Wszystko wyglądało bardzo groźnie, ale były to tylko ćwiczenia, w których Policja i inne służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo i ratownictwo sprawdzały działanie procedur oraz doskonaliły swoje umiejętności działania w razie prawdziwego ataku terrorystycznego.
Ćwiczenia nosiły kryptonim HEKSOGEN 2018 i realizowane były w dniach 3–4 października 2018 r. na terenie nieczynnego Centrum Handlowego „Fort Wola” przy ul. Połczyńskiej w Warszawie. Przeprowadzono je na podstawie decyzji nr 254/18 Komendanta Głównego Policji z 23 sierpnia 2018 r. w sprawie organizacji przeprowadzenia ćwiczenia reagowania Policji w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowej w postaci ataku terrorystycznego pod kryptonimem HEKSOGEN 2018.
PRZEBIEG ZDARZENIA
Scenariusz ćwiczeń składał się z dwóch etapów. Pierwszy dotyczył ustalania informacji o potencjalnych terrorystach, drugi – działań służb po ataku. 2 października pozoranci odgrywający rolę terrorystów przekroczyli w Dorohusku granicę ukraińsko-polską. W godzinach porannych przeszli odprawę paszportową prowadzoną przez polską placówkę Straży Granicznej. Mieli zagraniczny numer telefonu. Po przekroczeniu granicy odjechali w kierunku zachodnim. Po drodze zatrzymywali się na stacjach paliw, robili zakupy w sklepach, korzystali z bazy gastronomicznej. Pozoranci, przemieszczając się, dzwonili kilkukrotnie do wybranych wypożyczalni samochodów, odwiedzali też markety budowlane oraz sklepy z odczynnikami chemicznymi.
Następnego dnia, 3 października 2018 r., w godzinach porannych Wydział do Zwalczania Aktów Terroru Centralnego Biura Śledczego Policji otrzymał od policji niemieckiej, za pośrednictwem kanału PWGT, informację, że grupa osób, których dane personalne podano w załączeniu, ma udać się do Polski z zamiarem przeprowadzenia zamachu terrorystycznego. Na podstawie informacji od strony niemieckiej Policja i pozostałe służby przystąpiły do namierzania wskazanych osób poruszających się ustalonym pojazdem i posługujących się ustalonymi telefonami. Po pewnym czasie teren poszukiwań zawęził się do terytorium miasta stołecznego Warszawy.
Tymczasem domniemani sprawcy prowadzili na terenie Warszawy rozpoznanie pod kątem typowania obiektu do dokonania zamachu oraz starali się zdobyć materiały i środki do jego przeprowadzenia. Około 11.00 napadli na kierowcę ciężarówki na terenie dzielnicy Warszawa Wola, zabierając mu pojazd. Następnie udali się do lokalu, w którym przygotowywali szczegółowy plan zamachu, a także materiały wybuchowe niezbędne do jego przeprowadzenia. Natomiast napadnięty właściciel pojazdu zgłosił się do najbliższej jednostki Policji – KRP Warszawa IV, i złożył zawiadomienie o rozboju i kradzieży samochodu. Ustalenia trwały, w tym poszukiwania skradzionej ciężarówki.
4 października 2018 r. rozpoczął się drugi etap zdarzenia, czyli ćwiczeń. Jego przebieg był następujący: na parkingu Centrum Handlowego Fort Wola pojazd ciężarowy wjeżdża w grupę osób znajdujących się przed wejściem do budynku. „Terroryści” wyskakują z ciężarówki, jeden z nich strzela z karabinka w kierunku uciekających ludzi, następnie podbiega do zaparkowanego pojazdu, w którym są ludzie, wrzuca do jego wnętrza urządzenie wybuchowe, które wybucha, i biegnie do wnętrza centrum handlowego. Drugi z „terrorystów” wbiega w tłum ludzi, gdzie uruchamia pas shahida. W wyniku wadliwej konstrukcji urządzenie zaczyna się palić. „Terrorysta” przebywający w środku budynku strzela do osób postronnych, a widząc patrol Policji, atakuje przybyłych na miejsce funkcjonariuszy z KRP Warszawa IV. Policjanci strzelają, agresor ginie.
