Zmiany mają na celu usprawnienie działań poszukiwawczych, szybsze reagowanie w sytuacjach nagłych oraz zapewnienie lepszej ochrony małoletnich.
Wprowadzono dwa poziomy poszukiwań, zamiast dotychczasowych trzech, i rozszerzono klasyfikację osób zaginionych. Doprecyzowano także zasady uruchamiania systemu Child Alert i poszukiwań opiekuńczych. Nowelizacja dostosowuje przepisy do aktualnego prawa i usprawnia procedury.
Poziom I – natychmiastowe działania z użyciem adekwatnych sił i środków w przypadku realnego, bezpośredniego zagrożenia życia, zdrowia lub wolności osoby zaginionej, szczególnie: dziecka w wieku do 10 lat, osoby niezdolnej do samodzielnej egzystencji, osoby wymagającej stałego przyjmowania leków, osoby zaginionej w związku z realnym podejrzeniem popełnienia na jej szkodę przestępstwa przeciwko życiu lub wolności, osoby, której zachowanie bezpośrednio przed zaginięciem wskazywało na realny zamiar popełnienia przez nią samobójstwa, osoby zaginionej w warunkach atmosferycznych lub innych okolicznościach realnie zagrażających jej życiu.
Poziom II – w przypadku, gdy zaginięcie osoby nie wiąże się z bezpośrednim zagrożeniem dla jej życia, zdrowia lub wolności. Dzieci do 10. roku życia są automatycznie kwalifikowane do poszukiwań I poziomu. Każde samowolne oddalenie się z domu rodzinnego małoletniego od 14. roku życia po zmianie przepisów jest traktowane jako zaginięcie I lub II poziomu w zależności od okoliczności (wcześniej w takich przypadkach wszczynano poszukiwania opiekuńcze). Młodzież w wieku 11–17 lat to kwalifikacja do poziomu I lub II w zależności od okoliczności (np. zagrożenie zdrowia, uzależnienia, potencjalne samobójstwo, warunki atmosferyczne). Poszukiwania opiekuńcze dotyczą osób małoletnich i nieletnich, które oddaliły się z placówek opiekuńczych i wychowawczych. Prowadzone są na podstawie ustawy z 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz. U. z 2024 r. poz. 978, z późn. zm.) oraz na podstawie zarządzenia nr 70 Komendanta Głównego Policji z 2 grudnia 2019 r. w sprawie Krajowego Systemu Informacyjnego Policji w zakresie wykonywania czynności na podstawie decyzji sądu rodzinnego lub organu centralnego (Dz. Urz. KGP poz. 114, z późn. zm.).
System Child Alert będzie uruchamiany w przypadku jednoczesnego spełnienia dwóch przesłanek: istnienia uzasadnionego podejrzenia, że osoba małoletnia jest ofiarą przestępstwa związanego z pozbawieniem wolności i bezpośredniego zagrożenia jej życia oraz zdrowia. W innych sytuacjach, w których występuje jedynie bezpośrednie zagrożenie życia i zdrowia, są wykonywane inne czynności określone w związku z przyjętym poziomem poszukiwań osoby zaginionej. W nowym zarządzeniu zniesiono wymóg uzyskania pisemnej zgody rodziny na publikację wizerunku zaginionego. Ta zmiana to skrócenie czasu reakcji i szybsze dotarcie z komunikatem do społeczeństwa, co jest szczególnie istotne w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia.
Nowelizacja zarządzenia nr 48 Komendanta Głównego Policji z dnia 28 czerwca 2018 r. dostosowuje obowiązujące regulacje do aktualnego stanu prawnego oraz usprawnia procedury stosowane w ramach poszukiwań.
podkom. Lucyna Rekowska/ BKS KGP
grafika: autorka
