Coraz więcej czasu spędzamy w cyberprzestrzeni. Nie każdy jednak wie, jak robić to bezpiecznie. Niewiedza, pośpiech lub nieświadomość czy też brak czujności powodują, że możemy stać się ofiarą cyberprzestępców. Dlatego warto nieustannie edukować się w tym zakresie. Zasadnicza różnica między oszukaniem kogoś w realnym życiu a tym cyber jest taka, że w sieci oszuści często działają na dużą skalę – jedno oszustwo może być zastosowane wobec setek, a nawet tysięcy osób.

Po co powstało CBZC

Aby zapobiegać działaniom cyberoszustów, wykrywać je i zwalczać oraz ścigać ich sprawców, w strukturze Policji utworzono specjalne biuro. Centralne Biuro Zwalczania Cyberprzestępczości powstało stosunkowo niedawno. Początek funkcjonowania biura przypada na 12 lipca 2022 r. Wtedy to policjanci pełniący służbę w komórkach ds. zwalczania cyberprzestępczości w KGP i w komendach wojewódzkich przeszli do CBZC, wraz z większością prowadzonych dotychczas spraw. CBZC jest jednostką organizacyjną Policji, która działa w całym kraju, ale też współpracuje ze służbami innych państw oraz różnego rodzaju jednostkami i instytucjami, co przyczynia się do jeszcze skuteczniejszego zwalczania cyberprzestępczości. W skład CBZC wchodzą komórki organizacyjne – zarządy, wydziały i zespoły. W każdym mieście wojewódzkim funkcjonuje komórka CBZC w randze wydziału lub zarządu.

Czym zajmuje się biuro

Policjanci realizują zadania w zakresie rozpoznawania i zwalczania przestępstw popełnionych z użyciem systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej oraz zapobiegają tym przestępstwom, a także wykrywają i ścigają ich sprawców oraz wspierają w niezbędnym zakresie jednostki organizacyjne Policji w rozpoznawaniu tych przestępstw, zapobieganiu im i ich zwalczaniu. Realizując swoje zadania, policjanci prowadzą działania operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze oraz z zakresu informatyki śledczej. W skrócie – zwalczają cyberprzestępczość.

Biuro zajmuje się zwalczaniem najpoważniejszych przestępstw popełnianych w cyberprzestrzeni, które cechują się wysokim stopniem skomplikowania. Są to sprawy trudne technicznie, często wielowątkowe, o międzynarodowym charakterze. Policjanci rozbijają całe grupy przestępcze w wyniku często długoterminowej pracy. Zatrzymują sprawców przestępstw, którzy wyrządzili szkody na setki tysięcy, a nawet miliony złotych. Są to sprawy dużego kalibru. Takie właśnie tutaj trafiają. Warto jednak pamiętać, że każde, nawet drobne oszustwo można zgłosić w najbliższej jednostce Policji.

Jak podjąć służbę w CBZC

Zacznijmy od tego, że służbę w Policji może pełnić obywatel polski o nieposzlakowanej opinii, który nie był skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe, korzystający z pełni praw publicznych, posiadający co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe oraz zdolność fizyczną i psychiczną do służby w formacjach uzbrojonych, podległych szczególnej dyscyplinie służbowej, której jest gotów się podporządkować, a także dający rękojmię zachowania tajemnicy stosownie do wymogów określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych.

Samo postępowanie kwalifikacyjne do służby w CBZC składa się z kilku etapów. Rozpoczyna się złożeniem dokumentów rekrutacyjnych, kwestionariusza osobowego, a także dokumentów stwierdzających wymagane wykształcenie i kwalifikacje zawodowe oraz te zawierających dane o uprzednim zatrudnieniu. W pierwszym etapie rekrutacji kandydaci podchodzą do testu z wiedzy i umiejętności z zakresu informatyki, funkcjonowania systemów informatycznych, systemów teleinformatycznych, sieci teleinformatycznych oraz znajomości języka obcego obejmującej te dziedziny. Następnie kandydaci przechodzą badanie psychologiczne oraz składają ankietę bezpieczeństwa osobowego, co rozpoczyna postępowanie sprawdzające kandydata. Kolejnym etapem jest badanie psychofizjologiczne, a potem rozmowa kwalifikacyjna i komisja lekarska.

