościowe – i będzie promować modę na życie bez używek. Ruszyła też mapa inicjatyw antydopalaczowych.
DZIAŁANIA PREWENCYJNE POLICJI
W ramach służby patrolowej policjanci obejmują szczególnym nadzorem miejsca dystrybucji i zażywania narkotyków, typują osoby zajmujące się dystrybucją, zwracają uwagą na irracjonalne zachowania młodych ludzi w miejscach publicznych. Sprawdzają także, czy narkotyki nie pojawiają się w miejscach wypoczynku dzieci i młodzieży, podczas imprez masowych czy imprez lokalnych typu festyny czy pikniki.
Policyjni specjaliści od profilaktyki prowadzą działania informacyjne o skutkach działania narkotyków, w tym szczególnie dopalaczy, stale współpracują z wojewódzkimi inspektoratami sanitarnymi, z placówkami zdrowia, z władzami lokalnymi oraz z poradniami uzależnień i poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.
PROGRAMY I FORMY DZIAŁANIA POLICJI
Programy prewencyjne poświęcone zapobieganiu przestępczości i patologiom realizują wszystkie jednostki policyjne w kraju. Każda jednostka opracowuje własny program, w zależności od rodzaju i skali zagrożeń. Wydział Profilaktyki Biura Prewencji i Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji prowadzi rejestr tych programów. Wśród 174 realizowanych w 2014 roku przez jednostki Policji, 33 dotyczyły przeciwdziałania patologiom społecznym, w tym narkomanii.
Inicjowanie oraz realizowanie tych programów odbywa się we współpracy z placówkami oświatowymi, stacjami sanitarno-epidemiologicznymi, lokalnymi władzami itp. Formy działania są bardzo różnorodne.
W Kielcach w ramach Świętokrzyskich Dni Profilaktyki odbył się happening „Wolni od uzależnień – szczęśliwi sprawiedliwi”, w którym wzięło udział ponad 200 uczniów szkół gimnazjalnych, w Krakowie policjanci Wydziału Prewencji KWP przeszkolili około 700 nauczycieli i pedagogów w ramach projektu „Razem przeciwko narkotykom”, w Olsztynie funkcjonariusze zorganizowali szkolenie dla 40 koordynatorów reprezentujących szkoły podstawowe i gimnazjalne z miasta i powiatu, prowadzili też systematyczne prelekcje dla uczniów o zagrożeniach zdrowotnych i prawnych związanych z zażywaniem środków psychoaktywnych.
Jeden z ciekawszych programów opracowali i przeprowadzili funkcjonariusze Wydziału Prewencji KMP w Elblągu, we współpracy z sanepidem i urzędem miejskim. Projekt obejmował 11 spektakli profilaktycznych „My, dzieci z dworca ZOO” wystawionych w miejscowym teatrze, cykl spotkań uczniów z przedstawicielami sanepidu, którzy omawiali zdrowotne konsekwencje zażywania narkotyków, i z funkcjonariuszami Policji, którzy przedstawiali aspekty prawne. Kompleksowy program obejmował też cykl warsztatów psychospołecznych prowadzonych przez wychowawców i pedagogów oraz cykl zajęć dotyczących alternatywnych i aktywnych form spędzania czasu wolnego. Policjanci z KMP w Elblągu, przy współpracy z Zespołem Szkół Techniczno-Informatycznych, przeprowadzili też debatę społeczną pod hasłem „W pułapce uzależnień – cz. 2”. Debata adresowana do dyrektorów, pedagogów, psychologów, pielęgniarek szkolnych i pracowników instytucji wspierających pracę szkoły, odbyła się w auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Elblągu. Spektakl teatralny wykorzystali jako działanie prewencyjne także policjanci z KMP w Tarnobrzegu. „Nie piję, nie palę, nie biorę” – przedstawienie składające się z małych form teatralnych, odgrywali na scenie sami uczniowie, starając się pokazać swoim kolegom, że można żyć pełnią życia, nie tracąc nic z jego uroków i nie popadając w nałogi.
Interesującą akcję prowadzą od kilku lat policjanci z Wydziału Prewencji KWP w Opolu, którzy we współpracy z odpowiednimi służbami wojewódzkimi organizują konkursy literackie dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych na temat „Dlaczego świat bez narkotyków?”, czy też policjanci KPP Warszawa Zachód po raz kolejny ogłaszając konkurs z nagrodami „Zdrowo i szczęśliwie żyć. Nie brać i nie pić”, do którego to konkursu dzieci ze szkół podstawowych zgłaszały rysunki, a uczniowie gimnazjów – krótkie filmy.
Takie i inne formy działania w ramach policyjnych programów profilaktycznych prowadzone w roku 2014 są kontynuowane w roku bieżącym. Temat „narkotyki, dopalacze, środki odurzające” jest traktowany przez Policję jako priorytetowy i wymagający międzyinstytucjonalnego działania na płaszczyźnie krajowej.
ELŻBIETA SITEK
ilustracja MSW
Zobacz także:
Taki z ciebie mocarz (nr 126/09.2015)
Dopalacze niszczą mózg (nr 126/09.2015)