Tymczasem po otrzymaniu informacji o lokalizacji prawdopodobnego miejsca, gdzie terroryści przygotowywali się do przeprowadzenia ataku, dyżurny KSP rozpoczyna procedurę uruchomienia SPAP Warszawa/BOA KGP. Jednostki te podejmują działania zgodnie z własnymi procedurami. Przeszukują wskazane pomieszczenia pod kątem ujawnienia ewentualnych sprawców i w czasie tych czynności znajdują chemikalia oraz elementy mogące być urządzeniem wybuchowym. Dalsze czynności prowadzą policjanci z Centralnego Nieetatowego Zespołu ds. Śledztwa Powybuchowego zgodnie z obowiązującym algorytmem postępowania w tego typu zdarzeniach.
SPRAWDZENIE SYSTEMÓW, UDOSKONALENIE PROCEDUR
Możliwość wystąpienia ataku terrorystycznego we współczesnym świecie jest bardzo realna, dlatego też podobne ćwiczenia pozwalają na utrzymanie w stałej gotowości podmiotów odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa, a także na kształtowanie w świadomości społecznej odpowiednich zachowań związanych z możliwością wystąpienia tego rodzaju zagrożeń.
– Projekt HEKSOGEN 2018 powstał z inicjatywy CBŚP. Jego założeniem było, aby w tym szkoleniu, oprócz Policji, wzięły udział inne służby i instytucje, które w przypadku sytuacji kryzysowej związanej z zagrożeniem terrorystycznym mają realizować określone zadania. Zespół autorski pod przewodnictwem podinsp. Mariusza Pośnika, naczelnika Wydziału do Zwalczania Aktów Terroru CBŚP, opracował scenariusz, który miał oddać realizm założonej sytuacji. Scenariusz został częściowo oparty na autentycznych wydarzeniach z Europy Zachodniej – atak w Nicei w lipcu 2016 roku i atak w Berlinie w grudniu 2016 roku, gdzie sprawcy do zamachu terrorystycznego wykorzystali samochód ciężarowy – mówi komendant CBŚP nadinsp. Kamil Bracha. – Celem ćwiczeń było udoskonalenie procedur współdziałania służb, sprawdzenie systemu dowodzenia, systemów łączności i obiegu informacji, podnoszenie kwalifikacji policjantów i innych uczestników ćwiczeń. Chcieliśmy też przygotować do działań Centralny Nieetatowy Zespół, który ma wspierać czynności procesowe na miejscu zdarzenia terrorystycznego, w którym użyty był materiał lub urządzenie wybuchowe, w tym środki mogące zawierać substancję lub czynnik chemiczny, biologiczny lub radiacyjny – podsumowuje nadinsp. Kamil Bracha.
HEKSOGEN 2018 był kolejnym przedsięwzięciem po ubiegłorocznym ćwiczeniu „Tetryl 2017” realizowanym na terenie Centrali Polskich Sieci Elektroenergetycznych w Konstancinie-Jeziornej.
UCZESTNICY
W ćwiczeniu oprócz służb: Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Żandarmerii Wojskowej, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej, Pogotowia Ratunkowego zaangażowane były osoby z Młodzieżowych Grup Ratowniczych, które zostały na tę okoliczność specjalnie ucharakteryzowane (sztuczne rany, obrażenia, zakrwawione ubrania) i bardzo realnie odegrały role ofiar potrąconych przez pojazd oraz zranionych przez strzelającego „terrorystę”. Do transportu najbardziej rannej osoby został wykorzystany śmigłowiec.
W sumie w ćwiczeniach HEKSOGEN 2018 brały udział 483 osoby: 283 funkcjonariuszy Policji, 17 funkcjonariuszy ABW, 4 – Straży Granicznej, 64 – Państwowej Straży Pożarnej, 44 żołnierzy Żandarmerii Wojskowej, 15 osób obsługi medycznej, około 50 osób z Młodzieżowych Grup Ratownictwa i Lotniczego Pogotowia Ratunkowego.
ELŻBIETA SITEK
zdj. CBŚP
