Kradzież wirtualna strata realna

W październiku policjanci z Sekcji dw. z Przestępczością Gospodarczą KMP we Wrocławiu zatrzymali troje Bułgarów zajmujących się wyłudzeniami pieniędzy od ludzi na całym świecie. Kobietę i mężczyznę ujęto przed jednym z banków, w chwilę po tym, jak podjęli 100 tys. dolarów pochodzących z przestępstwa. Ich wspólnik wpadł na przejściu granicznym w Cieszynie, gdy usiłował opuścić Polskę.

Oszuści zakładali fałszywe strony internetowe, imitujące strony firm, które prowadzą różnego rodzaju usługi bankowe (zwykle pośrednictwo w płatnościach przy transakcjach internetowych). Numery rachunków, które na nich widniały, nie należały jednak do żadnej z firm, a do oszustów. Przestępcy założyli konta w bankach na terenie całego kraju; prawdopodobnie także w wielu zagranicznych.

(...)

OSZUŚCI W SIECI

"Internet stwarza nowe pole do popisu dla oszustów. Większość z tych oszustw była znana z realnego życia, naiwnych jednak nie brakuje. Tym bardziej że rzeczywiście trudno rozpoznać ofertę naciąganą od prawdziwej" - głosiła amerykańska Federalna Komisja Handlu (Federal Trade Commission - FTC) w raporcie o przestępstwach i wykroczeniach internetowych.

(...)

Oszustwa takie stanowią plagę i w Polsce - szczególnie nieuczciwe transakcje na aukcjach. Jak bardzo są rozpowszechnione, odczuł nawet światowy gigant - serwis eBay - który, startując w Polsce, zaniedbał kwestię zabezpieczeń.

- Doniesienia o oszustach grasujących na naszych aukcjach zaraz po starcie podcięły nam skrzydła - przyznaje Alina Prawdzik, szefowa polskiego eBay.

Teraz firma zatroszczyła się o stworzenie dodatkowych mechanizmów sprawdzających rzetelność ofert. Naturalnie jednak żaden z aukcyjnych serwisów nie jest w stanie w stu procentach zabezpieczyć swoich klientów. Często też, po prostu, nie brakuje naiwnych. Nadzieja, że na aukcji uda się kupić telefon komórkowy znacznie taniej niż w sklepach, kończy się nierzadko otrzymaniem paczki z cegłą.

(...)

PRZEMYSŁAW KACAK
zdj. Anna Michejda

Miniporadnik

Policjanci muszą być przygotowani na to, że coraz częściej będą musieli przyjmować zawiadomienie o oszustwie popełnionym za pomocą Internetu.

1. Pokrzywdzony powinien przedstawić materiał dowodowy w postaci przedmiotu, który otrzymał od oszusta. Najczęściej będzie to paczka np. z cegłą zamiast telefonu komórkowego. Powyższe przestępstwo należy zakwalifikować jako oszustwo (art. 286 k.k.), zatem zgodnie z regulacją art. 304 kodeksu postępowania karnego o fakcie tym pokrzywdzony ma prawo powiadomić Policję. Można mu podpowiedzieć, że istnieje możliwość skierowania sprawy do sądu z powództwa cywilnego z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) oraz bezpodstawnego wzbogacenia (art. 405 k.c.). W postępowaniu można dochodzić wynikłej z tego tytułu szkody, więc nie tylko faktycznej ceny nieudanego zakupu, ale również uszczerbku poniesionego na skutek niewykonania zobowiązania przez naszego kontrahenta.

2. W trakcie przesłuchania pokrzywdzonego, należy ustalić:
a) z jakiej aukcji internetowej korzystał?
b) co było przedmiotem transakcji?
c) w jaki sposób nawiązał kontakt z kontrahentem?
d) jakie dane osobowe podał sprzedający (numery telefonów, adresy
e-mail, pseudonimy lub nazwy komunikatorów internetowych)? Jeżeli sprawca korzystał z komunikatora, należy ustalić, jaki numer identyfikacyjny posiadał oszust?
e) jaki środek łączności był wykorzystywany w celu omówienia warunków przesłania kupionego towaru? Jeśli do korespondencji posłużyła poczta elektroniczna, należy bezwzględnie zabezpieczyć pocztę e-mail lub poprosić pokrzywdzonego (o ile posiada on wystarczającą wiedzę informatyczną) o zabezpieczenie całej poczty e-mail, dotyczącej oszukańczej transakcji. Poczta powinna być zabezpieczona wraz z nagłówkami tzn. z właściwościami każdego z e-maili. Następnie należy ustalić, w jaki sposób doszło do zapłaty za przesłany towar? Czy pokrzywdzony zapłacił przy odbiorze przesyłki, czy przelał pieniądze na podane przez oszusta konto bankowe, czy też przesłał pieniądze przekazem pocztowym?

na podst. mat. BKS KGP

Czekamy na listy, artykuły, wypowiedzi (gazeta.listy@policja.gov.pl). Najciekawsze z nich zamieścimy na naszych łamach.

Archiwalne wydania POLICJA 997 w postaci plików PDF, można pobrać z archiwum strony.