Od kandydatów do służby w CBZC w głównej mierze są wymagane wiedza informatyczna oraz wiedza na temat nowoczesnych technologii teleinformatycznych. Procedura kwalifikacyjna dla osób ubiegających się o przyjęcie do służby w Centralnym Biurze Zwalczania Cyberprzestępczości nie zawiera testu sprawności fizycznej oraz testu wiedzy ogólnej – tak jak to jest podczas przyjęcia się ogólnie do służby w Policji.

Są chętni, więc skąd tyle wakatów

Mówi się o tym, że najwięcej wolnych wakatów (jeżeli chodzi o Policję) jest właśnie w CBZC. Jest tak, ponieważ liczba etatów w CBZC wzrasta z każdym rokiem. Wynika to z ustawy, która powołała CBZC (w 2022 r.) i która zakłada, że w każdym kolejnym roku liczba etatów wzrośnie, aż do 2025 r. W tym roku maksymalny pułap ma wynieść 1800 etatów.

Cały czas są prowadzone intensywne działania rekrutacyjne. Od czasu powstania biura do końca 2024 r. złożono prawie 1200 podań. W samym 2024 r. złożono ich ponad 750. W latach 2023–2024 do służby przyjęto ponad 80 osób, a w tzw. opracowaniu znajduje się jeszcze niemal 150 kandydatów. Należy więc mieć świadomość, że rozwój Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości jest procesem przewidzianym na najbliższe kilka lat. Nie każdemu jednak udaje się przejść poszczególne etapy rekrutacji. Jedni odpadają już na samym początku – nie zaliczając testu z wiedzy, a innym nie udaje się przejść postępowania sprawdzającego, co również wyklucza ich z dalszej rekrutacji. CBZC stawia na jakość, nie na ilość! Kandydat do służby w CBZC musi posiadać już pewną wiedzą oraz doświadczenie w zakresie nowych technologii i informatyki. Policjanci CBZC systematycznie szkolą się pod kątem zwalczania cyberprzestępczości. Każdego dnia pogłębiają swoją wiedzę i nabywają nowych umiejętności, właśnie po to, żeby jeszcze skuteczniej zwalczać zagrożenia w sieci.

Dodatkowe świadczenia finansowe

Warto zwrócić uwagę, że wynagrodzenie policjanta to suma kilku składników: wynagrodzenia zasadniczego, które zależy od grupy zaszeregowania, dodatku stażowego, dodatku służbowego / funkcyjnego, dodatku za stopień oraz – w przypadku służby w CBZC – dodatkowego świadczenia za zwalczanie cyberprzestępczości.

Dodatkowe świadczenie, związane z pełnieniem służby w CBZC, przysługuje policjantowi pełniącemu służbę na stanowisku związanym z bezpośrednim rozpoznawaniem i zwalczaniem przestępstw popełnionych z użyciem systemu informatycznego, systemu teleinformatycznego lub sieci teleinformatycznej oraz zapobieganiem tym przestępstwom, a także wykrywaniem i ściganiem sprawców tych przestępstw, a także policjantowi nadzorującemu te czynności w CBZC. Jest to świadczenie w miesięcznej wysokości nie niższej niż 70 proc. i nie wyższej niż 130 proc. przeciętnego uposażenia policjanta (od ok. 6200 zł do ok. 11 500 zł brutto).

Masz wiedzę informatyczną i znasz się na nowoczesnych technologiach teleinformatycznych? Nie boisz się wyzwań i chcesz rozwijać się w kierunku, który Cię interesuje? CBZC to miejsce dla Ciebie! Na stronie cbzc.policja.gov.pl znajdziesz szczegółowe informacje, jak zostać jednym z nas.

asp. Monika Przestrzelska / Zespół Prasowy CBZC

zdj. autorka